bebek eğitimi

Maria Montessori; Çocuğa olan ilgimiz ‘ona bir şeyler öğretme’ hevesiyle değil, ama onun içinde yanan ve zekâ denilen ışığın sürekli yanmasını hedefleyerek olmalıdır.

Montessori yöntemiyle çocuk yetiştirmek istiyorsak önce evlerimizde değişikliğe gitmemiz gerekir. Ne de olsa eğitim evde başlar. Çocuk odalarında yapacağımız değişikliklerle çocuğumuzu Montessori yöntemine göre yetiştirmeye adım atabiliriz. Bunun için her şey çocuğa göre düzenlenmiş olmalıdır. Peki çocuğa göre düzenlemek ne demektir?

 

Montessori Felsefesi Nedir?

Montessori felsefesi daha çok okul öncesi dönemde kullanılmakta ve çocukların kendi işlerini kendi başına halledebilme amacına dayanmaktadır. Bu felsefe aynı zamanda çocuğun bir şeyleri tercih etmesine, seçim yapmasına yardımcı olan bir yöntemdir. Yine bu felsefede çocuğa saygı çok önemlidir. Bu felsefeye göre hazırlanmış çocuk odaları, çocuğun keşfetme davranışını arttırmayı ve bağımsız bir şekilde öğrenmesini hedeflemektedir. Çocuğun özgür hissetmesi ve kendi potansiyelini keşfetmesi önceliktir.

Montessori Tipi Oda Ne Demek?

Montessori felsefesine uygun olarak düzenlenmiş odalarda çocuğa kendi hayal gücünü yaşatacağı imkânlar sunmak önemlidir. Örneğin boylarına uygun küçük mutfaklar, tırmanma alanları, oyun köşeleri, kitaplıklar ve kendileri için oluşturulmuş masalar çocukların kendi isteklerini yapılandırmalarını sağlar ve daha hızlı ve efektif bir biçimde öğrenmelerine olanak yaratır.

Montessori Tipi Odalarda Neler Olmalı?

• Kısa ve bebeğinizin boyuna uygun raflar
• Küçük masa ve sandalyeler
• Minik bir mutfak
• Erişebileceği bir oyun alanı
• Çocuğun boyuna göre gardırop

Tüm bunlar çocuğun kendi kendini geliştirmesine yardımcı olacaktır.

Montessori Tipi Yatak:

Montessori felsefesini çocuğumuzun hayatına uyarlarken tercih edeceğimiz en iyi yol ona bu felsefeye uygun bir yatak seçmek olacaktır. Çocuğun kendini özgür hissedebileceği ve hayal gücünü yaşatabileceği bir yatak tipi onun gelişimini olumlu anlamda etkileyecektir.

Montessori Tipi Yatağın Diğer Yataklardan Farkı Nedir?

• Yatağın alçak hatta yere yakın olması: Bu çocuğunuzun ne zaman uyuyacağına karar vermesine yardımcı olur ve kendi isteğine göre hareket edebilir, kendi özgürlüğünü oluşturabilir. Etrafındaki oyuncaklara erişimi rahat olur.
• Ayrıca yatakların yere yakın ya da zeminde olması bebeğinizin düşmesine veyahut da kendine zarar vermesine engel olur bu da aslında bu yatakların eğitici olduğu kadar güvenilir olduğunu da gösterir.

 

Montessori Yatak Seçerken Neye Dikkat Edilmeli?

• Yatağın yapıldığı malzeme: Bu yatak seçiminde bebeğin sağlığı için oldukça önemlidir. Alacağınız yatağın doğal bir malzemeden elde edildiğinden ve onu rahatsız edecek bir materyal kullanılmadığından emin olun. Ahşap yatak tipi seçiminde en sağlıklı materyaldir ve herhangi bir sentetik madde içermez. Bu da hem güvenli hem de doğal bir görüntü sağlar.

 

Montessori Tipi Yataklar:

Yatak tipine göre fiyat aralıkları oldukça değişmektedir. Doğal ahşaptan bir Montessori tipi yatak 400 TL’den başlamaktadır.

• Yarem adlı markanın karyolası orta fiyatlı ama şık bir alternatif sunmakta, fiyatı 1500 TL.
• Nevramo Sardunya çok uygun bir alternatif sunmakta. 300 küsur fiyatı ile oldukça güzel bir alternatif.
• Kanz Motto Montessori Karyola ise bir tık daha pahalı ancak oldukça güzel görünümüyle odaları renklendirecek bir yapıya sahip. Fiyatı ise 800 TL’den başlıyor.
• Baby Kinder’ın orta fiyatlı bir ahşap alternatifi de bulunmakta. Yine şık tasarımı ve otantik havasıyla gözleri üstüne çekmekte. Fiyatı ise 600 TL’den başlıyor.
• Kanz Sienna ise bir tık daha pahalı bir alternatif sunuyor. 1800 TL ile oldukça şık bir tasarıma sahip bir yatak tipi ortaya koyuyor.

 

Montessori Yer Yatağı

Montessori felsefesine göre yer yatakları tercih edilmelidir. Çocuğun içinde kendini hapishanede gibi hissedeceği beşiklerden uzak durulmalıdır. Bu yataklarla çocuk kendi yatağına kendi girebilir ve çıkabilir. Sizden yardım istemez ve uykusu geldiğinde gidip kendisi uyuyabilir. Böylece çocuk, başkasının yönlendirmesine ihtiyaç duymadan kendi isteklerini ve ihtiyaçlarını anlayabilir ve bunlara yönelik uygulamalar yapabilir konuma gelir.

Yatak seçerken ahşap olmasına ve su bazlı boyalar kullanılmasına dikkat ediniz. Çünkü bunlar yapaydır ve çocuk sağlığı için zararlı kimyasallar içerir.

Montessori Tarzına Göre Odadaki Diğer Mobilyalar ve Detaylar:

 

Montessori Dolap

Dolaplar çocuğun erişebileceği boyutta olmalıdır. Bunun sebebi de Montessori yönteminde kendi kendine yeten çocuklar yetiştirmek amaçtır. Giysilerini kendisinin giyebilmesi için kendisinin yetişebileceği bir dolaba ihtiyacı vardır. Çocuklar kendi giysilerinin farkında olmalı ve bunlar arasından seçimler yapabilmelidir. Dolapların içini çok fazla doldurmamaya ve giymediği giysileri kaldırmaya dikkat ediniz. Kendi giysilerini seçmek çocuğa hayatında karar alma, bu kararı uygulama becerisi verdiği gibi bir şeyi başarma tatminliğini de tatmasını sağlar.

Ayna

Odada mutlaka bir ayna olmalıdır. Çocuk hem kendini farklı açılardan görmeli hem de çevreyi farklı açılardan görmelidir. Ayna sayesinde uzamsal algı becerileri ve üç boyutlu düşünme becerileri gelişecektir. Buna ek olarak kendi fiziksel özelliklerinin farkına varacak, benlik algısı gelişecektir.

Oyuncak Rafı

Elbette yine çocuğunuzun boyuna göre ayarlanmış olmalıdır. Oyuncaklarını kendi keşfetmeli ve sonrasında kendi toplamalıdır. Bu uygulama çocuğunun kendi düzenini oluşturmasına katkı sağlar. Bireysel kararlar vererek bunları uygulamak hem özgüvenini geliştirir hem de sorumluluk bilincinin farkına varmasını sağlar.

Mobiller

Amacımız bir şeye dikkat etmesini ve bir şeye yoğunlaşmayı öğretmektir. Bunun için de bebekler için sade, ahşap geometrik şekillerden oluşan mobilleri tercih etmelisiniz.

Oyun Alanı

Ortaya geniş bir oyun alanı bırakın. Zeminde tercihen lamine parke olmalıdır. Lamine parka doğal ahşap parçalardan oluşur doğal bir ortam oluşturmak istediğimizden bu mükemmel bir tercih olacaktır.

Oyun alanında kendini özgür hissetmesi ve hayal gücünün yönlendirmesi ile kendisine yeni eğlenceler yaratması oldukça önemlidir, bu sebeple oyun alanının etrafını çevirmemeye, kendisini kapana kısılmış gibi hissetmemesine özen gösterilmelidir.

Oyuncaklar

Odanızda çok fazla oyuncak olmamalıdır. Eskiyen ve kırılmış oyuncaklar mutlaka atılmalı veya dönüştürülme imkânı varsa dönüştürülmelidir. Oyuncaklarınız boyasız ve ahşap olmalıdır. Plastik oyuncakların içindeki kimyasalları ve yaratıcılığı öldürme potansiyelini bir kere daha gözden geçirmelisiniz, ahşap oyuncaklardan şaşmamalısınız.

Özellikle geometrik şekilli ahşap Legolar sayesinde çocuklar kendi oyuncaklarını kendi yaratma imkanı bulurlar. Bu süreçte hayal güçleri ve farklı düşünme yetenekleri gelişecek, hazır tüketen bir bireyden ziyade üretimin tadına ve bilincine varan bir birey olmasının temelleri atılacaktır.

Kitaplık

Odanızda mutlaka çocuğunuzun kolaylıkla erişebileceği bir kitaplık olmalıdır. İçine rengârenk kitaplar koyarak onun kitap sevgisini kazanmasına ve dünyayı keşfetmesine yardımcı olabilirsiniz. Kitap okumanın güzelliklerini ona anlatmalı ve kitapları onunla seçmelisiniz. Kendi seçeceği bir kitabı okumak onun daha çok hoşuna gidecektir. Tabii ki öncesinde kitapların çocuğunuzun yaşı için uygun olup olmadığını kontrol etmelisiniz.

Masa Ve Sandalye

Odanın içinde aktivite masanız ve sandalyeniz bulunmalıdır. Bunlarda elbette çocuğun boyuna göre ve ahşaptan olmalıdır. Böylelikle çocuğunuz istediği zaman boyama, yapboz gibi etkinlikleri masasında yapabilir. Kendine ait bir etkinlik alanı olduğundan bundan zevk alır.

Aktivite masasında her zaman farklı çeşit boyaların ve kağıtların olmasına özen gösterin. Çocuğunuz kendi istediği zaman masasında vakit geçirebilmeli ve hayal gücünü destekleyecek malzemeleri orada bulmalıdır.

Renkler

Pastel tonların yerine ana renkleri tercih etmelisiniz. Beyaz ve siyah da ideal olabilir. Buna ek olarak çocuk kendi kendisine renkler yaratabilmelidir. Bunu sağlayabilmek için örneğin sulu boya ile oynarken boyaları karıştırmasını engellememek önemlidir.

Düzen

Odada bir düzen ve sadelik olmasına önem veriniz. Eşyaların yerlerini sürekli değiştirmeyiniz. Bu çocuğunuza düzen alışkanlığı kazandırmada önemli bir unsurdur. Çocuğunuz her şeyin yerini öğrenmeli, benimsemeli ve bu düzeni sizin yardımınız olmadan sürdürmelidir. Örneğin oyuncaklarının yerini bilmeli, istediğinde alıp oynamalı, işi bittikten sonra da oyuncaklarını yerine koymalıdır.

Saat

Çocuğunuzun zaman kavramını öğrenebilmesi için odada mutlaka bir saat bulundurulması gerekir. Çocuğunuz saatleri öğrenmeli, geçirdiği günü kavrayabilmesi için saati kontrol etme alışkanlığı kazanmalıdır. Evinizde, özellikle de çocuğunuzun odasında yapacağınız bu değişiklikler ile Montessori felsefesini daha efektif bir şekilde uygulayabilir ve çocuğunuzun benimsemesini sağlayabilirsiniz.