GEBELİKTE MİDE YANMASINA KARŞI ÖNEMLİ ÖNERİLER

Bebek sahibi olacağı müjdesini alan pek çok anne adayının ilk 3 ay içinde karşılaştığı problemler genellikle bulantı, kusma ve mide yanmasıdır. Bazen kadınlar özellikle gebeliğin bu dönemlerinde mide sorunları nedeniyle yemek yiyemez hale gelebilir.

Mide yanmasını ya da bulantısını gidermek isteyen anne adayları poğaça, kraker gibi sağlıksız karbonhidrat içeren gıdalara yönelebilir. Oysa bu durum sorunu çözmez, aksine tabloyu daha kötüleştirebilir. Memorial Şişli Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Evrim Aksoy hamilelikte yaşanan mide sorunları hakkında bilgi verdi.

Gebelikte mide sorunlarının nedeni nedir?

Gebeliğin erken döneminde vücutta yoğun miktarda artan Progesteron ve Relaxin hormonları mide bağırsak sistemindeki kasların gevşemesine ve yumuşamasına neden olur. Bu da gebenin yediği yiyeceklerin çok yavaş bir şekilde sindirilebilmesine sebebiyet verir. Yavaş sindirme, mide ve bağırsaklarda, gaz, şişlik ve yanma gibi rahatsızlıklar oluşturabilir. Aslında yenilen yiyeceklerin yavaş sindirimi bebek için iyidir çünkü kana karışması ve emilmesi daha iyi olan besinler plasenta ile bebeğe daha iyi bir şekilde ulaşır.

Yemek borusu kapakçığındaki yetersizlik de problem olabilir
Mide sorunlarının bir başka sebebi ise normalde, yemeklerin ve sıvıların mideden yemek borusuna kaçmasını engelleyen kapakçığın (ki bunun da yapısı kas fibrillerinden oluşur) yumuşaması ve gevşemesidir. Sindirmeye yardımcı mide enzimleri ve tam sindirilememiş yiyecekler bu kapakçığın yetersizliği sebebiyle yemek borusuna ve hatta alacak kadar gelebilir göğüs hizasında yanma ve ağrı yapabilir.

Gebelikte mide yanmasında yapılan en büyük yanlış
Pek çok anne adayı mide yanmasının karbonhidrat içeren yiyecekler yediğinde geçtiğini söylemektedir ancak mide yanmasında hamur işi gibi sağlıksız karbonhidrat içeren yiyecekleri tüketerek yanmayı gidermeye çalışmak gebelik için son derece sakıncalıdır. Karbonhidrat geçici olarak çözüm üretse de uzun dönemde mide açısından durumu daha kötü hale getirebilmektedir. Bu süreçte aşırı kalori alımıyla birlikte gebeler aşırı kilo alabilmektedir.

En tehlikelisi hyperemesis gravidarum
Gebeliğin başlangıç döneminde en çok bulantı ve kusmayla seyreden hyperemesis gravidarum durumu meydana gelebilmektedir. Bu durum ciddi bir susuzluğa, sıvı-elektrolikt kaybına ve beslenme bozukluğuna sebep olmaktadır. Bu duruma gebeliğin ilk üç ayında daha sık rastlanmaktadır. Buna gebelikte yükselen beta HCG ve östrojen hormonlarının sebep olduğu bilinmektedir. Özellikle çoğul (ikiz, üçüz) gebeliklerde hyperemesis gravidaruma daha sık rastlanabilir. Bu sorunu yaşayan gebeler aşırı kilo ve sıvı kaybı sebebiyle hastaneye yatırılır. Damar yolundan beslenir, eksik kalan vitaminler eklenir ve bulantı giderici ilaçlar kullanılır. Hiçbir tedavinin cevap vermediği gebenin hayati fonksiyonlarının tehdit altına girdiği çok ekstrem durumlarda nadir de olsa gebeliğin sonlandırılabilmesi mümkündür.

Gebelikte mide yanmaları ne kadar sürer?

Bazı gebelerde mide sorunları 9 ay sürüyor.
Mide sorunları gebeliğin en başından itibaren başlayıp ilk üç ayda genellikle yoğun yaşanıp üçüncü ayın sonunda azalmaktadır ancak bazı gebeliklerde doğuma kadar devam ettiği görülebilmektedir. Bazı gebelerde gebeliğin öncesinde de mide hassasiyetleri veya rahatsızlıkları var ise gebelikte bu durum daha da ağırlaşabilir bunun dışında, gebeliğin son dönemlerine doğru büyüyen bebeği içine alan rahim de büyüyerek karın içindeki alanı daraltır, mideyi yukarıya doğru iter. Alttan baskı ile yukarı doğru yükselen mide, içindeki sindirim enzimleri ve tam sindirilmemiş besinler yemek borusuna kadar yükselir ve yine mide yanmalarına sebep olur.

Gebelerde mide yanmasına ne iyi gelir?

İlaç tedavisi önerilebilir. Mide yanmalarında alınacak önlemlerin dışında tedavi olarak gebelikte bebeğe zararı olmayan antiasit şuruplar ya da tabletler verilir. Gebelere tavsiye olarak, yemeklerden sonra yarım saat kadar şekersiz sakız (tükürük salgısını arttırır ve mide asidini nötralize eder) önerilir. Bazı gebelerde süt içmek ya da her yemek sonrası bir kaç adet badem yemek, mide problemlerine iyi gelmektedir. Genellikle çok şiddetli belirtiler olmadıkça, bebeğe olabilecek yan etkilerinden dolayı proton pompa inhibitörleri veya H2 blokerler denilen ilaçlar pek kullanılmamaktadır.

Gebelikte mide sorunlarını azaltan 6 öneri

1. Mideyi rahatsız edecek baharatlı, acılı, kızarmış, yağlı yiyeceklerden kaçınmak gerekir. Çikolata, kahve, işlenmiş etler de mideyi rahatsız edecektir

2. Üç büyük öğün yerine sık sık ve küçük öğünler şeklinde beslenmek daha uygun olur -Daha çok çiğnemek ve daha yavaş yemek yeme alışkanlığı edinmek gerekir

3. Sigara asla içilmemelidir

4. Yemekle birlikte çok su içmek mideyi şişirip gereceğinden, aynı anda olmamasına dikkat edilmelidir

5. Yatmadan en az 2 saat önce yemek yeme işi sonlandırılmalıdır

6. Stres ve üzüntü mide şikayetlerini artıracağından gebeliği olabildiğince sakin geçirmek için yoga ve meditasyondan faydalanmak mümkündür.