Uyku Arkadaşı Nedir?
Uyku, yaştan bağımsız olarak çocuğun gelişimi, sağlığı ve esenliği için çok önemlidir ve çoğu uzman, ebeveynleri çocuklarının uyku ihtiyaçlarını ellerinden geldiğince desteklemeye teşvik eder. Genel olarak, çocuklar yetişkinlerden önemli ölçüde daha fazla uykuya ihtiyaç duyarlar ve yeterince uyuyanlar okulda daha iyi olma, daha iyi fiziksel formda olma ve depresyon, kaygı veya diğer zihinsel sağlık sorunları ile daha az mücadele etme eğilimindedir. Çocuklar bebeklikten ayrılırken, büyümek, fiziksel ve duygusal sağlıklarını desteklemek için büyük miktarda uykuya ihtiyaç duyarlar. Hala geceleri uyanabilir veya zaman zaman ebeveynlerinin yatağında uyumak isteyebilirler, ancak uykuları büyüdükçe daha tutarlı ve daha bağımsız hale gelir. Bir çocuk sürekli olarak yatmaya direnebilir, uykuya dalmakta zorlanabilir veya gece sık sık kalkabilir, dolayısıyla bu düzensizlik hem çocuğu hem de ebeveyni tüketen stres ve çatışmalara yol açabilir. Bu düzensizlikle başa çıkmanın bir yolu da “ Uyku Arkadaşı” edinmektir.
Uyku Arkadaşının Özellikleri Nedir?
Uyku Arkadaşı; 0- 5 yaş arasındaki çocuklara sağlıklı ve düzenli uyku rutinleri oluşturabilmek, uykuya daha rahat dalmalarını, bu zaman diliminde ve uyku sırasında kendilerini güvende hissetmelerini sağlamak amacıyla kullanılabilen nesnelerdir. Psikoloji de bu nesnelere “geçiş nesneleri” ya da rahatlatıcı objeler denir. Uyku arkadaşı genellikle yumuşak, çok tüylü olmayan, beyaz gürültülü sesler içeren, bebekler için zararlı olmayan kumaş özelliğine sahip ve çoğunlukla yıkanabilen nesnedir ya da olmalıdır. Uyku arkadaşı çocuğa uyku zamanının geldiğini anımsatır ve kendini güvende hissetmesini sağlar, yalnızlık hislerini azaltır ve güvenli bağlanmalarını destekler. Hiç fark ettiniz mi? Bazen aileler bu amaçlarda olmasalar ya da bu nesnelerin güvenli ortam yarattığı farkındalığına sahip olmasalar bile, bazı çocuklar kendi hallerinde ve seyirlerinde uyku arkadaşı edinebiliyorlar. Bu nesneler bazen yumuşak bir battaniye, bazen ise anne kokan bir tülbent ya da bir yastık olabiliyor☺.
Uyku Arkadaşına Nasıl Alıştırılır?
Peki, kendisi bu arkadaşlığı henüz edinmemiş olan, uyku düzensizliğine sahip ya da kaygılı uykuya dalan çocuklara uyku arkadaşını nasıl alıştırırız? Uyku anlarında uyku nesnesini çocuğun yanında her zaman bulundurmak ilk yol olabilir. Bir süre sonra çocuk, o nesnenin uyku zamanın gelmiş olduğunun sinyallerini verdiğini öğrenebilir, nesne ile uyku arasındaki etkileşimin farkına varmaya başlar. Örneğin yatağında Uyku Arkadaşı Fil in sevecen gözlerle nöbet tutuyor olması ona kendini güvende hissettirecektir☺. Uyku arkadaşı sadece uyku zamanında çocukla beraber olmalıdır, diğer oyuncaklar ile karıştırılmamalıdır. Bu uyku nesnesi bazen rahatlama nesnesine dönüştüğünde günlük hayatta da çocuğun erişmek isteyeceği, yanında taşımak ve gittiği yerlere götürmek isteyeceği bir şey olabilir. Bu yüzden sadece uykuyla eşleştirilmesi önemlidir. Uyku arkadaşına alışamamış bir çocuk için farklı uyku arkadaşları denenebilir. Örneğin uyku arkadaşını bir süre kendi kıyafetlerinizin yanında saklayabilirsiniz. Ebeveynlerinin kokusunu barındıran uyku nesnesine alışmak bebek ya da çocuk için daha kolay olacaktır.
Uyku Arkadaşı Ne Zaman Kullanılır?
Bazı uzmanlar 4 aylık bebeklik döneminden itibaren kullanılabilir olduğunu söylerler. Kimisi de 12 aydan önce bebeklerin dolgu oyuncaklar ve battaniye ile uyumasını önermez. Genelde uyku arkadaşına bağlılık üst düzeyi 18-24 ay arası yaşanır. Daha sonra çocuk yavaş yavaş bu bağlılıktan uzaklaşacaktır.
Uyku Arkadaşı Kullanılmalı mıdır?
Yapılan araştırmalara göre çocukların neredeyse yarısının uyku arkadaşı yoktur. Uyku arkadaşı edinmeyen çocuklar parmak emme, saçla oynama ya da bizim göremediğimiz bilemediğimiz bilişleri ile kendi kendilerine uyuma yöntemlerine sahiptirler. Kendilerini yatıştırmak, rahatlamak ve uykuya dalmak için kendi içlerinde başka yöntemlere sahip olabilirler.
Bu yazı Melisa Küpeli tarafından hazırlanmıştır.
