BEBEĞİM BAŞINI TUTAMIYOR

Her bebeğin gelişiminde belirli kilometre taşları bulunur. Bebeklerin baş kontrollerini sağlamaya başlaması da bu kilometre taşlarından biridir.

Doğum sonrası bebeklerin boyun kasları çok zayıftır. Zaman içerisinde bu kaslar güçlenmeye başlar. Boyun kaslarının güçlenmesi bebeğin gelişimindeki diğer kilometre taşları olan dönme, oturma, emekleme ve yürüme gibi becerilerin de kazanılmasına yardımcı olur. Baş kontrolünü iyi sağlayabilmesi aynı zamanda bebeğin etrafını keşfedebilmesinde de önemli bir etkendir, bu sayede bebek etrafını inceleyebilir ve ilgisini çeken bir ses duyduğunda veya nesne gördüğünde kafasını döndürerek bakabilir. Bebekler genellikle 2. aylarında yüzüstü yatarken kısa süreliğine de olsa başlarını kaldırıp etrafa bakabilirler. 4 aylık olduklarında oturur pozisyondayken başlarını desteksiz bir biçimde tutabilirler. Boyun kaslarının tamamen gelişmesi ve güçlenmesi 6. aya kadar devam eder.

Bebekler başını neden dik tutamaz?

Her bebeğin gelişimi kendine özeldir. Bazı bebekler gelişim süreçlerindeki kilometre taşlarını erken tamamlarken bazı bebekler daha geç tamamlayabilir. Özelikle prematüre bebeklerin gelişim basamakları diğer bebeklere göre daha geç tamamlanabilir. Bebeklerin baş kontrolünün gecikmesi (6. aya kadar) boyun kaslarının yeterince gelişmemiş olmasından kaynaklanır, bunun nedeni ise beyin hasarı, düşük doğum ağırlığı veya serebral palsi gibi nörolojik temelli bir rahatsızlık olabilir.

Bebeklerin motor becerilerinde gecikme belirtileri nelerdir?

Bebeğinizin motor becerilerinde gecikme varsa sağa-sola dönmesi, oturması ve yürümesi gecikebilir. Kaslarında katılık veya aşırı gevşeklik gözlenebilir. Kafa ve boyun kontrolünde yaşıtlarına göre zayıflık, konuşma gecikmesi, yutkunmada problemler, garip veya gevşek duran postür ve kaslarda spazm görülebilir. Bebeğinizde bu belirtileri gözlemlemeniz halinde konunun uzmanlarına başvurmanızda yarar vardır.

Bebeğinizin baş kontrolünü sağlamasına yardımcı olmak için neler yapabilirsiniz?

Bebeğiniz boyun ve baş kontrolünü tam anlamıyla sağlayana kadar eliniz veya uygun yastıklar ile ona destek olmanız çok önemlidir. Kendisini hazır hissettiğinde baş kontrolünü sağlayacağını unutmayın. Bebeğinizi yüz üstü yatırıp çevresine bazı oyuncaklar koyarak oyuncaklara ulaşması için sürünmeye ve emeklemeye teşvik etmek baş kontrolünü sağlamasına yardımcı olabilecek egzersizlerden biridir. Bu egzersizi günde birkaç defa 3-5 dakikalık periyodlar halinde tekrarlayabilirsiniz. 3. aydan itibaren gün içerisinde birkaç defa bebeğinizi oturur pozisyona getirmek de bebeğin boyun ve baş kontrolünü sağlamasına katkıda bulunacaktır. Boyun kaslarını geliştirecek bir başka egzersiz de yatırıp-kaldırma egzersizidir. Bebeğinizi sırtüstü yatırıp yavaşça kollarından çekerek oturur pozisyonuna getirin ardından yine kollarından tutarak yavaşça aşağı indirin ve aynı hareketleri tekrarlayın, bunu eğlenceli bir hale getirmek için bebeğinizi mimiklerinizle güldürebilirsiniz. Bu egzersizi bebeğiniz 4-5 aylıkken uygulayabilirsiniz.

Kaynakça

Adolph, K. E., & Franchak, J. M. (2017). The development of motor behavior. Wiley interdisciplinary reviews. Cognitive science, 8(1-2), 10.1002/wcs.1430. https://doi.org/10.1002/wcs.1430

Edwards, S. L., & Sarwark, J. F. (2005). Infant and child motor development. Clinical Orthopaedics and Related Research, 434, 33-39.

Pineda, R. G., Reynolds, L. C., Seefeldt, K., Hilton, C. L., Rogers, C. L., & Inder, T. E. (2016). Head Lag in Infancy: What Is It Telling Us? The American journal of occupational therapy : official publication of the American Occupational Therapy Association , 70(1), 7001220010p1–7001220010p8. https://doi.org/10.5014/ajot.2016.017558

Werner, E. E. (1972). Infants around the world: Cross-cultural studies of psychomotor development from birth to two years. Journal of Cross-Cultural Psychology, 3(2), 111-134.