Bebeklerde Zeka Gelişimi

Zeka gelişimi bebeğin çevresini duyu organları ile algılama, uyaranları anlamlandırma süreçleri ile başlar ve daha sonra edindiği bu bilgileri hatırlama, muhakeme etme, keşfetme ve inceleme, problem çözme ve fikir üretme becerileri ile devam eder.

Zeka Gelişimi Ne Zaman Başlar?

Bebeğin zeka gelişimi anne karnında başlar. Bebeğin sinir sistemi ve beyin gelişimi hamileliğin başlangıcından çok kısa bir süre sonra sinir sistemi vücut ile beyin arasındaki iletişimi ile başlar. Bebek gelişimi devam ederken vücudu ile algıladığı uyaranlar sinir sistemi ve beyin aracılığı ile işlenmeye başlar. İlk zamanlarda reflekse yakın olan bu etki ve tepkiler zamanla bilinçli olur ve öğrenme başlar. Bebek dış dünyayı anne karnında öğrenmeye başlar. İşitme duyusu geliştikten sonra öncelikli olarak anne babanın sesini ve dış dünyadaki diğer sesleri duyar ve öğrenir. Hafıza, iletişim, problem çözme ve etrafını keşfederek öğrenme becerileri ağırlıklı olarak doğum sonrası bebeğin büyüdüğü ortama da bağlı olarak gelişir.

Bebeğin Zeka Gelişimini Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Zeka gelişimini etkileyen ana faktörler genetik ve çevredir. Bebeğin zeka gelişimi genetik alt yapısı doğrultusunda belli bir düzeyde seyredecektir ancak çevre bu potansiyeli gerçekleştirmenin önüne geçebileceği gibi daha fazla ilerlemesini de sağlayabilir. Deneyim ve zengin uyarana sahip bir çevrede büyümek zeka gelişimi için oldukça kritik öneme sahiptir.

Bebeğin zeka gelişimini etkileyen faktörle şu şekilde sıralanabilir;

Genetik

Hamilelik Sırasındaki Deneyimler

Anne adayının yaşadığı stres seviyesi, beslenme ve sağlık koşulları bebeğin gelişimini doğrudan etkiler. Annenin alkol ve sigara kullanımının bebeğin gelişimi üzerinde olumsuz etkisi bulunur. Hamilelik sürecinde folik asit ve vitamin alımı önemlidir.

Doğum Sonrasında Beslenme

Bebeğin zeka gelişiminin sağlıklı olması için ihtiyacı olan besinleri alması gerekir.

Ebeveyn Tutumu ve Ebeveyn-Çocuk İlişkisi

Çocuğun koşulsuz kabul ve sevgi gördüğü; beceri ve ilgi alanlarını özgürce deneyimleyip keşfedebildiği bir aile ortamı önemlidir. Çocuğun hata yapmaktan korkmadan keşfetmesi ve öğrenmesi teşvik edilmelidir.

Uyaranların Zenginliği

Anne karnındaki dönemden başlayarak bebeğin çevresindeki uyaranlar ne kadar zengin olursa zeka gelişimi o kadar desteklenir. Bebeğin işitme, görme, hissetme ve tat alma duyularının farklı kaynaklar sunularak ve bebeğin bunları anlamlandırmasına ve öğrenmesine yardımcı olarak geliştirilmesi gerekir.

Oyun

Doğumdan itibaren oyun bebek ve çocuğun dünyayı keşfetme ve öğrenmedeki en önemli aracıdır. Bebeğin gelişim süreci boyunca yaşına uygun oyun ve oyuncaklar ile zeka gelişimi desteklenmelidir.

Bebeğin Zeka Gelişimi Nasıl Desteklenebilir?

Bebeğin zeka gelişimini desteklemek için ebeveynler doğumu beklememeli, bebek anne karnındayken de onunla konuşarak, anne karnı üzerinden ona dokunarak duyularını uyarmaya başlamalıdır. Bebeğin zeka gelişimini desteklemenin ilk adımı doğumdan itibaren onunla konuşmaktır. Bebeğin bezini değiştirirken, onu beslerken ve oyun oynarken göz teması kurarak bebekle konuşmak önemlidir. Zeka gelişimini etkileyen en önemli olan şeyin çevre olduğunu artık biliyoruz o halde doğumdan itibaren farklı uyaranlar sunulan bir çevre sağlamak da zeka gelişiminin bir diğer adımıdır.

Ebeveynlerin Zeka Gelişimini Desteklemek İçin Yapabilecekleri Nelerdir?

• Beslenme düzenine dikkat etmek, alması gereken tüm besinleri aldığından emin olmak.
• Bebek ile göz teması kurmak.
• Bebek ile sık sık konuşmak.
• Bebeğin farklı duyularını uyarmak; masaj yapmak, müzik dinletmek ve konuşmak, evi ve çevreyi gezmek etraftaki nesneleri işaret etmek, isimlendirmek.
• Bebeğe resimli ve renkli kitaplar göstermek, okumak.
• Ayna karşısında vakitler yaratmak, bebeğin kendini keşfetmesine yardımcı olmak.
• Bebeğin birden fazla duyusuna hitap eden oyuncaklar almak.
• Yaşına uygun bol bol oyun oynamak.
• Çevresiyle etkileşimde olmasını sağlamak ve farklı uyaranlar sunmak.