İçerikler
Ebeveyn Çocuk İlişkisi
** Onu ilk kucağınıza aldığınızda?
** Hamile kaldığınızı öğrendiğinizde?
** Size ilk gülümsediğinde?
** İlk anne/baba dediğinde?
Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun Uzmanlarla seminerler Uzmanlara danışma** Ya da anne baba olmaya karar verdiğinizde mi?
Çocuğunuzla ilişkiniz ne zaman başlar?
Biliyoruz ki; ebeveyn çocuk ilişkisi ve niteliği, gelecekte çocuğun nasıl bir yetişkin olacağını belirleyen en önemli unsurlardan birisi . Mesele galiba niteliği nasıl tanımladığımızda. Yoksa 6 yaşına kadar çocuğuyla birlikte uyuyan ebeveyn de, 3 aylık bebeğe uyku eğitimi vermeye başlayan ebeveyn de aynı ‘ideal’ için gayret gösteriyor. Sorsanız her ikisi de ‘özgüvenli’, ‘kendi ayakları üstünde durabilen’, ‘mutlu’, ‘yaşamından zevk alan’ çocuklar yetiştirmek istiyor. Herkes de bunu en iyi bildiği yolla, kendi ilişki referanslarıyla yapıyor.
Çocuk her zaman bizim kendi çocukluğumuza dair bir yolculuğun kapısını aralar. O kapıdan bakınca gördüklerimiz - ve görmediklerimiz - bugünün ilişkilerinin referanslarını taşır. Bu yüzden bakmak, anlamaya çalışmak ve yeniden kendi ebeveynliğimizi gözden geçirmek her daim işe yarar.
Çocuk ve Aile Arasındaki Bağ
Çocuk ile ilişki dendiğinde koskocaman bir ilişki ağının aynı anda aktif olduğunu akıldan hiç çıkarmamak gerekiyor. Çocukken yemek konusunda annenizin sizi çok zorlandığını düşünelim. Çocuğunuzun gelişim ve beslenme süreçlerinin de bundan etkileneceğini bilmelisiniz. Hele çocuğunuzu büyütürken annenizden yardım alıyorsanız, ayrıca tetikleneceksiniz! Kendi çocukluk anılarınız canlanırken annenize kızgınlık duyabilirsiniz. Çocuğunuz için doğru olanı yapmak isterken, kendinizi onaylamadığınız bir davranışın içinde bulursunuz ve bir kızgınlık payı da size düşer. Basit bir sebze püresi bazen olduğundan çok daha yoğun anlamlar içerir.
Kendinizi, eşinizi, ilişkinizi algılayışınız, ailenizle yaşadığınız deneyimler, hayatta şimdi durduğunuz yer ve ona dair hissedişiniz, yaşam evresinde nerede olduğunuz, gelecek tasavvurunuz ve daha birçok şey… Hepsi sizin çevrenizle ve tabii ki çocuğunuzla nasıl bir ilişki içinde olacağınızı tayin eder.
İlişki hava gibidir. Görünmez ama her yeri kaplar ve içinde yaşarız. Tıpkı soluduğumuz hava kirlenince yavaş yavaş sağlığımızı kaybedeceğimiz gibi. Oyun terapisti Byron Norton’un sözünü burada hatırlamakta fayda var; ‘Çocuğun üç ebeveyni vardır. Annesi, babası ve onların arasındaki ilişki’ der Norton. Anne ve baba arasında sağlıklı dengeli ve uyumlu bir ilişki yaşanıyorsa çocuk da onların arasında temiz bir alanda büyür. Eğer çatışma her yeri kaplıyorsa çocuğunuz da o havayı soluyarak büyüyecektir.
Çocuğunuza Nasıl Davranmalısınız?
Çocuk, ilişki, ebeveyn, derken bu bağlamda yanıtlanması gereken başka sorular da var; Çocuğunuz aslında kim? Kendisi olmaya ne kadar hakkı var? Çocuğunuz sizin istediğiniz kişi olmak için mi geldi dünyaya? Sizin kendinizi tamamlamanız için mi? Çocuğunuza evet ya da hayır derken sizi ne harekete geçiriyor? Onun gelişimsel ihtiyaçları mı? Yoksa sizin ihtiyaçlarınız mı? Evinizdeki herhangi bir kuralı düşünün. Bu kuralı çocuğunuz için mi, yoksa kendiniz için mi koydunuz? Örneğin; 20 aylık çocuğunuz için çitlerle çevrilmiş bir oyun alanı hazırladığınızda ve sadece orada bulunmasına izin verdiğinizde bunu kim için yapıyorsunuz? Peşinde koşmaktan yorgun düşüp güvende olduğundan emin olmak için kendinize mi? Yoksa bütün işi güvenli bir şekilde dünyayı tanımak, keşfetmek, öğrenmek olan çocuğunuza mı?
Hadi bir sorun kendinize…
Verdiğimiz yanıtlar bizi üzebilir, suçlu hissettirebilir…
Üstün Dökmen Hoca’nın çok güzel bir sözü vardır. ‘Anne ve babaların sayılamayacak kadar çok güzel davranışı ve sayılabilecek kadar da ‘yanlış’ davranışı vardır’ der. Verdiğimiz yanıtlar can yakıcı olabilir ama çocuğumuza duyduğumuz şefkati kendimize de duyabiliriz. Hem şefkat duymayı da bizden öğrenmeyecekler mi? Yanlış bir davranışta insaflı eleştiriler yapmayı, kendini bağışlamayı, yeniden ve yeniden denemeyi, sevilmeye layık olduğunu, olduğu haliyle kendini kabul edebilmeyi… Sizin bunlara hakkınız yoksa çocuğunuz bu duyguları nasıl öğrenecek.
Çocuğunuzla ilişkiniz ne zaman mı başlar? Bana sorarsanız siz anne rahmine düştüğünüzde…
Bir sonraki yazı da ebeveyn çocuk bağlanması hakkında olsun o halde…
ÇocukluDünya Editörünün mesajı: Anne babanın çocukla iletişimi ve etkileşimi, çocuğun aile içindeki rolünün ve yerinin belirlenmesini sağlar. Bebeklikten başlayarak çocuğun aileyle iletişim biçimi çocuğun ilerideki hayatı da dahil tüm hayatını etkiler. Çocuğa gösterilen tavırlar ve davranışlar çocuğun hayat içinde sosyalleşmesini önemli derecede etkiler. Anne ve babanın tutarlı olmayan davranışlar sergilemesi ise çocuğun kişisel ve sosyal gelişimini etkileyebilir.
Çocuklarla etkili ve verimli ilişki ilk dönemlerde başlar. Örneğin oyunlar, şarkılar ebeveynlerle çocuk arasındaki ilişki ve etkileşimin başlangıcı, aynı zamanda da bir eğitim sayılabilir. Çocuk gelişiminin sağlam bir şekilde ilerleyebilmesi için anne baba çocuk iletişiminin etkili olması gerekir. En önemli nokta ise anne ve babanın davranışlarıdır. Çocuklarının benliklerinin gelişebilmesi için çocuklara söylenenlerle değil davranışlar ile örnek olunmalıdır.
