İçerikler
Çocuklarda Sosyal Fobi
Çocukluk çağında birçok anksiyete bozukluğu görülebilir. Bunlardan birisi de sosyal fobidir.
Sosyal Fobi Nedir?
Sosyal fobi hem yetişkinlerde hem de çocuklarda görülen bir çeşit anksiyete bozukluğudur. Bazı bireyler bu sorunu çocukluk döneminde yaşayabilir. Sosyal fobisi olan çocuklar birçok ortamın içerisinde bulunmak istemez. Özellikle performansın gerçekleştirilmesi gereken bir ortam olduğunda bu ortamlardan kaçınmak ister. Konuşma yapma, yemek yeme, yıl sonu gösterisi yapma veya diyalog kurma gibi sosyal ortamın içinde bulunduğu durumlarda sosyal fobi belirtileri ortaya çıkar. Çocuklar, bu tarz durumun veya olayın yaşandığı anlarda çok yüksek derecede kaygı veya korku hisseder. O anda sahip olduğu bu duygular ile o durumun içerisinde kalmayı veya o durumdan kaçınmayı seçer.
Sosyal Fobi Neden Olur?
Sosyal fobinin nedenine bakıldığında ailenin çocuk üzerindeki tutumu ve çocuğun okul içerisinde yaşamış olduğu olayların etkisinin olduğu görülebilmektedir. Sosyal fobi, aşırı korku veya kaygıya sahip olan çocuklarda ortaya çıkar. Çocuklar, kendilerinin diğerleri tarafından aşağılanacağını, dışlanacağını, küçük düşürüleceğini veya utandırılacağını düşünür. Bazı zamanlarda ise sahip oldukları kaygının diğerleri tarafından anlaşılabilme ihtimali üzerine düşünüp kaygılanabilir.
Sosyal Fobi Belirtileri Nelerdir?
Çocuklarda sosyal fobiyi anlayabilmek için bazı belirtiler vardır. Duygusal veya davranışsal olarak bu belirtiler gözlemlenebilir. Duygusal belirtilerin içerisinde çocukların yaşıyor olduğu kaygı, korku veya utanç duyguları bulunmaktadır. Sosyal fobiye sahip olan çocuklarda görülen davranışsal belirtiler ise terleme, ağlama, bağırarak veya çırpınarak ağlama, ellerin titremesi, kekeleme, donma, göz temasından kaçınma, güvendiği birisine sarılma, nabızda artma, sinip kalma, yüzün kızarması veya konuşamamadır.
Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun Uzmanlarla seminerler Uzmanlara danışmaSosyal Fobi Belirtilerini Tetikleyen Durumlar Nelerdir?
Sosyal fobiye sahip olan çocukların birçoğu kendisini kaygılandıran durumların farkında değildir. Bu nedenden dolayı ne ile baş etmesi gerektiğini bilmekte zorlanır. Birçok dikkat yanlılığı yapabilir ve gerçekçi düşünemeyebilir.
Daha önce okul içerisinde başkaları tarafından küçük düşürüldüğü bir anıya sahip olan çocuklarda sosyal fobi gelişebilir. Tekrar aynı veya benzer performansı göstermesi gerektiği anlarda eski yaşam deneyimini hatırlayarak utanç duymaya başlayabilir. Böylelikle kaygısı ve korkusu da artınca bahsedilen davranışsal belirtileri gösterebilir. Bu nedenden sosyal fobiye sahip olan çocukların daha önce diğerleri tarafından küçük düşürüldüğü bir durumun varlığının incelenmesi önemlidir. Çocuğun okuluyla veya öğretmeniyle iletişime geçmek yardımcı olabilir.
Sosyal Fobi Tanısı Nasıl Konur?
Birçok insan gibi her çocuk da bazı durum ve olaylarda kaygılanabilir ve korkabilir. Bazı zamanlarda bu duyguların yoğunluğundan dolayı ağlama, terleme, nabızda artış gibi fizyolojik belirtiler gösterebilir ancak sosyal fobiye sahip olan çocuklarda bu durum süreğendir. Bu çocuklarda bahsedilen duygulara sahip olma ve belirli durumlardan kaçınma davranışları uzun süredir görülmektedir. Bu durumları yaşayan çocuklara detaylı değerlendirme sonrasında bir uzman tarafından tanı koyulabilir. Bu tanı koyulurken uzman, çocuğu pek çok şekilde değerlendirir. Ne kadar zamandır bu durumları yaşadığı, hangi ortamlarda bu davranışları gösterdiği ve duygulanımının ne olduğu gibi sorular aile ve çocuk ile görüşülerek elde edilir.
Sosyal Fobi Testi
Çocuklarda sosyal fobi tanısının konulabilmesi için herhangi bir test yoktur. Bu tanının konulabilmesi için çocuklarla çalışan bir uzman tarafından etraflıca bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. Aile ve çocukla görüşmenin sonrasında uzman, çocuk eğer okula gidiyorsa okul içerisindeki davranışlarını da incelemek için çocuğun öğretmenine bir soru formu gönderebilir ancak bu bir test değildir. Çocuğun hangi ortamlarda bu tarz duygulanımı ve davranışları yaşadığını öğrenmek için gönderilen bir formdur.
Sosyal Fobi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Uzman; aileyle, çocukla ve çocuk okula gidiyorsa okuldaki öğretmeniyle görüşür. Bu görüşmeler neticesinde bir değerlendirme sonucuna varır. Eğer çocuğun sosyal fobiye sahip olduğu belirlenirse uzman tarafından o çocuğa uygun tedavi planı hazırlanır. Bu tedavi planının içerisinde çocuğun kaç yaşında olduğunun büyük bir önemi vardır. Çocuk eğer 8-9 yaşındaysa veya daha büyükse bilişsel davranışçı terapi uygulanabilir. Bilişsel davranışçı terapide çocuğun iç görüsünü arttırmaya yönelik hangi durumlarda ve olaylarda bu şekilde hissettiği ve davrandığı anlaşılmaya çalışılır. Sonrasında çocuğun asıl kaygı ve korkusunun nedenine ulaşmak hedeflenir. Bazı zamanlarda çocuğun terapistiyle birlikte belirlediği davranışsal deneylerin çocuktan yapılması istenebilir. Sosyal fobiye sahip olan çocuğun bilişsel becerileri henüz bilişsel davranışçı terapi yapabilmek için gelişmemişse veya çocuk 8-9 yaşından küçükse bir uzman tarafından oyun terapisi uygulanabilir.
