Çocuklarda Anksiyete

Anksiyete hem çocuklar hem de yetişkinler için hayatın bir parçasıdır ve kişinin günlük hayat eylemlerini gerçekleştirmesini engellemediği sürece sağlıklıdır.

Kaygılandığımız şeyleri düşünelim; örneğin çocuklar genellikle bir gösteriye çıkmadan önce kaygılanabilir ya da bir ergen liseye giriş sınavı için endişe duyabilir. Bu örneklerde de olduğu gibi kaygılarımız önemsediğimiz, emek verdiğimiz durumlar karşısında ortaya çıkar ve motivasyonun bir parçasıdır. Anksiyetenin bir problem haline gelmesi artık çocuğun günlük hayatında büyük bir yer kaplaması ve kaçınma davranışlarının ortaya çıkması ile kendini gösterir.

Anksiyete Kimlerde Sık Görülür?

• Taşınma, okul değişikliği ve ebeveynlerin boşanması gibi tanıdık olmayan büyük değişiklikler yaşayan çocuklar.
• Ebeveynleri kaygılı olan çocuklar.
• Travmatik deneyime sahip çocuklar.
• Yargılayıcı, kontrolcü veya aşırı korumacı ebeveyn tutumu ile büyüyen çocuklar.
• Koşulsuz sevgi gördüğünü hissetmeyen çocuklar.
• Ebeveynleri arasında çatışma olan çocuklar.

Anksiyete Bozukluğu Türleri Nelerdir?

• Fobiler: Belirli objelerden, durumlardan, hayvanlardan korkma ve kaçınma şeklinde kendisini gösterir.
• Sosyal Fobi: Sosyal etkileşimden yoğun bir şekilde kaçınma ve yüksek düzeyde utangaçlık şeklinde kendini gösterir.
• Panik Bozukluk: Çarpıntı, nefes darlığı, boğuluyormuş hissi, terleme, baş dönmesi gibi belirtilerin eşlik ettiği aniden ve zaman zaman ortaya çıkan panik ataklar şeklinde kendini gösterir.
• Yaygın Anksiyete Bozukluğu: Birçok konuda geçerli bir sebep olmaksızın sürekli ve aşırı biçimde kaygılanma şeklinde kendini gösterir.
• Post-travmatik Stres Bozukluğu: Travmatik yaşantının ardından uykuda bozulma, aşırı uyarılmışlık hali, travmatik olaya dair sahnelerin zihinde canlanması, konsantre problemleri ve ilişkilerde bozulma şeklinde kendini gösterir.
• Obsesif Kompülsif Bozukluk: İstenmeyen düşüncelerin tekrarı ve bu düşüncelerin yok olması için yapılan tekrarlayıcı eylemler şeklinde kendini gösterir.
• Ayrılık Anksiyetesi: Çocuğun bakım verenden ayrılma esnasında yüksek düzeyde kaygı duyması, ağlaması ve anneye/babaya yapışması şeklinde kendini gösterir (Bu davranış paterni 2.5-3 yaşına kadar normal kabul edilir).

Anksiyete Bozukluklarının Tedavisi

Anksiyete bozukluklarının tedavisi bozukluğun türüne göre değişkenlik göstermektedir. Bozukluğun tedavisinde çocuklarda oyun terapisi, ergenlerde ise Bilişsel Davranışçı Terapi ile olumlu sonuçlar alınabilmektedir. Tedavide temel olarak çocuğun kaygıları ile baş etme becerilerini güçlendirmek amaçlanır. Tedavi çocuğun çevresinde hastalığın seyrini olumsuz etkileyebilecek değişkenler var ise düzenlenmesi, gerek görülmesi halinde ilaç desteği alınması ve nefes egzersizlerinin öğretilmesi gibi teknikleri ve müdahaleleri de içerir.

Ebeveynler Çocuklarını Anksiyete Bozukluklarından Korumak Için Neler Yapabilir?

• Çocuk ile sıcak, yakın ve koşulsuz sevginin hissettirildiği bir ilişki içerisinde olmak.
• Çocuğa kabul edildiğinin ve desteklendiğinin hissettirilmesi.
• Duyguların paylaşıldığı ve konuşulduğu bir aile ortamı yaratmak.
• Çocuğun iyi olduğu özelliklerin ön plana çıkarılması ve takdir edilmesi ile olumlu bir kendilik imajı oluşturmasına katkı sağlayan ebeveyn-çocuk etkileşimi.