Bebek Gelişimi

Bebek gelişimi hakkında sizden gelen soruları uzmanlarımız cevaplıyor.

Bu hizmetimiz Yıllık Premium üyelerimiz için geçerlidir. Hemen üye olun, çocuğunuz hakkında pedagojik veya psikolojik sorunuzu uzman@cocukludunya.com ‘a yollayın, Uzmanlarımız isimsiz olarak 2 iş günü içinde cevaplasınlar ve sitemizden yayınlasınlar.

Üye olun çocuk gelişiminde size rehberlik edelim!

Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı

Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun

Uzmanlarla seminerler

Uzmanlara danışma

Üye Ol

10 aylık kızım saldırgan davranışlar sergiliyor

Kendini yere atıp kafasını vurmaya çalışıyor ve sebepsiz yere ağlıyor. Ne yapmam gerekiyor yardımcı olur musunuz?

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma Razon: Bir sağlık sorunu var mı diye araştırın, dişleri mi patlıyor kontrol edin, verdiğiniz gıdalardan biri alerji mi yapıyor, reflüsü mü var araştırın.

Hiçbir sağlık sorunu yoksa, anne baba ayrı ayrı ona zaman ayırın, oynayın, ilgilenin, sevin, okşayın, şefkat gösterin, aniden kendini yere atıp kafasını vurursa onu olduğu yerden kaldırın, yumuşak bir zemine ve tehlikesiz bir alana götürün. Kafasını vurduğunda aşırı tepkiler göstermeyin, fazla abartılı ilgi göstermeyin, panik yapmayın, bu davranışın yerleşmesine neden olmayın.

0-3 yaş çocuğa ölüm nasıl anlatılır?

Anneannemiz vefat etti. Her gün soruyor. Aralarında özel bir bağ vardı.

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma Razon: Öncelikle başınız sağ olsun, Allah rahmet eylesin. Size ve bütün ailenize sabırlar dilerim.

Mutlaka anneannenin öldüğünü, bir daha göremeyeceğinizi ancak resimlerine bakabileceğinizi söylemeniz gerek. Eğer bir hastalık nedeniyle vefat etmişse, “mikrop kaptı, hastalandı” demeden, “vücuduna bir bakteri, bir virüs girdi.... “ veya “kalbi çok çok ihtiyarlamıştı “ gibi bir açıklama iyi olabilir.

“Anneanne öldü” demeden önce, bir bahçeye çıkıp, oradaki ağacın üzerinde kalmış yaprakların canlı olduğunu, yere düşmüş yaprakların ölmüş olduğunu, rüzgarla savrulup ufalanıp yok olacaklarını söylemekle başlamayın. Daha sonra kırılan bir oyuncak arabayı elinize alarak, “Bu araba kırıldı, tekerlekleri koptu, artık itince de ilerlemiyor, bu araba öldü” diyebilirsiniz. Çalışmayan gerçek bir arabanın motoru bozulduğunda, motorunun öldüğünü, arabanın çalışmayıp öldüğünü anlatabilirsiniz. Sonra yazın gördüğümüz karınca ve böceklere geçerek onların ölümünden söz edip anneanneye gelebilirsiniz.

Bunları çocuğa anlatırken doğal davranın, gözünüzden yaşlar akıyorsa, çok üzgün olduğunuzu dile getirin.

Ayrıntılı bir açıklama yapsanız da, ölüm soyut bir kavram olduğundan, bu yaştaki çocuk ölümünü anlamayacaktır, ancak anneannenin öldüğü gerçeğini sizden duymuş olacaktır.

Anneannenin ölümünü izleyen günlerde de anneanneden söz etmeye, resimlerine bakmaya devam edin, anneanne konusu konuşulmayan (konuşulamayan) tabu bir konu olmasın.

Tekrar başınız sağolsun

1 yaşındaki bebeğin görüntülü görüşmesi tehlikeli mi?

Merhaba. 1 yaşında bebeğimiz var. Onu mümkün olduğunca ekranlardan uzak tutmaya çalışıyorum. Fakat bazen dedesiyle 20 - 25 dakika WhatsApp üzerinden görüntülü görüşüyor. Bunun bebek üzerinde olumsuz bir etkisi olur mu? İyi çalışmalar dilerim.

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma Razon: 1 yaşındaki bebeğinizi T.V., tablet, cep telefonu karşısına oturtmayın. 2-3 yaşından önce bu elektronik araçlarla tanıştırmayın, tanıştıracaksanız da süre 15-20 dakikayı geçmesin.

Dedesi ile görüntülü görüşme yapıyorsanız, 10-15 dakikayı geçmeyin ancak bebek görmeyecek şekilde dedesine istediği kadar kameradan izlettirin.

Kolay gelsin

1 yaş çocuklarda korku sorunu nasıl çözülebilir

Merhaba, 1 yaşındaki bebeğimiz çaydanlıktan, sobadan ve evdeki prizlerden korkuyor. Ona bunlardan korkmayı ebeveynleri olarak biz öğrettik aslında. Ama bu sefer prizin yanındaki alanlara yaklaşmaktan da korkuyor. Yatağının yakınında ulaşamayacağı bir yerde priz var ondan korkuyor ve yaklaşmıyor. Aşırı korkusunu yenmek için ne yapmalıyız ve bu aşırı korkular zamanla geçer mi?

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma Razon: 1 yaşındaki bir bebeğin bu kadar korkması için neler yapıldı acaba? Yüksek veya garip sesler mi çıkarıldı, ürkütücü yüz ifadeleri mi yapıldı, aşırı bir hareket mi yapıldı? Önce korkutmaya eşlik eden imajı silmek gerek. Bebeği önce seslere sonra yüz ifadelerine sonra da aşırı hareketlere duyarsız kılmak gerek.
Siz sobanın prizin çaydanlığın yanına gidin bunlara dokunmadan çok alçak bir sesle “çaydanlığa dokunmuyoruz ama yanına gidiyoruz” deyin. Çaydanlığın fotoğrafını çekin. “Bak, bu çaydanlık. Bakıyoruz ama dokunmuyoruz” deyin.
Bu cisimlerin oyuncak hallerini bebeğinizin hayatına sokun ve onlarla oynayın.
Sıraladığınız nesnelerden çekinmesini istiyorsunuz, dokunmamasını istiyorsunuz ama bu kadar korkmasını istemiyorsunuzdur.
Kolay gelsin

15 aylık kızımın sosyal becerilerini nasıl geliştirebilirim?

Kızım 15 ay 20 günlük her gün parka gidiyoruz. Gittiğimiz park genellik kalabalık oluyor. Kızım parktaki insanlara, çocuklara, bebeklere çok odaklanıyor sürekli onları izliyor. Kendi sallanırken ve kaydıraktan kayarken bile dikkati hep diğer çocuklarda annelerinde ve çocukların oyuncaklarında. Normal bir durum mudur? Bir de parkta oyun esnasında onu itip sırasına geçmeye çalışan kendi yaşıtı hatta ondan küçük çocuklara bile anında geri çekilip sırasını veriyor. Saçını çeken çocuğa hiç tepki vermedi ne onu itti (hayır anlamında) ne de ağladı. Bunlar normal midir? Ona nasıl destek olabilirim? Kendi hakkını savunmasını nasıl öğretebilirim ve nasıl örnek olabilirim. Ya da bunlar 15 aylık bir bebek için erken mi?

Psikolog Fatma Hazal SARI’nın cevabı: 15 aylık bebeğinizin başka çocuklar ile oynamak yerine onların oyununu izlemeyi ve incelemeyi tercih etmesi oldukça doğal bir davranıştır. 0-2 yaş aralığında çocuklar tek başına oyun evresindedir ve bu dönemde yalnız başına oynamaktan keyif alır. Bunun yanında etrafını merak eder ve gözlemleyerek öğrenir. Bebeğiniz ile etrafta gördükleriniz, insanlar, çocukların oyunları ve davranışları ile ilgili kısa sohbetler yapabilirsiniz. Bebeğinizin baktığı yönde olanları ona anlatmak, ilgilendiği nesnenin adını söylemek dil gelişimine yardımcı olur. Ancak dikkatini kendi yaptığı aktiviteye çekmek de önemli olacaktır. Bebeğinizi salıncakta sallarken göz kontağı kurmak, o size yaklaştıkça ellerinizi birbirinize dokundurmak, yakalıyor ve kaçıyor gibi yaparak oyunlar kurmak dikkatini kendi yaptığı aktiviteye çekmesine yardımcı olacaktır.

15 aylık bebeğinizin sosyal becerileri henüz gelişim aşamasındadır. Diğer çocuklarla iletişim kurmak, hakkını aramak gibi becerileri deneyimledikçe kazanır. Bu süreçte küçük desteklerle ona yardımcı olmak önemlidir. Hem karşıdaki çocuğun hem de bebeğinizin duygusunu adlandırmak, zarar veren çocuktan uzaklaşarak onun da uzaklaşabileceğini çocuğunuza göstermek, sırasını vermek istemediğinde kaydıraktan onun kayabileceğini belirtmek ve süreç içinde çocuğunuzun kendi kendini savunmasına fırsat vermek için adım adım geri çekilmeniz gerekmektedir.

15 aylık oğluma aktivite yaptıramıyorum

Oğlum 15 aylık oldu. Çocuklu dünyada bizim için hazırlanan aktiviteleri hergün açıp uygulamaya çalışıyorum ama oğluma hiç yaptıramıyorum, hep yürümek gezinmek istiyor. Eline top yada oyuncak alıp atarak geziniyor. Oyuncaklarıyla kitaplarıyla yada başka etkinlikle hiç ilgilenmiyor yada çok kısa süre oyalanıyor. Oturularak yapılan şeyleri yapmıyor. Karşılıklı oyun oynamak bir şeyler öğretmek istediğimde kalkıyor yerinden, beni dinlemek istemiyor.

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma Razon:

Merhabalar,

Yürümeye yeni başlayan çocuklar yürümekten başka şey yapmak istemezler, çok hareketli çocuklar da oturarak oymaktan hoşlanmazlar. Aktiviteleri cazip kılmak için önce hareketli bir oyun oynayın sonra aktiviteye geçin.

• Anne baba olarak o aktiviteyi yapın, izlemesini sağlayın.
• Aktivitenin sonuna alkış, tezahürat koyun.
• Aktiviteyi konuşarak, gülerek, eğlenerek yaptırın.
• Bir süre sonra aktiviteleri yine reddederse çocuk doktorunuza danışın.

Kolay gelsin

1.5 yaşındaki kızım bezini değiştirirken cinsel organına dokunmak istiyor.

Eğitim Danışman – Pedagog Prof. Dr. Norma Razon: Bu yaşlarda çocukların cinsel organlarına dokunmaları çok doğal. “Sakın dokunma, pis, ayıp, günah....” gibi yorumlar yapmaktan kaçının. Sözlü uyarıda bulunmadan elini indirin. Bezini değiştirirken eline tutması için ıslak mendil paketini verin, size bir mendil çıkarıp vermesini isteyin. Cinsel organına dokunmadan elini meşgul edin.

Bebeğime dişlerini nasıl fırçalatabilirim

Çocuğum 23 aylık. Bebeğime dişlerini fırçalatamıyorum. Neredeyse her yolu denedik. Tavsiye bekliyorum

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma Razon: Merhabalar,

Bazen 23 aylık çocuklar ağızlarını kurcalatmaktan hoşlanmazlar.

-Önce (anne baba) kendi dişlerinizi onun önünde fırçalayarak örnek olun

-Diş fırçalamayı görev gibi değil, oyun gibi yapın. Diş fırçalarken şarkı söyleyin, kolunuzu bacağınızı kaldırın, bunları aynaya bakarak yapın, onun da aynaya bakmasını sağlayın

-Diş fırçasının üzerinde onun sevdiği resimler olsun, dişçi izin veriyorsa meyve lezzetinde diş macunu kullanın dikkat: (bazı diş hekimleri diş macununa izin vermiyorlar)

-Diş fırçası kullanmadan önce dişlerini parmağınızla temizlemeyi deneyin

-Fırçalama işi bittikten sonra dişlerinin bembeyaz olduğunu ve ağzının mis gibi koktuğunu söyleyin.

-Dişlerini fırçalamazsan dişlerin dökülür dişsiz kalırsın veya ağzına böcekler gelir diyerek korkutmayın

Kolay gelsin

Bebekken yaşananlar insanı nasıl etkiliyor?

Psikolog Fatma Hazal SARI: Bebeklikte yaşanan deneyimler kişinin duygusal gelişimini ve bilişsel gelişimini doğrudan etkilemektedir. Bebeklikteki deneyimler aynı zamanda dünya algısını da şekillendirir ve doğrudan etkiler. Bebeklik döneminde özellikle ebeveynler ile kurulan bağ ve ebeveynler ile ilişki dünyanın güvenli bir yer mi yoksa tam tersi güvensiz bir yer mi olduğuna dair düşünceleri ve benlik algısını şekillendirir. Dolayısıyla bebeklik dönemindeki yaşantılar ve deneyimler insanın kişiliğini, dünya görüşünü ve becerilerini doğrudan etkiler.

Çocuğum gündüz yaşadıklarını anlatmıyor

Benim 2 yaş 45 haftalık kızım var. Gündüz işe gidiyorum. Akşam eve gelip yemek vs. faslından sonra kızımla oyun oynarken sorular soruyorum. Gündüz ne yaptın, nasıl geçti, ne yedin vs. gibi ancak bana hiç bir şey anlatmıyor.

Ancak onun dışında ne varsa konuşabiliyor. “Sen anlat ne yaptın anne” diyor ama asla gün içindeki yaptıkları ile ilgili bilgi vermiyor. Dil gelişimi ve kendini ifade etme şekli çok güzel o yüzden problem kızımın dil gelişimi ile alakası olduğunu düşünmüyorum. Bu yüzden aklıma çeşitli şeyler geliyor; acaba gün içinde bakıcı mı uyarıyor anlatma diye yada başka bir sebebi mi var. Onu anlamadım. 2,5 yıldır aynı bakıcı ile devam ediyoruz. Bu problem hep vardı ancak ben daha küçük kendi ifade edemiyor diye düşünüyordum. ama değil.

Ben okulda ne yemek yediğimi anlatırken ve çok güzel muhabbet ederken ona sen bugün ne yedin diye sorunca birden bire susuyor ve ağzını bıçak açmıyor veya konuyu değiştiriyor ve konuşmanın sonunda asla cevap vermiyor.

1 ay sonra kreşe başlayacağız ve orada da aynı problemin devam etmesini istemiyorum. Sebebi ne olabilir ne yapmalıyım? Bana yardımcı olursanız çok sevinirim.

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON : Merhabalar, Sizin bu şikayetinizi anne babaların çoğu dile getiriyor. Çok az bir yüzde anne babaya gününü hatta okulunu anlatıyor. Bu bilgileri kendi özeli kabul edip çoğu çocuk anlatmıyor.

Genelde şöyle bir uygulama öneriyoruz: Akşam ailece sofraya oturunca anne baba gününüzü paylaşın. Yaptıklarınızı, yediklerinizi, gördüğünüz insanları, yaşadığınız olayları, anne baba birbirinize anlatın. Bir süre sonra araya girip konuşmak isteyecektir ona hemen konuşma fırsatı vermeyin. Sözünüzü bitirmeden onu konuşturmayın. Bakalım bu taktik yararlı olacak mı?

Bugün ne yaptın? Öğlen ne yedin? gibi sorular sorarak onda sorgulanıyor hissini yaratmayın.

Evde kameranız varsa gün içinde yaptıklarını izleyin, gördüklerinize dayanarak soru sormadan konuşun.

Onun önünde bakıcısı ile konuşun, gün içinde yaptıklarınızı paylaşın. O örnek olsun ve günü kızınızın önünde size anlatsın.

Kolay gelsin

Sosyal, duygusal, bilişsel, motor becerilerinden hangisi daha önemlidir?

Kızımız 2 yaşına girmek üzere. Malumunuz doğumdan beri gelişim alanları sosyal, duygusal, bilişsel, motor becerileri vs. gibi çeşitli alanlara ayrılmış şekilde. Bu alanlar açısından baktığımızda hangisine ağırlık verilmesi gerekiyor. Buna ilişkin doğru metodoloji nedir acaba?

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Doğumdan itibaren, çocuklar büyürken, motor, zihinsel, sosyal ve duygusal becerileri gelişmekte. Bu alanlardan birine ağırlık veya öncelik vermek doğru olmaz. Zaten bu alanları birbirinden ayırmak da mümkün değildir. Biz anne babalar çocuklarımızı büyütürken farkına varmadan birçok alanı aynı anda uyarmakta ve beslemekteyiz. Örneğin: 2 yaşındaki çocuğumuzla yerde karşılıklı oturmuş birbirimize top atma oyunu oynarken: motor becerilerini geliştiriyoruz (topu atıyor, tutuyor, kaçırdığı topun peşinden gidiyor, ellerini kollarını ve bacaklarını kullanıyor), zihinsel becerilerini, dikkatini, dilini, çözüm üretme becerilerini geliştiriyoruz (onunla konuşuyoruz, bizi dinliyor ve tepki veriyor, yönergeler veriyoruz, bazılarını anlıyor bazılarını anlamıyor, bazılarına uyuyor bazılarına uymuyor bildiğini okuyor), sosyal becerilerini geliştiriyoruz (karşılıklı oyun oynuyor, bazen ikili bazen üçlü oyun oynuyor, sıra bekliyor), duygusal becerilerini geliştiriyoruz (topu bazen yakalayamıyor, bazen isabet ettiremiyor, bazen sırasını beklemek istemiyor ve kırıklık/ öfke yaşıyor, topu yakaladığında, geri attığında seviniyor). Bir top oyunu çocuğun birçok gelişim yüzünü etkilemiş oluyor.

2 yaş çocuk gelişiminde nelere dikkat edilmelidir?

Kızımız 2 yaşında. Bu dönemler ya da ilerisi içinde özellikle kaçınılması gereken neler var sizce? Asla şunlar olmamalı dediğiniz kırmızı çizgiler nelerdir?

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: 2 yaş ve dolayları, bebekliğin bitimi ile ilk çocukluğun başlangıcı arasındaki evredir. Genelde geçiş evrelerinde çocuklar kendilerini kanıtlamak isterler, çevrelerini yönetmek isterler, kurallara uymaktan hoşlanmazlar, yerleşik düzene itiraz ederler, engellenmeye ve beklemeye tahammülsüz olurlar, ′hayır′ ı sık kullanırlar, ′yap′ denileni yapmazlar. 2 yaşlarındaki çocukta da inatlaşma, zıtlaşma, talimat almama, engellendiğinde kırıklık ve öfke sık görülür ( Bu davranışların sıklığı ve şiddeti çocuktan çocuğa değişir). Bu evrede, her evrede olduğu gibi, çocuğa karşı sakin, sabırlı, tutarlı ve şefkatli davranmak, temel alışkanlıkları kazandırmak için çabalamak, evin kurallarını oturtmak, çocuğun öfkesini iyi yönetmek şarttır.

2 yaş çocukları için yaz dönemini nasıl geçirmelidir?

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Yaz döneminde çocuğu tamamen boş bırakmamak, yaşına uygun bedensel ve/veya sportif aktivitelere yer vermek, yaşıtı veya yaşıtlarıyla buluşturmak, gezdirmek dolaştırmak, enerjisini harcatacak faaliyetlere zaman ayırmak, anne-çocuk/ baba-çocuk/anne baba çocuk keyifli birlikteliklere fırsat yaratmak, zaman zaman da kendi kendine kalarak kendini oyalayacağı zaman dilimleri ayarlamak, doğru olacaktır.