Çocuklarda Kalem Tutma

Okulların açılmaya başlamasıyla birlikte danışan ailelerimden gelen sorulardan bir tanesi de çocukların kalem tutuş becerileriyle ve ellerinin sık yorulması ile ilgili oluyor. İnce motor becerisi olarak bilinen bu kasları günlük yaşamımızda yemek yerken çatal bıçak kullanımında, ayakkabı bağcığı bağlamakta, düğme iliklemekte, diş fırçalamakta, kalem ve fırça tutuşunda gibi birçok alanda kullanıyoruz. Bu kas grubunun çalışması ile ilgili dikkatimizi çeken problemleri mutlaka değerlendirirken çok yönlü düşünmeliyiz.

Çocuklar neden kalem tutamaz veya tutmak istemez?

• Motor-kas grubu zayıflığı
• Duyusal hassasiyetler
• El-göz koordinasyonunda bozukluk
• Kalemi yanlış tutuş
• Yanlış kalem seçimi
• Yanlış oturma pozisyonu

Yaş gruplarına göre beklenen tutuş şekli nasıldır?

• 12-24 ay: avuç içi tutuş
• 2-3 yaş: tüm parmaklar ile tutuş
• 3-4 yaş: dört parmak tutuşu
• 4-5 yaş ve sonrası: üç parmak tutuşu

Üç parmak tutuşu öğretilmeli mi?

İnce motor becerileri gelişmiş ve kalem tutmasına engel yukarıda bahsettiğim sorunları yaşamayan çocuklar kendiliğinden bu tutuşu yapacaklardır. Fakat tutuşu göstermekte bir sakınca yoktur. Eğer ebeveynin yönlendirmesiyle de tutuşu doğru yapamıyor ise nedenini sorgulamak ve etkili çözümü sunmak doğru olacaktır.

Sadece ellerimizi çalıştırarak kalem tutuşunu güçlendirebilir miyiz?

Sanılanın aksine ince motor becerileri için sadece el kaslarımızı güçlendirmek yeterli olmayacaktır. Omuz kuşağı ve hatta sırt kaslarını güçlendirmek doğru bir pozisyonda oturmaya ve sonrasında da yazı yazma becerisine dönüşecektir.

Üye olun çocuk gelişiminde size rehberlik edelim!

Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı

Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun

Uzmanlarla seminerler

Uzmanlara danışma

Üye Ol

Erken dönemden itibaren bebeğinizin ince motor becerilerini desteklemek bu konuda oldukça büyük farklar yaratır. Örneğin bebeğinizin ek gıdaya geçiş döneminde yemekleri kendi ağzına götürmesine izin verebilir ve koordinasyon becerilerini artırabilirsiniz. Aynı zamanda duyusal gelişimi için de harika bir fırsat sağlamış olacaksınız.

Bebeklik çağında emeklemek ve çocukluk çağında tırmanmak, eşyaları itmek veya çekmek gibi kaba motor aktiviteleri de okul çağının başlamasıyla birlikte kalem tutuşu destekleyecektir. Bir yetişkinin gözetiminde 1 yaşından itibaren çocukların eline büyük boya kalemleri verilebilir. Bebeğinizin yaşı büyüdükçe birlikte yapabileceğiniz aktiviteler de değişecektir.

Motor becerisini geliştirmek için hangi aktiviteler yapılabilir?

Bu konuda evde kolaylıkla bulabileceğiniz materyallerden birkaç egzersiz paylaşmak istiyorum.

1. Bulduğunuz kumaşları, havlu veya çarşafları sarmak

2. Bir topu sıkıştırıp bırakmak

3. Oyun hamuru içerisine saklanan boncuk veya fasulyeleri bulmaya çalışmak

4. Küçük bir maşayla ponponları toplamak

5. Fermuar açıp kapatma

6. Mandalları bir ipe takıp toplama

7. Bir ipe boncuk veya makarna geçirme

8. Havada uçuşan baloncukları patlatma

9. Makasla kağıt kesme ve yapıştırma etkinlikleri

10. Karışık fasulye ve makarnaları birbirinden ayırma

Çocuklar için hangi kalemi seçmeliyiz?

Kalem seçiminde genellikle büyük boy kalem tercih edersek daha rahat kavrayacağını düşünürüz fakat bebeklik dönemi hariç büyük kalemleri tutmak daha zor olacaktır. Üç parmak tutuşunu yapabilmesi için ince bir kurşun kalem her zaman daha iyidir. Kalem tutmayı kolaylaştırmak için üretilen aparatlarda size yardımcı olabilir.

4 yaş itibariyle çocuklardan kalemi tam kavramasını ve üç parmak tutuşunu yapmasını bekleriz. Bazı durumlarda bu 6-7 yaşı bulabiliyor fakat daha sonrasında çocuğunuz üç parmak tutuşu yapamıyor ise mutlaka nedenini araştırmalı ve aşırı ısrarcı olup motivasyonunu düşürmemelisiniz. Bu durumda en doğru yaklaşım pediatrik fizyoterapiste başvurmak ve çok yönlü bir değerlendirme ile desteklemek olacaktır.