Çocuklarda Korku ile Nasıl Baş Edilir?

Çocuklarda korku hakkında sizden gelen soruları uzmanlarımız cevaplıyor.

Bu hizmetimiz Yıllık Premium üyelerimiz için geçerlidir. Hemen üye olun, çocuğunuz hakkında pedagojik veya psikolojik sorunuzu uzman@cocukludunya.com ‘a yollayın, Uzmanlarımız isimsiz olarak 2 iş günü içinde cevaplasınlar ve sitemizden yayınlasınlar.

Çocukların doktor korkusuyla nasıl baş edilir?

Psikolog Fatma Hazal SARI: Çocukların çoğu doktordaki olumsuz deneyimleri nedeniyle doktora gitmekten korkar. İğne yaptırmak, kan aldırmak ve muayene edilmek kimse için istenen bir deneyim değilken bu durum çocuklar için daha kaygı uyandırıcı olabilir. Çocukların doktor korkusu ile başa çıkmayı kolaylaştırmak için yapılması gereken ilk şey duygusunu kabul etmek, ona yansıtmak ve yanında olacağınızı hissettirmektir. Korkulacak bir şey yok yaklaşımı çocuğun kaygısının yükselmesine sebep olurken, anlaşıldığını hissetmek ve destek alacağını bilmek sakinleşmesine yardımcı olur. Bunun dışında doktor ile ilgili konuşmak, çocuğun soru sorması için fırsat yaratmak ve sorularını yanıtlamak, doktor aletleri oyuncakları ile doktorculuk oynamak, doktor ile konuşup sorularını ona sorması için fırsat yaratmak, yaşı uygunsa doktor ile iletişim kurmasına ve doktorun sağlığı ile ilgili sorularına kendi cevap vermesine izin vermek, yanına onu iyi hissettirecek bir oyuncağını almasına izin vermek ve çocuk ile iletişimi iyi olan bir doktor seçmek doktor korkusu ile baş etmeye yardımcıdır.

Bütün bunların yanında istenmeyen bir davranış sergilediğinde çocuğu doktora götürmek ve iğne yaptırmak gibi ifadelerle korkutmamak da oldukça önemlidir.

Üye olun çocuk gelişiminde size rehberlik edelim!

Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı

Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun

Uzmanlarla seminerler

Uzmanlara danışma

Üye Ol

Çocuklarda dişçi korkusuyla nasıl başa çıkılır?

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Çocukları küçük yaşlarda, dişlerinde bir sorun olmadan dişçiye götürmek çok yararlıdır. Bir müdahale yapılmayacağından, bir ağrı yaşanmayacağından, dişçi koltuğuna tırmanmak, dişçinin bir ışıkla dişlerine bakması ve dişlerinin filmini çekmesi, güzel kokulu ve meyve tadı olan bir macunla dişlerini fırçalaması, diş fırçası ve diş macunu hediye etmesi çocuklara çok eğlenceli gelir. Tabii dişçiye gelmeden önce evde diş bakımının yararlarını konuşmak, dişçinin görevlerinden söz etmek, "dişçiye giden çocuk" ile ilgili kitaplar okumak, anne babanın dişçiye gidişleri ile ilgili öykülerini anlatması, ailece gülerek eğlenerek diş fırçalamak, korkunun oluşmamasına veya oluşmuş korkunun hafiflemesine yardımcı olabilir.

Dişleri düzenlemek için tel takılması, dişlerinde tel olan çocuklara özenen bazı çocukların arzu ettikleri uygulamalardır.

Çocuklarda hastane korkusu nasıl yenilir ?

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Çocuk bir hastalık veya kaza nedeniyle hastaneye getirilmiş, orada bir müdahale yaşamışsa (serum takılması, dikiş atılması, lavman yapılması gibi), bir yakınına bir müdahalede bulunulmuşsa (yarasına pansuman yapılması, iğne yapılması gibi) çocukta travma oluşabilir, bu travmanın giderilmesi için bir psikolog veya psikiyatristin desteğine gerek olabilir.

Eğer çocuğun hastane ile ilgili olumsuz bir anısı yoksa, çocuğa niye hastaneye gidildiğini, hangi doktorla buluşulacağını, doktorun ne yapacağını basit bir dille anlatmak şarttır. Hastane yolunda çocuğu yapılacaklara hazırlamak, onu kandırmamak, ona yalan söylememek çok önemlidir. Hastane öncesinde evde doktorculuk oynamak, ambülansla hastaneye hasta taşımak, öksüren dedeye iğne yapmak ve onu iyileştirmek, oyuncak bebeğin bacağına yara bandı yapıştırmak ve yarasını tedavi etmek gibi dramatizasyon (role playing, canlandırma, taklit) oyunları oynamak, çocukların korku ve kaygılarını hafifletmede hatta gidermede çok yararlıdır.

2.5 yaşında çocuğun akranlarından korkuyor

Oğlum 2.5 yaşında ve kendi akranı çocuklardan çok korkuyor. Kendinden büyük olan herkese karşı sosyal selamlaşır, konuşur ama akranı biri dokunsa hemen irkilir. Zamanla düzelir dedim ama hiçbirşey yapamadım. Yanında bomba patlasa “anne ses geldi” der, benden onay bekler ama akranı bağırsa iki eliyle kulaklarını kapatıp hemen ağlıyor. Bu evrede zaten “herşey benim” evresinde. Üstüne birde bu gelince geceleri sayıklıyor.

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma Razon: Eğitim Yaşıtlarından çekinmesinin nedeni belki de pandemi nedeniyle parka bahçeye gitmemesi arkadaşla görüşmemesindendir.

Öncelikle bir parka gidin, yaşıtlarını seyredeceği bir banka oturun, orada anne oğul meyvanızı, kurabiyenizi yiyin. Çocukların yanına gitmeden onları uzaktan seyredin, resimlerini çekin, eve gelince resimlere bakıp konuşun. Birkaç gün üstüste aynı şeyi tekrarlayın sonra hergün bir adım yaklaşın. Rahatladıktan sonra bir çocukla teketek oynatın, eve 1 arkadaş çağırın, bir arkadaşın evine gidin 2 li oynasınlar. Gün geçtikçe rahatlayacaktır. Kolay gelsin

Çocuklar neden kötü rüya görürler?

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Geceleyin kötü rüya gören çocukların anneleri çocuklarının gün içinde yaşadıklarını şöyle sıralarlar:

• Bugün hasta idi, ateşi vardı, burnu tıkalı idi nefes alamıyordu, öksürüyordu, kabızdı-ishaldi, halsizdi,
• Çok yoruldu, çok koşuşturdu, çok hareketli idi,
• Çok heyecanlı bir gündü, doğum günü kutlandı, çok eğlenceli bir gün geçirdi,
• Anne/baba/öğretmen/aile büyüklerinden biri ona kızdı, onu azarladı, eleştirdi, mutsuz oldu,
• En yakın arkadaşı ona ilgi göstermedi, arkadaşları tarafından dışlandı,
• Okulda, sporda veya sanat aktivitesinde başarılı olmadı, beğenilmedi, kötü not veya kötü puan aldı,
• Çok üzücü bir olay yaşadı: sevdiği birini kaybetti, anne-babasının boşanma haberini aldı, sevdiği birinin hasta olduğunu öğrendi,
• Kardeşi/arkadaşı ile kavga etti, saldırıya uğradı veya kendi birisine agresif davrandı,
• Ürkütücü bir şey izledi, okudu veya dinledi, bir doğal afet yaşadı, ona anlatıldı, T.V. de izledi.

Kötü rüya gören çocuklar için ne yapmalı?

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Çocuğunuz kötü rüya gördüğünde, yanına gidin, başını okşayın, opün, sırtına masaj yapın, sizi çağırdığında onu duyduğunuzu belirtin, ışık istiyorsa odasının önündeki koridoru aydınlatın, hafif bir müzik açın, yanına uzanmamaya özen gösterin ama yatağının yanında durun, Kesinlikle eline cep telefonu, tablet vermeyin.Yatağından kaldırıp yatağınıza almayın, onun odasında durun. Ertesi gün kötü rüyaları tetiklediğini düşündüğünüz koşullardan kaçının.

Çocuklarda dışlanma korkusu ve psikolojik etkileri nelerdir?

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Dışlanma korkusu, geçmişte ergenlerin kabusu ikem sonraları ilkokul çocuklarının da korkusu oldu, bugün ise anaokulu çocuklarının bile korkusu.

Özellikle duygusal, empatik, sevecen, sevgi dolu, arkadaş canlısı çocuklar, arkadaşları tarafından dışlandıklarında ya da sevdikleri arkadaşlar kenetlenip onu aralarına almadıklarında, çok mutsuz olurlar, sevilmediklerini, istenmediklerini düşünürler, yalnız kalacaklarını, oynayacak arkadaş bulamayacaklarını düşünerek kaygılanırlar, yemek ve uyku düzenleri bozulur, akademik-sportif-sanatsal başarıları olumsuz etkilenir, özgüvenleri sarsılır hatta bazen psikolojik çöküntü yaşarlar. Özellikle ergenlikte arkadaşın çok önemli olduğu unutulmamalıdır.

Arkadaşsız kalmamak için hatalı davranışlar sergilerler: ya yanlış olduğunu bile bile arkadaşlarının yanlışlarını tekrarlar onların izinden giderler ya da onlara kötü davranarak, oyunlarını bozarak, huzurlarını bozarak olumsuz yoldan dikkatlerini çekmeye çalışırlar. Bu yollarda arkadaş edinemediklerinde, ailelerinden ve öğretmenlerinden destek isterler. Çözüm üretememeleri onları büsbütün yalnızlığa iter.

Dışlanan çocukların anne babaları ve öğretmenleri olaya direkt olarak müdahale etmemeli, onların yaşadıklarını dinlemeli, zorluklarını anlamalı, öneri sunmaktan kaçınmalı, çocuklarla çözüm yollarını konuşmalı, onlara kendilerini koruma ve sorunlarına kendi kendilerine çözüm üretme fırsatını vermelidirler.

Yüksek seslerden korkan çocuklar için ne yapmalıyız?

28 aylık kızım var. Mesela mutfaktan odadaki babasına seslensem korkup bana sarılıyor. Birine uzaktaysa yüksek sesle çağırdığımızda korkuyor.

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Kızınız seslere çok duyarlı olabilir, çok sessiz bir ortamda yaşadığınız için her tür sesten rahatsız olabilir. Yapılması gereken onu farklı seslere, farklı ses tonlarına alıştırmak.

Sesli kitaplardan ve sesli oyuncaklardan yararlanabilirsiniz. Farklı ses taklitleri yapabilirsiniz. Canlandırma oyunları oynayabilirsiniz. Örneğin: “Anne babayı nasıl çağırıyor?” deyin. Babanın adını alçaktan yükseğe doğru giden bir ses tonuyla babayı çağırın. Bir odada biriniz çocuğu kucağında tutarken diğerine seslensin, seslenilen kişi “geldim” desin gelsin. Sesli saklambaç oynayın.

Mutfak aletlerini beraberce dinleyin, taklidini yapın. Kapı zilini yakından ve uzaktan beraber dinleyin, taklidini yapın. Sokak satıcılarının ve sokak hayvanlarının taklidini yapın, sesin kime ait olduğunu tahmin etme oyunu oynayın. Radyonun, televizyonun, müziğin sesini açın, ses önce çok alçak olsun, sonra giderek yükseltin, sonunda da yüksek müzik sesiyle dans edin.

Bütün oyunlarınıza ve çabalarınıza rağmen seslere duyarlılığı devam ediyorsa çocuk doktorunuza danışın, kızınızın endişeli, ürkek, temkinli bir yapıya sahip olduğunu düşünüyorsanız, profesyonel destek alın. Bu destek duyu bütünleme, psikolog, pedagog veya eğitimci desteği olabilir.

Kolay gelsin

Çocuklarda Uçak Korkusu Nasıl Aşılır?

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON : Uçak korkusu spesifik bir korku türü. Bunun gibi deniz korkusu, araba korkusu, köpek korkusu, banyo korkusu gibi yüzlerce korku türü olabilir. Çocuğun bu korkuyu nasıl ve neden yaşadığı önemli. Hiç uçağa binmediği için korkuyor olabilir, uçağa daha önce bindiğinde korkutucu bir olay yaşadığı, korkutucu bir ses duyduğu için korkuyor olabilir, haberlerde uçak kazası gördüğü için korkuyor olabilir. Çocuğa korku yaratan nesneye karşı duyarsızlaştırmayı sağlamak gerekir. Bu duyarsızlaştırma tekniğini bilimsel yollarla yapmak gerekebilir. Uçağa bindirmemek, korku öğesinden uzak tutmak bir çözüm değildir. Çocuğu yavaş yavaş uçağa binme fikrine alıştırmak mantıklı olabilir. Önce uçak resimlerini gösterip uçak oyuncaklarıyla çocuk oynatılabilir. Bunun gibi küçük küçük adımlarla ilerlenebilir.

Çocuklar Neden Kabus Görür?

Norma Razon: Her yaşın farklı korkuları vardır. Çocuklar gün içinde yaşadıkları olayları, uyumadan önce düşündükleri şeyleri, gerçekleşmesini çok istediği şeyleri rüyalarında görebilirler. Annenin-babanın anlattıkları, uyumadan önce okunan kitaplar, kısacası çocuğun hafızasında kalan her şey rüyalarına girebilir. Kabus olarak nitelendirilen rüyalar çocuğu uykudan uyandıran, ağlatan, bağırmasına sebep olan rüyalar oluyor. Dönemsel olarak kabusların konuları değişkenlik gösterebilir. Böyle durumlarda çocuğun yanında olmak, onu güvende hissettirmek, gerekirse ışığı açmak ve çocuğu yatıştırmak gerekir. Bu noktada akşamları uyumadan önce ekrandan olabildiğince uzak olmak, okunacak olan kitabın dikkatli seçilmesi ebeveynler tarafından dikkat edilmesi gereken noktalardır.

Uykusunda anne diye bağıran kızıma nasıl davranmalıyım?

Kızım 2 yaş 8 aylık. Şehir değişikliği sebebi ile kreşini değiştirdik Kreşe alışma problemleri yaşıyor. Her gece uykusundan "anne " çığlıklarıyla uyanıp ağlamaya başladı. Diğer kreşimiz de böyle davranışları yoktu. Sizlere danışmak istedim cevaplarsanız seviniriz. İyi çalışmalar.

Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON : Akşam kızınızı yatağına koymadan önce, odasında bir minderin üzerinde sevin, okşayın, öpün, kitap okuyun, hikayeler anlatın, yeni yerinizde ne kadar mutlu olduğunuzu söyleyin, Uyutmak için yatağına girip yanında yatmayın, uyuyuncaya kadar odasında bekleyin. Yatmadan kızınızı ekrana maruz bırakmayın, eline telefon tablet vermeyin, TV açmayın.

Gece uyuduktan sonra, uykusunda kızınızı öpün, başını okşayın. Evi, odası yeni olduğundan tedirgin olabilir, karanlıktan korkuyor olabilir, kabus görüyor olabilir, gün içinde yaşadığı bir olayı rüyasında görüyor olabilir, odasında loş bir ışık yakın veya odasının önündeki koridorun ışığını açık bırakın, yatağının başına bir fener koyun.

Gece anne diye uyandığında, "Buradayım, yatağımdayım. Anne burada, baba burada" deyin öpün, sevin tekrar yatağına yatırın, Anne baba yatağına almayın. Gerekirse uyuyana kadar odasında durun.

Siz de panik olmadan, mümkün olduğunca sakin ve sabırlı davranın.

Anne diye ağlama hep aynı saatte mi oluyor diye takip edin. Saati tespit edebiliyorsa, onun uyanmasından bir süre önce yatağının başında olun, o uyanmadan onu okşayın, kulağına alçak sesle "Anne burada, anne yanında, anne baba seni çok seviyoruz, haydi şimdi güzel güzel uyu, sabah beraber kahvaltı edeceğiz...." gibi aklınıza gelen güzel sözler söyleyerek ona güven verin, uykusunda rahatlatın.

Kolay gelsin

Kızım başına su dökülmesinden korkuyor

5 yaşındaki kızım banyo yapmıyor. Başına su dökülmesinden korkuyor. Banyo şapkası aldım ama hiç takmıyor. Ne yapmalıyım? lütfen yardım edin

Eğitim Danışmanı – Pedagog Prof. Dr. Norma Razon: Merhabalar

Dönemsel olarak çocuklarda banyo yapmama, yüzüne gözüne su sabun gelmesinden korkma görülebilir

Bir süre bedenini banyo küvetinde veya duşta yıkayıp, saçını başını yıkamayabilirsiniz.

Tıpkı kuaförde olduğu gibi başını lavaboda geriye doğru tutarak (anne/baba kucağında oturarak başını geriye doğru tutması sağlanabilir) gözüne su ve sabun kaçırmadan saçını yıkayabilirsiniz.

Başı lavaboya doğru -geriye doğru- sarktığında, gözlerini bir küçük havlu ile kapatmasını isteyebilirsiniz.

Anne/baba mayolu banyo veya duş yaparken, kızınız saçınızı şampuanlayabilir, evcilik oynarken bebeklerinin saçlarını yıkayabilir.

Korkusunun sonlanması uzun sürebilir, sabırsızlanmayın, sakin ve kararlı davranın.

Kolay gelsin