Göbek Deliği İltihabı

Her yaştan insanı etkileyebilen göbek deliği iltihabı, belirtileri gözle görülebilen rahatsızlıklar arasında yer alıyor.

Yapısı gereği birçok bakteri, mantar ve kire ev sahipliği yapabilen göbek deliğinde meydana gelen enfeksiyonlar, gerekli tedavinin zamanında yapılmaması durumunda yaşamı tehdit edebiliyor. Özellikle yenidoğanlarda görülen enfeksiyonun kana karışma ve vücuda yayılma riski olabilirken, doğru bakımı uygulamaları ile bu durumun önüne geçilebiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Çocuk Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. İbrahim Ötgün, göbek deliği iltihabı ve tedavisi hakkında bilgi verdi.

Anatomik olarak göbek deliğinde (umblikus) oluşan yangılar, göbek deliği enfeksiyonu (omfalit) olarak adlandırılmaktadır. Yapısı gereği bakterilerin ve mantarların kolaylıkla çoğalabileceği bir yer olan göbek deliğinde ortaya çıkan enfeksiyonlar her yaşta görülebilir. Ancak yenidoğan (0-28 gün) omfalit için oldukça hassas bir dönem olup, göbek bağı düşmeden önce veya düştükten sonra oluşabilir.

Göbek Deliği Iltihabının Belirtileri Nelerdir?

Akıntı ve kötü koku omfalit belirtisidir.

Üye olun çocuk gelişiminde size rehberlik edelim!

Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı

Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun

Uzmanlarla seminerler

Uzmanlara danışma

Üye Ol

● Göbek deliğinden akıntı olması (kanlı, irinli)

● Göbek deliğinde ve etrafında kızarıklık

● Göbek deliğinde ve etrafında şişlik

● Göbek deliğinin kötü kokması

● Göbek deliği ve etrafında dokununca ağrı (hassasiyet) bulunmaktadır.

Yenidoğanlarda Göbek Deliği İltihabı

Kötü hijyen göbek deliği iltihabına yol açabilir. Yenidoğan döneminde görülen göbek deliği iltihabının en başlıca sebebi göbek bağı bakımının kötü yapılması ve göbek bağı düştükten sonra hijyen kurallarına dikkat edilmemesidir. Bu dikkatsizlik sonucu bakteriler (genellikle S. aureus veya E. coli) göbek deliğinde enfeksiyon oluşmasına sebep olur.

Yenidoğan döneminde görülen göbek deliği iltihabı için çocuk cerrahisi uzmanı veya çocuk hekimlerine, yetişkinlerde ise genel cerrahi uzmanına başvurulmalıdır.

Göbek Deliği İltihabı Neden Olur?

Çocuk ve yetişkinlerde ortaya çıkan omfalitin sebepleri arasında ise; kötü hijyen alışkanlıkları, aşırı kilo, yapısal olarak göbek çukurunun dar olması, aşırı terleme, piercing kullanımı ve göbek deliğinin gereğinden fazla kurcalanması yer alır.

Doğru değerlendirme çok önemli

Göbek deliği iltihabı, göbekte akıntıya yol açabilecek benzer özellik gösteren farklı hastalıklarla karıştırılabilmektedir. Yenidoğan ve bebeklerde göbek granülomu, göbeğe açılan sinüs, doğuştan göbek ile bağırsak arasında bağlantı (enterokütanöz fistül), göbek ile idrar kesesi arasında bağlantı (ürokütanöz fistül) ve yetişkinlerde kıl dönmesi benzerlik gösteren hastalıklardan bazılarıdır. Göbek deliği iltihabı tanısı koyarken, öncelikle bu hastalıkların dışlanması gerekmektedir. Enfeksiyon iç organlara yayıldığı takdirde cerrahi yöntemlere başvurulması gerekebilmektedir.

Göbek Deliğinden Sıvı Gelmesi

Akıntı olması durumunda kültür alınabilir. Göbek deliği iltihabının teşhis edilmesi için öncelikle ilgili uzman doktor tarafından yapılacak olan fiziki muayene genellikle yeterli olmaktadır. Fakat fiziki muayene ile tanının kesinleştirilemediği durumlarda ve ayırıcı tanıdaki diğer sebeplerin dışlanması amacıyla kan testleri, filmler (fistülografi v.b) ve ultrasonografik inceleme istenebilir. Ayrıca akıntı olması durumunda mikrobiyolojik tahlil için kültür alınması gerekebilir.

Göbek Deliği Iltihabı Tedavisi

Göbek deliği iltihabı erken fark edildiğinde kolaylıkla tedavi edilebilmektedir. Tedavi şekli hastanın yaşına ve enfeksiyonun şiddetine göre planlanır. Yenidoğan döneminde enfeksiyonun kana karışma ve vücuda yayılma riski çok yüksektir. Bu dönemdeki omfalitlerde hastanın hastaneye yatırılarak intravenöz (damar içi) antibiyotik tedavisi ve günlük, hijyenik bakım ile yakın takibi yapılmalıdır.

Daha büyük bebeklerde eğer enfeksiyon şiddetli veya bebeğin genel durumu kötü ise yine hastaneye yatırılarak tedavi edilmelidir. Fakat enfeksiyon hafif şiddetli ve bebek iyi durumdaysa doktorun önerdiği ilaçlar kullanılarak, temiz bakım yapılarak ve düzenli kontrollere gelmek şartı ile ayaktan tedavi edilebilir. Üç aylıktan büyük bebekler, çocuklar ve yetişkinlerde genellikle ayaktan tedavi uygulanabilir.

Yenidoğanlarda Göbek Bakımı

Yenidoğanlarda göbek bakımı büyük önem taşımaktadır. Göbek bölgesi kuru ve temiz tutulmalı, göbek kordonu düşünceye kadar fazla dokunulmamalıdır. Yetişkinlerde ise banyo sırasında göbek çukurunun iyi temizlenmesi ve sonrasında kurulanması en önemli koruyucu etkendir.

Tedavi edilmeyen göbek deliği iltihabı yaşamı tehdit edebilir.

Göbek deliği iltihabı tedavi edilmediği takdirde, hızla vücuda yayılabilir (sepsis) ve yaşamı tehdit edici bir durum haline dönüşebilir . Özellikle bebekler zamanında uygun bir şekilde tedavi edilmezse göbek toplar damarı boyunca enfeksiyon ilerleyerek karaciğer kapı veni (Vena porta) tıkanıklıklarına ve çok ciddi karaciğer sorunlarına yol açabilir.