Dil gelişiminin temelleri ilk yılda atılır ve ilk 3 yıl sağlıklı bir dil gelişimi için kritik dönemdir. Doğduğu andan itibaren işitme duyusu oldukça iyi gelişmiş olan bebek etrafındaki seslere ve konuşmalara oldukça duyarlıdır, yani dili öğrenmeye başlamış demektir. Bu nedenle doğumdan itibaren bebekle göz teması kurarak konuşmak çok önemlidir.
Anne-babalar bebeklikten itibaren dil gelişimini her gün bebekleri ile konuşarak, bebeklikten itibaren çocuğun iletişim kurma denemelerine karşılık vererek ve kitap okuyarak destekleyebilir. Dil gelişimini en doğru şekilde desteklemek ve takip edebilmenin anahtarı dil gelişiminin seyrini bilmektir.
0-6 yaş dil gelişimi aşağıdaki gibidir;
- Seslere duyarlıdır.
- Kendisiyle konuşulduğunda sakinleşir ve dikkatlice sesi dinler.
- Kendisiyle konuşulduğunda gülümser.
- Sesler çıkarır, bazı sesler harfleri andırır.
- Annenin sesini tanır, ağlarken onu duyduğunda sakinleşir.
- Ağlama farklılaşır. Farklı ihtiyaçları için değişik şekillerde ağlar.
- Yakınındaki insan seslerine doğru bakar.
- Sesin geldiği yöne bakar.
- İhtiyacını anlatmak için ağlamadan farklı sesler çıkarabilir.
- Çevresindeki sesleri anlamsız sesler çıkararak taklit etmeye çalışır.
- 5. ayda yeni sesler çıkarmaya başlar. "d, b, l, m, k" ve "ba, da" gibi sesler çıkarabilir.
- Kendi çıkardığı seslere ilgi duyar, sesleri devam ettirmek için tekrar edebilir.
- Her gün kullanılan “mama, biberon, süt, meme” gibi kelimeleri anlıyor gibi görünür.
- Heyecanlandığında babıldar.
- "Anne/baba geldi, banyo saati, yemek saati” denildiğinde heyecanlanabilir ve söyleneni anladığı yüz ifadesinden anlaşılır.
- Çıkardığı anlamsız sesler çoğalır.
- “ba-ba” “da-da” “na-na” gibi heceleri iki kere tekrar etmeye başlar.
- Adı söylendiğinde bakar.
- Bazı konuşma ve kelimeleri anlar. “Atta gidiyoruz” denildiğinde kapıya bakması gibi.
- İsteğini sesler, bakışlar ve hareketlerle anlatmaya başlar.
- “Al-ver” gibi basit talimatları anlar, yerine getirir.
- Kendini ifade etmek, isteklerini anlatmak için işaretleri kullanır.
- Duyduğu değişik sesleri taklit eder.
- “Hayır “denildiğinde anlar.
- Bu dönemde dil gelişiminde önemli ilerlemeler olur. “Anne,baba” gibi sözcükler ve bir kelimeyi yerinde kullanır
- Sürekli konuşuyormuş gibi sesler çıkarır.
- Her gün yeni bir ses çıkarır.
- Günlük hayatta kendisi ile ilgili olan kelimeleri anlar.
- Bazı kelimeleri benzeterek söyleyebilir.
- Bir yaşından itibaren bebeğin dil gelişimi de hızlanır. Anlama becerisi artar, çıkardığı sesler daha anlamlı hale gelir.
- Hayvan isimlerini ve yakınındaki insanların adlarını bilir.
- Birçok nesne arasında adı söyleneni bulabilir.
- Vücut kısımlarını tanır.
- Adları söylendiğinde bir iki vücut kısmını gösterir.
- Bazı hayvanların çıkardığı sesleri bilir, taklit edebilir.
- Mutfaktaki, banyodaki, odasındaki pek çok eşyanın adını ve yerini bilir, sorulduğunda gösterebilir.
- Kendi kendine uzun uzun konuşur, bu konuşmada anlamlı sözcük azsa da günlük konuşmayı andıran birçok kelime vardır.
- Kendi kendine şarkı mırıldanır.
- Daha fazla anlamlı ses çıkarır.
- Etrafındaki konuşmaları dinlemekten hoşlanır.
- İstemediği şeylere “Hayır”, “Yok” diyebilir.
- 2-3 kelimelik talimatları anlar, yerine getirir.
- İki kelimelik cümleler kurar.
- Peşpeşe söylenen iki talimatı aklında tutup yerine getirebilir.
- Kendini anlatırken kelimeleri ve mimiklerini bir arada kullanır.
- "Süt" kelimesini söylerken yaptığı mimikler çok önemlidir. Mimiklerden ne istediği anlaşılabilir.
- Birkaç vücut bölgesini isimlendirmeye başlayabilir.
Bebeğinizin ay ay duygusal, fiziksel, sosyal ve zihinsel gelişimini takip edebileceğiniz “Ay Ay Bebek Gelişimi” yazısını da okumanızı tavsiye ederiz.
- Kullanmaya bağladığı kelimelerin sayısının her gün her hafta arttığı fark edilir.
- “Bu ne?” diye sormaya başlar.
- Önceki aylarda 3-4 beden bölümünü gösterebilirken; bu dönemde sen bölümleri gösterdiğinde "Saç-burun-göz-kulak" diye isimlendirebilir.
- Annenin/ babanın/ bakıcının söylediği 1-2 kelimeyi veya sayıyı arka arkaya tekrarlayabilir.
- Neredeyse her nesne için kelime kullanır.
- Anne-baba ve aile bireylerinin anlayabileceği şekilde konuşur.
- Kendini anlatmak için önceki aylara göre daha uzun cümleler kurar.
- Gündelik hayatta oyun oynarken küçük büyük, uzun kısa kavramlarını anlar.
- Birkaç cümle kurabilir
- Birçok kelimeyi yerinde kullanabilir.
- Gördüğü resimlerden yola çıkarak hikayeler anlatabilir
- Nasıl sözcüğü ile başlayan sorular sorabilir.
- Bu yaşta çocuk daha bilimsel ve teknik konular hakkında konuşmaya başlar.
- Uzun hikayeler anlatabilir.
- Kendi fikirlerini ifade edebilir.
- Basit “Ne”, “Kim”, “Nerede ve “Neden?” sorularına cevap verir.
- Günlük aktivitelerden bahsedebilir.
- Zaman bildirme kavramı henüz kazanılmamıştır ancak dün-bugün-yarın kavramını bilebilir; önce-şimdi-sonra kavramını bilebilir. Sabah ve akşam kavramlarını bilebilir, olayların oluş sırasını zamana göre anlatabilir.
- Kısa hikayeleri dinler ve hikaye ile ilgili basit sorulara cevap verir.
- Detay veren cümleler kurar.
- Yaşıtları ve yetişkinlerle rahatça iletişim kurar.
- Dil bilgisi kurallarına uygun konuşmaya başlar.
- Soyut kavramları anlamaya ve bunlar hakkında konuşmaya başlar.
- Cümleler arasında bağlaçlar kullanmaya başlar.
- Karmaşık duyguları ifade eden kelimeleri kullanır.
- Harflerin çoğunu bilir.
- Bir kelimenin birden fazla anlamı olabileceğini bilir.
- Kelime eklerini ve kelimenin anlamını nasıl değiştirdiğini kavrar, bu şekilde yeni kelimeler oluşturmaya çalışır.
- Üç aşamalı talimatları anlar, aklında tutar ve yerine getirebilir.
- Zaman kavramını öğrenir, doğru kullanır.
- Kısa şiir ve şarkıları ezberler.
- Bu yaşta çocuk kendisi ile ilgili "Doğum tarihi, nerede oturduğu, okulunun adı, en sevdiği kıyafet, yemek" gibi soruların cevaplarını bilir.
- Okuma yazma öğrenmeye hazırdır.
Başarılı bir şekilde güncellendi
Başarılı bir şekilde silindi
İşleminiz gerçekleştirilirken hata oluştu.