Genel olarak bebekler ilk dişlerini 6 aylıkken çıkarmaya başlarlar. Ancak bebeğin kendisine bağlı birtakım faktörlerin etkisiyle gecikmeler olabilmektedir. Ancak diş çıkarma 12. aya kadar da uzayabilir ve biz bunları normal kabul etmekteyiz.18. ayından sonra hala diş çıkmamış bebeklerin nedeni mutlaka araştırılmalıdır.
Literatürde çok az olmakla beraber süt dişi germleri (tohumları) gelişmemiş çocuk bulunmaktadır.
Bazı bebekler dişli doğabilir ya da doğduktan hemen sonra ağzında diş sürebilir ancak bunlar genelde sallanan dişlerdir. Bu nedenle dişin bebeğin yutması, nefes borusuna kaçması ya da anneden beslenmesi sırasında annenin göğüs ucunu tahriş etmesi bakımından diş hekimi tarafından çekilmesi daha uygundur.
Bebeklerde, diş çıkarmadan önce huysuzluk, iştahsızlık, dişetlerinde kaşıntı, salya miktarında artış olabilir. Dişin çıkacağı bölgede dişeti kabarmıştır. Bütün bu şikayetler dişlerin çıkması ile kaybolur.
Bebeklerde diş çıkarma döneminin başlaması, diş etinin açılmasından 3 ay önce başlar. Bu süreçte bebeklerde salya artışı, hafif ateş, ağlama-huzursuzluk, ağız çevresinde hafif döküntü, ellerini ısırması, uyku düzensizliği, iştahsızlık gibi belirtiler görülebilir. İlk görülen belirti biraz evvel değinildiği üzere genellikle salya artışıdır.
Salya: Diş çıkarma döneminde bebeklerde çene ve ağız çevresinde kızarıklık ve döküntüye yol açabilir. Bu dönemde bebeğin yüzü temiz ve yumuşak bir bezle silinerek uygun bir nemlendiricili kremle desteklenebilir.
Ağrı: Diş çıkarma, bazı bebeklerde şiddetli ağrıya neden olabilmektedir. Bu nedenle ellerine geçirdikleri herşey ile dişetlerini kaşımak onları biraz olsun rahatlatır. Özellikle yemeklerden sonra uygulanmak üzere eczanelerde satılan jellerden yararlanılabilir ancak çok şiddetli ağrı durumlarında çocuk doktorunuzun da önerebileceği ağrı kesici ilaçlardan kullanılabilir.
İshal: Diş çıkarma döneminde artan tükürük miktarı ile bebekler sulu kaka yapabilir. Ancak bebekte ikiden fazla sulu dışkılama görülürse mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Ateş: Diş etlerindeki inflamasyon nedeniyle diş çıkarma döneminde 38 dereceye kadar yükselen ateş görülebilir. Ateş daha fazla yükseldiğinde mutlaka doktora başvurulmalıdır.
1. Soğutulmuş Meyve
Bebeğiniz diş çıkartırken dişetlerini rahatlatmak için soğutulmuş meyvelerden muz tercihen kullanılabilir. Muzu bütün olarak vermeden meyve filesine koyup, bebeğinizin yalayarak veya emerek yiyeceği şekilde verilebilir.
2. Anne sütü buzları
Özellikle yaz aylarında anne sütünü buz kalıplarında (küplerine) dondurarak, bunu da beslenme filesi içinde bebeğinize verebilirsiniz.
3. Soğutulmuş, Diş Kaşıma Oyuncağı
Eczanelerde satılan, içi su dolu bir parçası olan diş kaşıyıcılar da bebeğinizin bu dönemini daha rahat geçirmesini sağlayabilir. Bu oyuncaklardan hatta iki tane alıp buzluk kısmında her zaman muhafaza eder bir tanesinin buzu çözülünce diğerini bebeğinize verip bebeğinizi rahatlatabilir onun huzursuzlanmasına fırsat vermemiş olursunuz.
4. Önlük
Diş çıkarma aşamasında bebeğinizin salya akışı artar. Salya önlükleri ve boyun bağlarıyla bebeğinizin giysilerini koruyun. Bebeğinizin çenesini bunlarla silmek, mendil veya bez bulmaya çalışmaktan çok daha kolay. Çocuğunuzun yüzünü, tahriş olmasını ve isilik oluşumunu engellemek için sık sık narin dokunuşlarla silin.
18 ayını bitirmiş ve hala ağzında diş sürmemiş ise nedeninin araştırılması için diş doktoruna götürmeniz gerekmektedir. Hekim çocuktan alacağı röntgen ile süt dişi germlerinin yani tohumlarının olup olmadığına bakar. Ona göre tedavi yöntemini seçer. Günümüzde radyolojinin gelişmesiyle alınan X ışının miktarı çok az olmasından dolayı çocuklara çocuk dozu uygulayarak röntgen çektirmekten çekinmeyelim.
Süt dişleri arasında olan aralıklara “Maymun Diasteması” denir. Bu aralıklar bize süt dişleri düşüp yerine kalıcı dişler geldiği zaman, kalıcı dişlerin boyutu süt dişlerine nazaran daha büyük olduğu için kalıcı dişlerin düzgün yerleşmesini sağlar. Eğer bu aralıklar yeterli miktarda değil ise çapraşıklık olma ihtimali daha yüksektir.
Ön kesiciler: 8-12 ay
Yan kesiciler: 9-13 ay
Köpek dişleri: 16-22 ay
Birinci azı: 14-18 ay
İkinci azı: 25-33 ay
Süt dişlerin yerini kalıcı dişlere bakma zamanı ortalama şöyledir:
Ön Keser: 7-8 yaş
Yan Keser: 8-9 yaş
Kanin: 11-12 yaş
Birinci Küçük Azı: 10-11 yaş
İkinci Küçük Azı: 10-12 yaş
Birinci Büyük Azı: 6-7 yaş
İkinci Büyük Azı: 12-13 yaş
Üçüncü Büyük Azı: 17-21 yaş
Bebekler ilk dişlerini 6 aylıkken çıkarmaya başlarlar. Ancak bebeğin kendisine bağlı birtakım faktörlerin etkisiyle daha erken diş çıkarmaları veya gecikmeleri olabilmektedir. 18 aya kadar diş çıkarma süresi normal kabul edilmektedir. Bebeklerin genel olarak 2 yaşında 20 tane dişi olmalıdır.
Bebeklerin diş çıkarması sırasında en sık görülen belirtilerden biri de ateştir. Her çocuk farklı olduğu gibi, her çocukta da ateş seviyesi farklı olabilir. Bazı çocuk doktorları ateşin diş çıkartma ile arasında bir ilişki olmadığını savunsa da bazıları ise bu bağlantının olabileceğini söylemektedirler. Ateşin yüksek olduğu durumlarda çocuk doktoruna başvurulması ve doktorun tavsiye ettiği yöntemlerin uygulanması gerekmektedir.
Bebeklerde diş çıkarma huzursuzluğu bebeğe göre farklılık gösterebilir. Huzursuzluk da dişin dişetinden sürüp (dişetini patlatması halk dilinde) dişetinde uç vermesiyle azalmaya başlar
18 ayından sonra hala dişi çıkmamış bebeklerin nedeni araştırılması için diş hekimi kontrolüne götürülmesi gerekmektedir.
Bebeklerin diş çıkarma sırasında dişetlerinde kızarıklık, şişkinlik ve tükürük miktarında artış görülür. Bunun yanı sıra huzursuzluk, diare, ateş gibi belirtiler de gösterebilirler. Bu belirtiler diş çıktıktan sonra ortadan kaybolur.
Diş çıkartan bebekleri rahatlatmak amacıyla eczanelerde satılan buzluğa koyulan sulu dişlikler, salatalık ya da havuç gibi dişetlerini kaşıyabileceği besinler verilebilir. Bunların yeterli olmadığı ve ağrısı olan bebeklere ise yine eczanelerde satılan diş çıkan bölgeye sürülmek üzere olan jeller veya çocuk doktorlarının önerdiği ağrıkesici şuruplardan faydalanılabilir.
Dt. Rozi Hara Ovadiya’nın "Çocuklarda Ağız ve Diş Bakımı" yazısını da okumanızı tavsiye ederiz.
Başarılı bir şekilde güncellendi
Başarılı bir şekilde silindi
İşleminiz gerçekleştirilirken hata oluştu.