Bebeklerde Uyku Sorunu | Bebek Gelişimi

Bebeklerde uyku sorunları anne babaların çözmeye çalıştığı konuların başında gelir. Uyumayan, zor uyuyan bebeğin huzursuz olması aileleri de huzursuz eder. Bebekler ne zaman uyumalı, bebek nasıl uyutulur, bebeğim neden uyumuyor, bebeklerin uyku sorunu nasıl çözülür gibi sorular uyku problemi olan çocuklar anne babaların sıkça sorduğu sorulardandır.

Uyku konusunda merak ettiğiniz konuları Uyku Danışmanı Lesli Maya sizler için derledi.

SORU:

Kızım 19 aylık. Sabah 7:30-8:00 arası kalkıyor, öğlen 1,5-2 saatlik uykusunu alıyor. Fakat anlamadığım bir şekilde akşam uyku saati sürekli değişiyor. (Bazen öğle saati de kayıyor hatta) Aynı saatlerde uykuya almama rağmen hem de... Ne yapmalıyım?

Üye olun çocuk gelişiminde size rehberlik edelim!

Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı

Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun

Uzmanlarla seminerler

Uzmanlara danışma

Üye Ol

CEVAP: Sorunuzdan tek uykuya geçmiş olduğunuzu anlıyorum. Tek uykuya yeni geçiş yaptıysanız, bebeğinizin vücudunun bu geçişe adapte olması belli bir süreyi alabilir. 18 ay civarında yaşanan uyku gerilemesi de bunun sebeplerinden bir tanesi olabilir. Sabah ile öğlen arası yaptığı aktiviteler (iç ortam ve dış ortamda) ve öğle uykusundan uyanınca akşama uykusuna kadar geçen süredeki aktivitelerine dikkat etmenizi öneririm. Bu aylarda, uygun aktivitelerle gerekli enerjiyi harcamaları, açık havada zaman geçirmeleri önemlidir.

UYKU İPUCU: Uyku gerilemeleri genel olarak 4.ay, 8-10. ay, 1 yaş, 18. ay ve 2 yaş civarında görülür.

18. ayda bebeklerde uyku gerilemesi:

● Ebeveynleri en çok zorlayan uyku gerilemelerinden biridir.

● Bebeğiniz bu dönemde yeni beceriler edinirler. (Bardaktan su içmek, kaşık kullanmak gibi…) Dünyaları genişler. Bu onlarda endişeye sebep olabilir. Bu nedenle ebeveynlerinden ayrı olmak istemezler.

● Rutine bağlı kalmak ve tutarlı olmak önemlidir.

● Gündüz uykusunu yeterli derecede almasını sağlayın.

● Bebeğinizle basit cümlelerle iletişim kurmak önemlidir ‘’uyuma zamanı’’ ‘’şimdi uyuyacağız’’ gibi…

● Geçici bir durumdur. Yine 3-4 hafta içerisinde kendiliğinden düzelecektir.

SORU:

27 aylık oğlum gece çok sık uyanıyor, çoğu gece de uyanıp oturmuyor ama gece 4’den sonra dalmış bir halde de uyumuyor. Kendi kendine uyumayı bilen bir çocuk aslında ama neden böyle olur, nasıl çözülür? Çalışan bir anneyim geceleri beni çok yoruyor.

CEVAP: Öncelikle, çocuğunuzun hayatında son dönemde yaşanan bir değişiklik oldu mu? Kreşe başlama, annenin işe başlaması, bakıcı değişikliği, gibi… Bunları bir gözden geçirmenizi tavsiye ederim. Gündüz uykusu yapıyor mu? Hangi saatlerde ve ne kadar süre ile yapıyor? Gündüz uyanış ve akşam yatış saati nedir? Bu kalkışlar ne zaman başladı ve siz nasıl tepki veriyorsunuz? Bu yaş civarında korkular da yaşanmaya başlanabilir. Bunları tam olarak bilmeden maalesef bilgi vermek zor L Genel bir bilgi vermek adına, iki yaş civarındaki çocukların düzeni normalde şu şekilde olur. Sabah 7:00 civarı uyanış, 12:30-13:30 arasında başlayan öğle uykusu (toplam 1.5-2 saat civarı sürer) 19.00-20.00 civarında da akşam yatış saati. Çocuğunuzun gündüz uykusunu aldığına, akşam da geç yatıp yorgun düşmediğine dikkat etmenizi tavsiye ederim.

*

SORU:

Oğlum 21,5 aylık, ortalama uyku miktarından hep bir saat daha fazla uyuyor, bir sorun var mıdır?

CEVAP: Uyku miktarları tabloları, bebeklerin yapması gerekeni değil, o aylardaki bir bebeğin ortalama ne kadar uyuduğunu gösterir. 1-2 yaş aralığındaki bebekler ortalama toplam 11-14 saat uyurken, bu bazı bebekler için daha az (9-10 saat), bazıları için daha fazla (15-16 saat olabilir) referans: National Sleep Foundation

*

SORU:

Öğrenilmiş çaresizlik olmaması için uyku eğitiminde nelerden kaçınmalı?

CEVAP: Uyku alışkanlıklarını değiştirirken, uyku danışmanı olarak ben, bebeğin ihtiyaçlarının doğru biçimde karşılanmasını (örneğin altı kirlendiği için ağlayan bebeğe, biberon ile süt verdiğimiz zaman ihtiyacını doğru tespit etmediğimiz için uygun bir şekilde karşılayamamış oluyoruz) ve bebek bizimle iletişim kurmaya çalışırken, ona uygun şekilde yanıt vermemizi doğru buluyorum. Bebeğin mevcut uyku alışkanlıklarını değiştirirken aşamalı geçişler yapmak, kendini güvende hissetmesini sağlamak önemlidir.

*

SORU:

Uyku eğitiminde ’15 dakika ağlasın, müdahale et’ yöntemini doğru buluyor musunuz?

CEVAP: Sanırım Ferber yöntemini dile getirmek istediniz. Ben, daha yumuşak şekilde yapılan aşamalı geçişlerden yanayım. Uyku alışkanlıklarını değiştirirken, ben konuya daha bütünsel bir şekilde yaklaşıyorum. Yaklaşımımla ilgili daha ayrıntılı bilgiye web adresimden de ulaşabilirsiniz.

*

SORU:

3 aylık bebeğim geceleri çok uyanıyor, 2 saatte bir emzirmek zorunda kalıyorum. Süreyi nasıl uzatabilirim. Çok yoruluyorum.

CEVAP: Öncelikle, 3 aylık bebeğiniz henüz yeni doğan döneminde olduğu için geceleri beslenmek için uyanması normaldir. Gündüzleri yeterli şekilde beslenmesi, gece beslenmelerini de etkileyecektir. Bunu doktorunuzla görüşmenizi tavsiye ederim. Bebeğinizin gün içerisinde, ayakta kalabileceği süreleri takip ederek, çok yorulmadan yatırmanız gece uykuları için de önemlidir. Her ağladığında, meme vermek yerine, bebeğinizin sinyallerini doğru yakalamaya çalışmanızı tavsiye ederim. Bebeğinizi, hep memede uyutuyorsanız, yavaş yavaş memede dalmamasına odaklanarak, sadece memede uyuyabilirim algısını kırmanız da süreçte size yardımcı olacaktır. Bunu yaparken, sakinleştirici uyku rutinlerinizi yaptıktan sonra her gün biraz daha ayık şekilde yatakta uyumasına destek vermeye başlayabilirsiniz.

UYKU İPUCU: Bebekler uyku döngüleri sırasında kısmi uyanmalar yaşarlar. Bu kısmi uyanmalarda, ilk uykuya dalma koşulunun tekrar edilmesini beklerler. (Örneğin memede uyudularsa yine meme, sallanarak uyudularsa yine sallanma ile uykuya dönmeyi beklerler) bu uyku döngüleri küçük bebeklerde yaklaşık her 45 dakikada bir gerçekleşir.

*

SORU:

Kızım 6 aylık. Geceleri 3-4 defa uyanıyor. Bebeğim kesintisiz uykuya ne zaman geçebilir? Ne yapmalıyım?

CEVAP: Bebeğinizin gece boyunca uyuması birden çok faktöre bağlıdır. Bunlar:

● Bebeğinizin kilosu ve kilo alım durumu

● Prematüre olup/ olmaması

● Günlük süt ve katı gıda tüketiminin 24 saat içindeki alımının yeterli olması, gece beslenmeleri

● Bebeğin günlük uyku düzeni

● Günlük aktiviteleri/ dışarıda ne kadar vakit geçirdiği

● Uyku rutinleri / uyku ortamı

● Bebeğin sahip olduğu negatif ve pozitif uyku bağlantıları

● Bebeğin kendini sakinleştirmesine fırsat verilmesi

Bazı bebekler ortalama 6-9. aylarda gece boyunca uyumaya başlayabilirken, bu sizin bebeğiniz için daha erken ya da daha geç olabilir. Her bebek ve aile özeldir, her bebeğin gelişimsel olarak "gece boyunca uyuyabilmesi” zaman olarak farklılık gösterebilir. Gün içerinde uyku, beslenme ve aktiviteleriniz aynı sıralamada olması, bebeğin bir sonraki adımda neyin kendisini beklediğini anlamasına ve sakinleşmesine yardımcı olacaktır. Gündüz uyku rutinleriniz, gündüz uyku saat ve süreleriniz bir diğer önemli unsurdur. Günü yorgun bir şekilde geçiren bebeklerin hem uykuya geçişleri hem de uykuda kalmaları zorlu olacaktır. Bebeğin gündüzleri iyi dinlenmesini sağlarsanız, bu gecenin de iyi geçmesine katkı sağlayacaktır. Bunun dışında müzik, uyku arkadaşı gibi pozitif uyku bağlantıları, sağlıklı bir uyku ortamının (karanlık, oda sıcaklığı, odada dikkat dağıtıcı unsurların olmaması, vs) sağlıklı uykuların olmazsa olmazlarıdır. Uyku rutinlerine başlamadan önce sakinleştirici aktivitelere geçmeniz de bebeğinizin uykuya daha kolay geçmesine yardımcı olacaktır. Bebeğinizi emzirerek / sallayarak veya başka bir destekle uyutuyorsanız, aşamalı olarak bu destekleri azaltarak, yatağında uyuması konusunda onu destekleyebilirsiniz.

*

SORU:

Merhaba, 8 aylık oğluma uyku eğitimi vermeye çalışıyorum. Yatağına bırakınca çok mızıldanıyor. Yanında bekliyorum, kucağıma alıyorum ama bir türlü tam uykuya dalamıyor, ne yapacağımı şaşırdım.

CEVAP: Bebeklerde uyku eğitimi nin ilk günleri, bebeğinizin uykuya geçişi uzun sürebilir, bu normaldir. Uyku eğitimine geçmeden önce uykuyu ilgilendiren fiziksel, duygusal, sosyal, gelişimsel ve çevresel faktörleri dikkate almak önemlidir. Bebeğinizin ayına göre uyanık kalabileceği süreleri dikkate alarak gün içerisinde uykusunu aldığına ve yorgun bir biçimde yatağa gitmediğinden emin olunuz. Rahatlatıcı rutinler, sağlıklı bir uyku ortamı (karanlık, sessiz, serin, dikkat dağıtmayan…), pozitif uyku bağlantıları (uyku arkadaşı, müzik gibi) bu süreci kolaylaştırabilecek unsurlardır 8.ayda ayrılık kaygısı da yaşanabilir, eğer bebeğinizin bu şekilde bir şey yaşadığını düşünüyorsanız, gün içerisinde kaygıyı azaltmaya yönelik atacağınız adımlar, süreci kolaylaştırabilir.

*

SORU:

Memede uyuma alışkanlığı için ne önerirsiniz? Kızım 19 aylık ve vazgeçirmek istiyorum.

CEVAP: Meme ile uykuya geçme ilişkisini kırabilmek için, memede uyutmuyor olmanız önemlidir. Emzirdikten sonra rutininizde başka birkaç adım uygulayarak, uyumasına destek verebilirsiniz. (Örneğin yatma öncesi yaptığınız rutininizde emzirdiniz, daha sonra kucağınızda bir ninni söylediniz ya da kitap okudunuz, sonrasında yatakta uyumasını desteklemeye çalışma şeklinde). Bu konuda babadan veya bebeğinizin güvenli bağlandığı diğer kişilerden de destek alabilirsiniz.

UYKU İPUCU:

● Gece boyunca birkaç defa emziriyorsanız, gece emzirmelerini azaltırken, bebeğinizin gündüz aldığı kalorileri arttırdığınızdan emin olunuz.

● Gündüz daha çok ten tene temas faydalıdır.

● Bebeğin gece çok fazla emmek istemesi, bebeğin anneye “sana daha fazla dokunmak istiyorum anne” demesinin bir başka yolu olabilir.

● 18. aydan itibaren bebekler kısa cümleleri anlarlar. Bebekle iletişim kurmanız önemlidir. ‘’anneye iyi geceler’’ ‘’ babaya iyi geceler’’ ‘’memeye iyi geceler’’ gibi…

● Bu süreçte bebeğinizi, yeni uyuma şekli konusunda, uygulamaya geçmeden hazırlamanız iyi olacaktır. Bebekler, bizim düşündüğümüzden fazlasını anlıyorlar.

*

SORU:

14 aylık kızım uykuya hep pelüş civcivi ile dalıyor. Kazara bir yere gittiğimizde civcivi unutursak olay çıkıyor. Bir obje ile uyumanın sakıncası var mı? Vazgeçirmek gerekir mi?

CEVAP: Vazgeçirmeniz gerekmez, tam tersine uyku arkadaşları pozitif uyku araçlarından biridir. Uyku arkadaşları, bebeğinizin sakinleşmesine ve kendini güvende hissetmesine yardımcı olur. Bebeğiniz, gece uyandığında, uyku arkadaşına sarılıp, huzurla uykuya devam edebilir. Mümkünse uyku arkadaşının 2-3 tane yedeğini temin etmenizi öneririm. (kaybolma riskine karşın ve yıkadığınızda diğerini kullanabilmeniz için )

UYKU İPUCU:

Uyku arkadaşı seçerken, bebeğinizin güvenliği için, dikkat etmeniz gerekenler:

● Yumuşak ve yıkanabilir olması

● 2-3 tane yedeğinin olması (kaybolma riskine karşın ve yıkadığınızda diğerini kullanabilmeniz için)

● Kopup yutulabilecek parçalarının olmaması

● Sivri olmaması

● Fazla büyük ya da ağır olmaması

Bazı uyku uzmanları bu konuda farklı düşünse de ben uyku arkadaşının sadece uyku zamanlarında ve uyku ortamında kullanılmasından yanayım.

Bebeğinize uyku arkadaşını tanıştırmadan önce, kokunuzun sinmesi için birkaç saat/gün beraberinizde tutabilirsiniz.