Sosyal Duygusal Öğrenme Becerileri ve Hayat Başarısı

Çocuklarınızın sağlıklı mutlu ve başarılı yetişkinler olmalarını istediğinize hiç şüphem yok. Çocuğunuzun fiziksel olarak sağlıklı büyüyüp büyümediğini söylemeniz çok kolay, öyle değil mi? Ya çocukların sosyal duygusal sağlığı? Sağlıklı, mutlu ve başarılı bireyler olabilmeleri için çocuğunuzun sosyal duygusal gelişimi, fiziksel sağlığı kadar önemli.

Akademik becerilerin öncelik olarak görüldüğü bir dünyadayız. Akademik başarı denince aklımıza ilk gelen de zeka katsayıları. Oysa ki akademik başarı sadece zeka katsayısından oluşmuyor. Zekayı da iyi kullanıp geliştirebilmek için öz denetim, stresle başa çıkma gibi bir dizi beceriye ihtiyaç var. Çocuklarımızın derslerin ve hayatın getirdiği zorluklarla mücadele edebilmeleri için sosyal duygusal becerilere ihtiyaçları var.

Sosyal duygusal öğrenme bir süreç. Çocuğunuzun eğitiminde erken yaşta geliştirdiği sosyal duygusal becerilerin, ileriki yıllarda akademik başarısı, kuracağı ilişkiler hatta profesyonel hayatı üzerinde bile güçlü etkisi var. Kısacası çocuğunuzun nasıl bir yetişkin olacağının temelini bu öğrenme süreci oluşturuyor. Anne babalar ne kadar erken sosyal duygusal öğrenme becerilerinin önemini bilir ve benimserlerse çocuklarımız için o kadar iyi. Bu beceriler de tıpkı okuma yazma veya matematik gibi öğrenilebiliyor. Okulda da öğrenilebilen bu becerilerin en iyi, hayatta ilk “okulumuz” olan anne babamızdan öğrenildiğini her zaman göz önünde tutmalıyız.

Sosyal duygusal öğrenme için iyi bir temel atmanın yolu, çocuklarımızın ihtiyaçlarına karşı duyarlı davranarak güvende hissedecekleri bir ortamda büyümelerine olanak tanımaktır.

Çocuklarda sosyal duygusal öğrenmenin 5 temel taşı nelerdir?

Öz farkındalık

Çocukların kendi duygularını tanımak, adlandırmak ve bu duyguların kendi davranışlarını ve kararlarını nasıl etkilediğini fark etmek.

Öz düzenleme

Kendi duygu düşünce ve davranışlarını farklı ortamlara göre ayarlamak, dürtü kontrolü, hedefine yönelik davranışlarını düzenleyebilmek.

Sosyal farkındalık

Başkalarının perspektiflerini anlamak, bunu insanlarla etkileşiminde kullanabilmek, empati becerisi geliştirmek.

İlişki becerileri

Sağlıklı ilişkiler kurabilmek ve bu ilişkileri koruyabilmek.

Sorumlu karar verme

Davranışlar ve insanlarla etkileşimle ilgili doğru karar vermek.

Çocuklara sosyal-duygusal beceriler nasıl öğretilir?

1. Her zaman ve her alanda olduğu gibi, iyi bir örnek olun. Çocukların dünyalarında olan insanlara, özellikle anne baba ve öğretmenlerine hayran olduğunu ve onları örnek aldığını unutmayın. Anne baba çocuğa kendi duygularını gösterir, adlandırır, hatta bu duyguları düzenlemek için ne gibi stratejileri olduğunu öğretirlerse çocuklar da benzer durumlarda nasıl tepki vereceklerinin en sağlıklı yolunu öğrenmiş olur.

2. Çocuğunuza kitap okumak. Kitap okumak, çocuğun gelişimine pek çok fırsat tanıyan bir aktivitedir. Kitap okurken, kahramanların duygularından bahsetmek, hikaye ile ilgili çocuğunuzun nasıl hissettiğini fark etmesine ve bunu adlandırmasına yardımcı olmak.

3.İş birliğini geliştirici oyunlar oynamak. Bu tür oyunlar çocukların duygularını düzenlemelerine yardımcı olur. Problem çözme ve iş birliği gerektiren deneyimler yaşamalarına olanak tanımak çok faydalıdır. Araştırmalara göre erken dönemde duygularını adlandırma ve anlamada, sağlıklı ve pozitif gelişen çocukların ileride daha fazla arkadaşı oluyor, daha az kavga ediyor ve okul hayatında daha başarılı oluyor.

4. Çocuğunuzu SDÖ becerilerine yönlendirmek için önemli bir anahtar empatidir. Oyuncakları kullanarak duygularını dışa vurmalarına yardımcı olabilirsiniz. Empati geliştirmeye başlaması için yardımcı olabilirsiniz. Davranışlarının başkalarını nasıl etkilediğini anlatın. Bir başkasının perspektifini alabilmesi için örnekler sunun. “Can, çok üzgün gözüküyor, ona sorsana bizimle oynar mı?” Bu gibi gözlem ve paylaşımlarınızın onun bir başkasını anlamasına büyük yardımı olacaktır.

Sıkça adını duyduğunuz, iletişim, eleştirel düşünme, iş birliği ile çalışma, yaratıcılık ve esneklik gibi becerileri de kapsayan “21. Yüzyıl yetkinlikleri”’nin bir temelini oluşturan “Yaşam Becerileri” ya da psikolojideki adıyla “Sosyal Duygusal Öğrenme”, çocuklarımızı okulda, geleceklerinde ve iş hayatlarında başarılı olmaları için hazırlayacak becerilerdir.