Bebeklerde Ayrılık Korkusu ve Başa Çıkma Yöntemleri

Bebeğin anneden ayrıldığı zamanlarda korku ile ağlaması, bir yabancı ile kaldığında huzursuz olması ve annesini araması bebeklerinin gelişim süreçlerinde bazı dönemlerde ebeveynlerin dikkatini çeker. Bebeğin anneden ayrılmaktan bu kadar korkması ne zaman normal ve ne zaman bir sorun göstergesi olduğunu bilmek ebeveynlerin bebeğin ihtiyaçlarına göre yöntemler belirlemeleri için gereklidir.

Bebeklerde Ayrılık Korkusu Ne Zaman Başlar?

Çocuk ve bakım veren arasında anne karnında başlayan ve doğum ile devam eden bir bağlanma süreci bulunmaktadır. Bebek ve birincil bakım verenleri (anne, baba, doğumdan itibaren bebek ile ilgilenen bakıcı/büyükanne/koruyucu aile vb.) arasında inşa edilen bu bağ bebeğin hayatta kalabilmesi ve sağlıklı bir gelişim sürdürmesi için oldukça önemlidir. Bebek ve bakım verenler arasında oluşan bağlanma; bakım verenlerin bebek için güvenli, rahat, sevgi dolu bir ortam yaratması ve bebeğin duygu ve ihtiyaçlarına duyarlı olması ile en sağlıklı şekilde inşa edilmektedir. Bebeğin özellikle bir veya iki kişi ile özel bir bağ kurması bebek 6 aylık olduğunda ortaya çıkmaktadır.

Bebek ve bakım vereni arasında gelişen bu bağlanmanın sonucunda ayrılık korkusu ortaya çıkar. Bebeğin temel ihtiyacı ve çabası ebeveynleri, çoğu zaman anne (ya da birincil bakım veren) ile yakınlığı sürdürmek, bu yakınlık bozulduğunda mümkün olduğu kadar kısa sürede yakınlığı yeniden sağlamaktır. Bebeğin ayrılık korkusu yaşamaya başladığı aylar 7.-8. aylardır. Bu dönemde çocuk anne odadan ayrıldığında huzursuzlaşır, bir an önce anne ile yeniden bir araya gelmek ister, annenin sesini duymak bebeği rahatlatır ve annenin geri dönmesi bebeği mutlu eder. Bu dönemde bebeğin yabancılara karşı da bir korku geliştirdiği gözlemlenir. Ayrılık korkusunun 7 ay ve 4 yaş arasında yaşanması oldukça normaldir.

Üye olun çocuk gelişiminde size rehberlik edelim!

Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı

Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun

Uzmanlarla seminerler

Uzmanlara danışma

Üye Ol

Bebeklerde Ayrılık Korkusunun Nedenleri Nelerdir?

Bebeklerde ayrılık korkusu bakım veren ile arasında kurulan bağ ve bebeğin belli bir gelişim seviyesine ulaşması ile birlikte başlamaktadır.

Ayrılık korkusunun nedenleri;

• Bebeğin birincil bakım verenleri ve diğer kişiler arasındaki ayrımı fark etmesi,
• Bakım veren ve bebek arasında oluşan özel bağ ve bebeğin bu yakınlığı korumak istemesi,
• Bebeğin göremediği zaman bile nesne ve kişilerin varlığını sürdürdüğünü 7.-8. aydan itibaren anlamaya başlaması,
• Hafıza becerilerinin gelişmesiyle birlikte ebeveynleri ya da bakım verenin gidecek olmasına dair işaretleri anlayabilmesi,
• Önceki dönemdeki olumsuz ayrılık deneyimleri

Bebeklerde Ayrılık Korkusu ile Başa Çıkma Yöntemleri

Gelişim sürecinde belirli dönemlerde bebeğin ayrılık korkusu yaşaması oldukça doğaldır ancak bu dönemlerin en hafif şekilde atlatılması ve bebeğin rahatlatılması için ebeveynlerin izleyebileceği bazı yöntemler bulunmaktadır.

Bunlar;

• Bebekten vedalaşarak, gideceğinizi haber vererek ve geri döneceğinizi belirterek ayrılmak. Bebekten gizlice evden çıkmak ve hiçbir işaret olmadan birden ortadan kaybolmak bebeğin ayrılık kaygısının artmasına sebep olmakta ve ebeveyn ve bebek arasındaki güven ilişkisine zarar vermektedir.
• Ayrılık sırasında bebek ne kadar hüzünlü olsa, ağlasa da ebeveynler olarak mümkün olduğu kadar huzurlu ve sakin kalabilmek. Bebek ebeveynlerinin stresini ve kaygısını anlamaktadır, ayrılık sırasında stresli, huzursuz ve üzgün olan hatta ağlayan ebeveyn bebeğe endişesinin haklı olduğu mesajını vermektedir.
• Bebeğin duygusunu dile getirmek ve ona yansıtmak. Olumsuz duygusu ile başa çıkmasına yardımcı olmak. Bebeğe “Evet, ayrılacağımız için çok üzüldün, gitmemi hiç istemiyorsun! Geldiğimde kocaman sarılacağız ve oyun oynayacağız!” gibi cümlelerle bebeğin duygusunu anlamlandırmak ve anladığınızı göstermek, bebeğin zamanla bu duygularla başa çıkmasını kolaylaştıracaktır.
• Kararlı ve tutarlı olmak.
• Döneceğim denildiğinde mutlaka dönmek, bebeğe verilen sözü tutmak.
• Özellikle 7. ay ve 2 yaş döneminde bakıcı değiştirmemek.
• Yeni gelecek bakıcıya bebeğin alışması için zaman tanımak. Bebeğin bakıcıya ilk birkaç hafta anne yanında alışmasına fırsat vermek.

Bebeklerde Ayrılık Korkusu Ne Zaman Biter?

Bebeğin ayrılık korkusu sosyalleşmeye ve dünyayı keşfetmeye başladıkça azalmaktadır. Bebeğin ayrılık korkusu 3 yaş ile birlikte azalmaya başlamaktadır ancak hala zaman zaman anneden ayrılmak zordur ve güvende hissetmediğinde ebeveynine sığınma ihtiyacı duymaktadır.

4-5 yaşlarında bu kaygının yavaş yavaş ortadan kalkması gerekmektedir. Eğer 5 yaşına gelen çocuk hala anneden ayrılmakta zorlanıyor, sosyal ilişkiler kuramıyor ve ayrılık endişesi günlük yaşamını etkileyecek yoğunlukta yaşanıyorsa bir uzmandan yardım almak gerekmektedir.