İçerikler
Çocuklarda Kabızlık ve Kaka Kaçırma
Kabızlık çocuklarda sıklıkla görülen bir problemdir. Özellikle okul çağındaki çocuklarda kabızlıkla beraber kaka kaçırma da görülür. Kaka bulaşmasının yetersiz temizlikten mi yoksa kaka kaçırmadan mı kaynaklandığını iyi belirlemek gerekir. Kaka kaçırmanın temel nedeni kabızlıktır.
Kabızlık halk arasında bilindiği gibi yalnızca kaka yapamama durumu değildir. Kakanın sert olması, tamamının boşaltılamaması, kaka yaparken zorluk çekme, çok büyük kaka yapma gibi durumlar da kabızlığa işaret eder. Kabızlık durumunda bağırsağın son kısmı olan rektumda sürekli olarak kaka bulunur.
Kabızlık Neden Olur?
Fonksiyonel kabızlık, tüm kabızlıkların %90’ını içerir. Temel nedenleri idrarımızı ve kakamızı yapmamızı ve tutmamızı sağlayan pelvik taban kaslarının bozukluğu, yetersiz sıvı ve lif alımı ve bağırsak hareketliliğinin yavaşlamasıdır.
Eğer problem pelvik taban kaslarında ise üç farklı durum değerlendirilir.
Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun Uzmanlarla seminerler Uzmanlara danışmaBirinci olarak kaka kaçıran çocuklarda, bu kasların çok güçsüz olduğunu görebiliriz. Bu durumda kasları doğru bir şekilde kuvvetlendirmek bizi çözüme ulaştırabilir.
Bu çocuklarda sık görebileceğimiz başka bir durum da pelvik taban kaslarının ilk durumun aksine çok fazla çalışıyor olmasıdır. Bu kasların aşırı aktif olması, çocuğun kaka yaparken yeterli olarak gevşemesine engel olur; devamında kakanın tamamını boşaltamama, kabızlık ve buna bağlı olarak da kaka kaçırma görülebilir.
Kaka kaçırmaya sebebiyet verecek başka bir durum ise, pelvik taban kaslarının yanlış çalışıyor olmasıdır. Çocuk kaka yapmaya çalışırken, pelvik taban kasları ile kakayı dışarı doğru itmesi gerekirken, tam tersine tutmaya çalışmış olur. Dissinerjik dışkılama olarak adlandırdığımız bu durum kakanın boşaltılmasını engeller. Bu kakalar bağırsağın son bölümünde bekledikçe sertleşir, sonradan gelen kakalar da bu sert kakalar arasından sızar ve çocuk kaka kaçırır.
Kabızlık, idrar kaçıran çocuklarda da sorgulanması oldukça önemli bir durumdur. Bağırsakta biriken kaka mesaneye baskı yaparak sık idrara çıkmaya ve idrar kaçırmaya sebebiyet verebilir.
Eğer çocuğunuz;
- Haftada iki veya daha az kaka yapıyor ise,
- Dışkılama ağrılı ve sert bir şekilde gerçekleşiyorsa,
- Rektumda büyük bir kaka kitlesi bulunuyorsa,
- Tuvaleti tıkayabilen geniş çaplı bir dışkı öyküsü varsa,
- Kakasını uzun süre tutuyor ve geldiğinde erteliyorsa
- Kaka kaçırıyorsa mutlaka değerlendirilmelidir.
Ağrılı kaka yapan çocuklar, bir süre sonra bu ağrıdan kaçınmak için tutma davranışı sergileyebilirler. Ailelerin gözlemi oldukça önemlidir.
Kabızlığın ve kaka kaçırmanın tedavisi nedir?
- Sağlıklı mesane ve bağırsak eğitimi,
- Pelvik taban rehabilitasyonunun uygulanması,
- Doğru ıkınma eğitimi,
- Sıvı ve lif alımlarının düzenlenmesi,
- Kakayı yumuşatacak ve bağırsak hareketliliğini arttıracak ilaçlar,
- Bağırsak hareketliliğini arttırmak amacıyla çeşitli masajlar (karın ve kolon masajları) ve
- Karın bölgesine yapıştırılan elektrotlar yardımıyla uygulanan akımlar ile mümkündür.
Bu çocuklarda pelvik taban kaslarının değerlendirilmesi ve bu kasların doğru kullanımı için rehabilite edilmesi gerekir.
Kabızlığa karşı evde neler yapabiliriz?
- Çocuğunuza haftalık bir bağırsak günlüğü tutun. Hangi günler kaka yaptığını, kakanın şeklini, kaka yaparken ağrı olup olmadığını ve eğer kaçırması varsa not edin.
- Mutlaka çocuğunuzun kaka tipini kontrol edin.
- Bu çocuklarda yaşa göre alması gereken sıvı miktarı, yeterli lif alımı kakayı yumuşak tutmak adına oldukça önemlidir. Hurma, kayısı, kuru erik, armut gibi yiyecekler tüketilebilir.
- Bağırsak florasını düzenlemek için probiyotik kullanılabilir.
- Çocuklar ana öğünlerden onbeş dakika sonra tuvalete oturmalı ve vakit geçirmelidir.
- Kaka yaparken ayakların altına yüksek bir tabure konarak, dizlerin kalçalardan yukarıda olması sağlanmalıdır.
Aşağıdaki yazılarımızı da okumanızı tavsiye ederiz
Bu yazı Üroloji ve Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr. Murat Dayanç ve Fizyoterapist Canan Seyhan tarafından hazırlanmıştır.
