İçerikler
SINAV KAYGISI VE BAŞETME YÖNTEMLERİ
Sınav kaygısı; öğrenilen bilgilerin sınav sırasında etkin biçimde kullanılmasına engel olan ve okul başarısının düşmesine yol açan yoğun kaygı durumudur. Kaygı ise çocukların bir uyaranla karşı karşıya kaldığında yaşadığı bedensel, duygusal ve zihinsel değişimlerle kendini gösteren bir durumdur.
Aslında birçok çocuk sınavlardan önce ve sınav sırasında gerginlik, heyecan ve başarılı olamama korkusu yaşarlar. Bu beklenen ve doğal bir duygudur. Sınav heyecanı sınava hazırlanmak için motive olmamızı ve sınav sırasında sınavı başarmaya yönelik çabamızın olmasını sağlar.
Sınav Kaygısının Belirtileri
Zihinsel Belirtiler; Unutkanlık, dikkatini toplayamama, ders konularını hatırlamakta güçlük, olumsuz yorumlar içeren düşünceler (yapamayacağım, yine başarısız olacağım, kötü not alıp arkadaşlarımın yanında küçük düşeceğim…), sınav sorularını okuyup anlamada güçlük, düşüncelerini organize etmekte güçlük.
Fizyolojik Belirtiler; Kalp atışında hızlanma, nefes alıp – verişin hızlanması, kaslarda gerginlik, terleme, üşüme, titreme, yüz kızarması, baş dönmesi, yeme alışkanlıklarında değişme ( iştahsızlık veya çok yeme ), bulantı, kusma, ishal, soğuk ve nemli eller, göğüste ağrı, sıkışma.
Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun Uzmanlarla seminerler Uzmanlara danışmaDuygusal Belirtiler; Gerginlik ve sinirlilik, karamsarlık ve korku ( hata yapma, bildiklerini unutma korkusu), kontrolünü yitirme ve panik, endişe, güvensizlik ve çaresizlik, mutsuzluk.
Davranışsal Belirtileri; Dikkatsizlik, sınavlarda donup kalma, kaçma ( ders çalışmayı bırakma, sınavı yarıda bırakma ), kaçınma ( ders çalışmayı erteleme, sınava girmeme), çalışma isteksizliği.
SINAV KAYGISININ NEDENLERİ
Zamanı Etkin Kullanamama; Sınava çalışmaya geç başlama, çalışılacak konuların yetiştirilememesi, konuların sınav döneminden önce tekrar edilmemesi kaygıyı arttırır.
Yanlış Ders Çalışma Alışkanlıkları; Plansız ve programsız ders çalışmak başarısızlığın en önemli kaynağıdır.
Mükemmeliyetçilik Düşüncesi; Yaptıklarının en iyi ve hiç hatasız olması gerektiğine inanan öğrencilerin kaygı düzeyi yükselir.
Başarısızlık Korkusu; Başarısız olma korkusunu yoğun yaşayan çocuklar ve gençlerin kendilerine olan güvenleri azalır ve kaygı düzeyi yükselir.
Sınavlara Çok Fazla Anlam Yüklenmesi; Öğrencilerin potansiyellerine uygun olmayan hedeflerin belirlenmesi ya da sınavları kendini kanıtlayacağı bir sürece dönüştürmesi de sınav kaygı düzeyini yükseltir.
Aile Baskısı; Ailelerin çocuklarından beklentisinin çok yüksek olması ve çocukların bu beklentileri gerçekleştiremeyeceği düşüncesi sınav kaygı düzeyini yükseltir.
Fizyolojik İhtiyaçların Karşılanmaması; Uykusuzluk, yanlış beslenme (aşırı fast food ve şeker tüketimi, kahve tüketimi) yeterince dinlenememe sınav sırasında dikkatin yoğunlaşmasını engelleyeceğinden sınavlarda ve derslerde hata yapma oranını arttırır.
Olası Sonuçlara Dair Olumsuz Beklentiler; "Eğer bu sınavdan da yüksek not alamazsam, sınavdan geçemezsem okuldan atılırım." veya "Zamanında mezun olmazsam dönem kaybederim, yaz okuluna kalırım."
Diğer Öğrenciler, Sınıf Arkadaşları, Akraba Çocuklarıyla İlgili Olumsuz Beklentiler; Kendini diğer öğrencilerle kıyaslama ve başkaları ne der kaygısı.
Fizyolojik Tepkiler İle İlgili Olumsuz Beklentiler; "Ellerim titreyecek, karnım ağrıyacak" veya "Midem bulanacak, soğuk soğuk terleyeceğim".
SINAV KAYGISIYLA BAŞETME YOLLARI
1. Sınava Planlı ve Programlı Çalışın. Sınav için planlı ve programlı ders çalışılmalı, sınava yeterince ve zamanında çalışıp hazırlanmalı.
2. Sınav Zamanına Kadar Ders Çalışmayın. Sınavlarda son ana kadar ders çalışmak öğrenilenlerin karışmasına neden olacağından sınavdan 2-3 saat önce ders çalışmayı bırakmak gerekir.
3. Sınavdan Önce İyi Bir Uyku Uyuyun Ve Dinlenin. Eğer sınavınız bir sonraki sabah olacaksa gece iyi uyuyun. Eğer sınav gün içindeyse sınavdan önce dinlenmek için zaman ayırın. Ne kadar iyi dinlenmiş olursanız sınavda dikkatinizi toplama ve hata yapmama olasılığınız o kadar artar.
4. İyi Ve Doğru Beslenin. Protein, su, sebze, vitaminler kaygıyı dengeleyen yiyeceklerdir. Bu tür yiyeceklerin tüketimini sınav dönemlerinde arttırın.
5. Olumsuz Düşüncelerinizi Olumlularıyla Yer Değiştirin. Olumlu ve gerçekçi düşünceler oluşturmaya çalışın. "Sınavda başarılı olamayacağım" yerine "Bu sınavda başarılı olacağım." "Eğer başarılı olamazsam aileme ne derim" yerine "sonuç ne olursa olsun ailem beni seviyor."
Psikoterapist Doçent Doktor Sevcan Karakoç Demirkaya’nın "Çocuklar Okulda Neden Başarısınız Olur?" yazısını da okumanızı tavsiye ederiz.
ANNE BABALAR NELER YAPMALI NELER YAPMAMALI
1. Çocuklarınız başarılı olduklarında sevinirken başarısız olduklarında da destek olmalı, olumlu ifadelerle çocuklarınızı motive etmelisiniz.
2. Çocuklarınızdan yüksek beklentileriniz, sınavlardan başarısız olmaları durumunda verdiğiniz olumsuz örnekler çocuklarınızın kaygı yaşamasına neden olmaktadır.
3. Olumsuz ve özgüveni azaltan anne-baba tutumları gibi öğretmenlerinde tutumları sınav ve başarı kaygısını arttırır.
4. Özellikle ÖSS ve OKS gibi sınav dönemleri oldukça zorludur. Genellikle öğrenciler bu dönemlerde çok bunalmış, kaygılı ve yorgundurlar. Bu dönemlerde dinlenme ve eğlenme zamanlarını arttırın ki çalışmaya daha motive olsunlar.
5. Önemli olanın çocuklarınızın ruh sağlığı olduğunu da asla unutmayın!
6. Yoğun sınav dönemlerinde çocuklarınıza yapacağınız en büyük iyilik sınav hazırlıklarını çok aksatmadıkları sürece onlara az uyarıda bulunmak olmalıdır.
7. Aileler kesinlikle çocuklarını başkalarıyla kıyaslamamalıdır.
8. Aileler çocuklarına sınavlar için harcadıkları maddi ve manevi bedelleri hatırlatmamalıdır.
9. Sınav koçu olarak bir pedagog veya bir eğitimcinin öğrencilerin çalışmalarını yakından takip ederek organize etmesi aile- çocuk çatışmasını önleyerek sınav sürecinin sorunsuz geçmesine yardımcı olacaktır.
10. ÖSS ve OKS sınavlarında çocuklar ile gençlerin ilgi ve yetenek alanlarına göre değerlendirilmesi, duygu ve düşüncelerine önem verilmesi şarttır.
Başarılar Dilerim.
KAYNAKÇA
www.yeninesil.k.12tr/v2/bulten/Rehbultens.pdf
www.academichospital.com.tr
www.psikiyatri.net
