--

------Gebelikte-Diyabet-(Gestasyonel-diyabet)--

--

------Ailesinde-diyabet-gecmişi-olan,-fazla-kilolu-olarak-hamile-kalan,-daha------onceden-sorunlu-hamilelik-gecirmiş,-35-yaş-uzeri-kadinlarda-diyabet------gorulme-riski-daha-fazladir.-Gebelik-suresince-gorulen-diyabet,-kan------basincini-yukselmesine-(hipertansiyon)-ve-iri-bebek-(doğumda-gucluk------yaratacak-derecede-4500-gramin-uzerinde)-doğmasina,-bebekte-ve-annede-bazi------sorunlara-neden-olmaktadir.--

--

------Hamilelikte-odem--

--

------ozellikle-gebeliğin-son-uc-ayinda-gorulen-odem-doğal-bir-olay-olmasina------karşin-odemin-vucuttaki-miktari-ve-yayginliği-onemlidir.-Tedavi-edilmeyen------preeklemsi-hem-anne-hem-de-bebeğin-yaşamini-tehlikeye-sokar-ve-bu-durum------gebeliğin-sonlarina-doğru-daha-da-tehlikeli-olabilir.--

--

------Osteomalasia-(kemik-dokusu-harabiyeti)--

--

------Gebelikte,-kemik-dokusunun-yapimi-ve-sağliği-icin-gerekli-olan-kalsiyum,------fosfor-gibi-minerallerin-yetersiz-tuketimi-ve-D-vitamini-kaynaği-olan------guneş------
------işinlarindan-yeterli-duzeyde-yararlanamama,-anne-kemiklerinden-kalsiyum,------fosfor-cekilmesine,-dolayisiyla-kemiklerinin-yumuşamasina-ve-kemik------dokusunun-bozulmasina-(osteomalasia)-neden-olur.--

--

------Hamilelikte-Kabizlik--

--

------Gebelikte-oluşan-hormonal-değişiklikler,-barsak-kaslarinin-gevşemesine------ve-barsak-hareketlerinin-yavaşlamasina-neden-olur.-Bu-durum,-kabizliğin------oluşmasi-ile-sonuclanabilir.-Kullanilan-demir-ilaclari-kabizliği-daha-da------ağirlaştirabilmektedir.--

--

------Premature-ve-duşuk-doğum-ağirlikli-bebek-doğumlari--

--

------Kilo-alma-kaygisi,-istahsizlik,-agir-kusma-ataklari-yasayan-hamilelerde------daha-siklikla-gorulen-bir-durumdur.-Yetersiz-kalori-ve-besin-ogesi-alimi------kaynakli-ortaya-cikar.------
-----

--

------Bebekte-zihinsel-ve-fiziksel-gelişim-bozukluklari--

--

------iyot,-folik-asit,-demir,-kalsiyum-gibi-mineraller-ve-protein-gibi-besin------ogeleri-bebegin-zihinsel-ve-fiziksel-gelisiminde-onemli-rol-oynar.-Yetersiz------beslenme-ile-meydana-gelebilecek-yetersiz-mineral-ve-protein-alimi-bebegin------gelisimin-olumsuz-etkileyecektir.--

-----

--------Hamilelikte-beslenmede-nelere-dikkat-edilmelidir--

--

------●-Gebelikteki-demir-ihtiyacini-karşilamak-icin-besinlerle-yeterli-miktarda------demir-alimina-ozen-gosterilmelidir.-Kirmizi-et,-yumurta,-kuru-baklagiller,------kuru-uzum,-pekmez-gibi-demirden-zengin-besinler-beslenmede-yer-almalidir.------Yemeklerde-taze-meyve-ve-sebze,-salatalarin-(C-vitamininden-zengin)------bulunmasi-demirin-vucutta-kullanimini-artiracaktir.--

--

------●-Gebelikte-diger-onemli-bir-mineral-ise-kalsiyumdur.-Hergun-duzenli-olarak------en-az-2-su-bardagi-kadar-sut-ve-sut-urunleri,-ozellikle-probiyotik-icerigi------yuksek-olan-yogurt-ve-kefir-tuketmek,-hem-kemik-sagligi-acisindan-kalsiyum------destegi-saglayacak-hem-de-bagirsak-sagligini-destekleyerek-sindirim------sistemine-de-destek-olacaktir.--

--

------●-Hamilelikte-proteine-olan-ihtiyac-da-artar.-Bebegin-buyume-ve-gelismesi------icin-normalde-alinan-proteinden-daha-fazla-almak-gerekir.-Duzenli-olarak------hergun-peynir,-yumurtaya-ilaveten-diger-ogunlerde-et,-kofte,-tavuk-ve-balik------yer-almalidir.-Ana-yemek-olarak-sebze-tercih-ediliyorsa-yaninda-yogurt,------ayran,-cacik-gibi-sut-urunleri-tuketilerek-protein-acigi-kapatilmalidir.------Kurubaklagiller,-bitkisel-kaynakli-protein-olarak-et,-tavuk,-balik-yerine------tercih-edilebilir.--

--

------●-Hergun-duzenli-olarak-meyve-ve-sebze-tuketimine-dikkat-edilmelidir.------ozellikle-A,-C-vitaminlerinden-zengin-olmasi-yani-sira-posa-bakimindan-da------kabizliga-engel-olacaktir.--

--

------●-Gunluk-su-tuketimine-dikkat-edilmelidir.-Gunluk-ortalama-3-4-lt-su------tuketimi-ile-son-aylarda-olusabilecek-odem-sikayetleri-azalir,-ayrica-anne------adayini-emzirme-donemine-hazirlayacaktir.-Yine-hamileligin-son-donemlerinde------sikca-rastlanan-idrar-yolu-enfeksiyonu/-sistit-gibi-rahatsizliklarin-da------gorulme-sikligini-da-azaltacaktir.--

--

------●-Paketli-gidalar,-sekerli-yiyecek-ve-icecekler,-cips,-biskuvi-gibi------gereksiz-kalori-alimi-yaratacak-besinlerden-kacinilmalidir.-Alinacak-her------bos-kalorinin-bebegi-beslemek-yerine-annede-fazladan-yag-kutlesi-ve-kan------sekeri-acisindan-yuk-olusturacagi-unutulmamalidir.--

--

------●-Sebzelerin-ve-kuru-baklagillerin-haşlama-sularinin-dokulmesi-vitamin-ve------mineral-kayiplarina-neden-olacaği-icin-haşlama-sulari-dokulmemelidir.--

--

------●-Yemeklerde-iyotlu-tuz-kullanilmalidir.-iyot-bebegin-gelisim-icin-onemli------bir-mineraldir.--

--

------●-Duzenli-olarak-ana-ogunlerin-yanisira-tost-+-ayran,-meyve-+-kuruyemis,------yogurt/-sut-+-yulaf-gibi-saglikli-ara-ogunler-ile-beslenme-duzeni------desteklenmelidir.--

--

------●-Satin-alinirken-taze-besinler-tercih-edilmelidir.-Konserve,-beklemiş------besinler-ve-hazir-besinler-yerine-taze-ve-doğal-besinlerin-tuketilmesine------ozen-gosterilmelidir.--

--

------●-Bu-donemde-bitki-caylarindan-uzak-durulmali,-cig-yumurta,-pastorize------edilmemis-peynir,-sarkuteri,-cig-et-turlerinden,-karides,-kalamar-gibi------deniz-urunlerinden-kacinilmalidir.--

--

-----●-Renkli-ve-cesitli-beslenmeye-ozen-gosterilmelidir.-Bircok-vitamin-ve------mineralin-vucuda-alinmasi-yeterli-ve-dengeli-besin-cesitliligi-ile------olacaktir.--

--

------Hamilelik-suresince-multi-vitamin-/-mineral-destegi-yapilmali-mi--

--

------Hamileligin-getirdiği-vitamin-ve-mineral,-protein-gibi-besin-ogesi------ihtiyaclari-ceşitli-besinleri-iceren,-yeterli-ve-dengeli-bir-diyetle------karşilanabilse-de-yapilacak-olan-kan-tetkikleri-ve-kontrollerden-sonra------demir,-folik-asit,-kalsiyum-destegi-yani-sira-omega-3-ve-probiyotik------desteklerinin-kullanilip-kullanilmamasina-doktoru-karar-verecektir.-Bunlara------ilaveten-hamileligin-durumuna,-annenin-kilosu-ve-fizyolojik-durumuna-gore------de-hamilelere-uygun-bir-multivitamin-onerilebilir.--

--

------Eger-bir-vejeteryan,-veya-coğul-gebeliginiz-varsa-(ikiz,-ucuz)-veya------diyetinizde-besin-oğelerinin-yetersiz-olmasi-gibi-nedenlerden-dolayi------gebelik-suresince-bir-multivitamin-destegi-kullanmaniz-gerekebilir.--

--

------Saglikli-bir-hamilelik-icin-kac-kilogram-alinmalidir--

--

------Hamilelikte-kilo-artis-takibi-dikkatli-bir-sekilde-yapilmalidir.-cunku------fazla-kilo-artisi,-bebegin-de-fazla-kilolu-olmasina-ve-bel-cevresinin-genis------dogmasina-neden-olurken,-hamilelik-suresince-yasanacak-olan-cesitli------rahatsizliklara-da-neden-olabilir-(gestasyonel-diyabet-gibi).-Fazla-kilo------artisi-kadar-eksik-kilo-alimi-da-bebek-icin-risklidir,-duşuk-doğum------ağirlikli-bebek-dunyaya-getirme-olasiligini-artirmaktadir.--

--

------Sağlikli-yetişkin-kadinlar-icin-hamilelik-suresince-kilo-artisi-10-14-kg------(ayda-1-1.5-kg)-arasinda-olamalidir.--

--

------Sağlikli-bir-gebelik-icin,-ağirlik-kazaniminin-miktari-kadar-hizi-da------onemlidir.-Hamileligin-ilk-uc-ayi-suresince-beklenen-kilo-artisi-1-2-kg------olup;-daha-sonraki-donemde-haftalik-ise-0.3-0.5-kg-civarinda------beklenmektedir.--

--

------Eger-fazla-kilo-ile-hamile-kalindiysa-6-9-kg-ile-hamilelik-sureci------bitirilebilir,-kadinin-fazla-ağirlik-kazanmasina-gerek-yoktur.-Aşiri------şişmanlik-doğum-zorluğuna-neden-olabilir.--

--

------Hamilelik-başlangicinda-zayif-olan-kadinda-ise-bebeğin-beslemesinde------gucluk-olabilir.-Dusuk-kilolu-hamilelerde-ise-14-16-kg-kilo-artisi------olabilir.--

--

------İlk-3-aydan-sonra,-sağlikli-bir-bebeğin-gelişimi-icin-gunluk-300-kalori------civarinda-fazladan-enerji-alinmalidir.--

"> Hamilelik, doğurganlık çağındaki her kadın için doğal ve özel bir olaydır. Bu nedenle de hayat tarzı bakımından dikkatli geçirilmesi gereken bir dönemdir. Bu dönemde anne ve bebek sağlığını etkileyen annenin yaşı, annenin kronik rahatsızlıklarının olup olmaması, genetik yapısı gibi etmenler olsa da annenin yeterli ve dengeli besleniyor olması bebeğin de sağlığını olumlu yönde etkileyecektir.

Hamilelikte beslenmenin önemi nedir?

Anne karnındaki bebeğin bedensel ve zihinsel olarak büyümesi ve gelişmesi annenin hamileliği süresince yeterli ve dengeli beslenmesi ile mümkündür.

Anneni kendi fizyolojik gereksinmelerini karşılamak, vücut besin depolarını yerinde tutmak, bebeğin sağlıklı büyümesi ve emzirmeye hazırlık olarak süt yapımı için gerekli beslenmeyi sağlamak önemlidir.

Hamilelikte sağlıklı beslenilmez ise ne gibi sorunlar görülebilir?

Hamilelikte Kansızlık (Anemi)

Gebelikte artan demir gereksinmesinin karşılanamaması ile kansızlık görülebilir. Hamilelikte kan hacminin artması ile demir mineraline olan ihtiyaç artar. Ayrıca kanın bir bileşeni olan hemoglobinin yapımı için de demir gereklidir ve hemoglobin de bebeğe plesanta ile oksijen taşır.

Gebelikte Diyabet (Gestasyonel diyabet)

Ailesinde diyabet geçmişi olan, fazla kilolu olarak hamile kalan, daha önceden sorunlu hamilelik geçirmiş, 35 yaş üzeri kadınlarda diyabet görülme riski daha fazladır. Gebelik süresince görülen diyabet, kan basıncını yükselmesine (hipertansiyon) ve iri bebek (doğumda güçlük yaratacak derecede 4500 gramın üzerinde) doğmasına, bebekte ve annede bazı sorunlara neden olmaktadır.

Hamilelikte Ödem

Özellikle gebeliğin son üç ayında görülen ödem doğal bir olay olmasına karşın ödemin vücuttaki miktarı ve yaygınlığı önemlidir. Tedavi edilmeyen preeklemsi hem anne hem de bebeğin yaşamını tehlikeye sokar ve bu durum gebeliğin sonlarına doğru daha da tehlikeli olabilir.

Osteomalasia (kemik dokusu harabiyeti)

Gebelikte, kemik dokusunun yapımı ve sağlığı için gerekli olan kalsiyum, fosfor gibi minerallerin yetersiz tüketimi ve D vitamini kaynağı olan güneş
ışınlarından yeterli düzeyde yararlanamama, anne kemiklerinden kalsiyum, fosfor çekilmesine, dolayısıyla kemiklerinin yumuşamasına ve kemik dokusunun bozulmasına (osteomalasia) neden olur.

Hamilelikte Kabızlık

Gebelikte oluşan hormonal değişiklikler, barsak kaslarının gevşemesine ve barsak hareketlerinin yavaşlamasına neden olur. Bu durum, kabızlığın oluşması ile sonuçlanabilir. Kullanılan demir ilaçları kabızlığı daha da ağırlaştırabilmektedir.

Prematüre ve düşük doğum ağırlıklı bebek doğumları

Kilo alma kaygısı, iştahsızlık, ağır kusma atakları yaşayan hamilelerde daha sıklıkla görülen bir durumdur. Yetersiz kalori ve besin ögesi alımı kaynaklı ortaya çıkar.

Bebekte zihinsel ve fiziksel gelişim bozuklukları

İyot, folik asit, demir, kalsiyum gibi mineraller ve protein gibi besin ögeleri bebeğin zihinsel ve fiziksel gelişiminde önemli rol oynar. Yetersiz beslenme ile meydana gelebilecek yetersiz mineral ve protein alımı bebeğin gelişimin olumsuz etkileyecektir.

Hamilelikte beslenmede nelere dikkat edilmelidir?

● Gebelikteki demir ihtiyacını karşılamak için besinlerle yeterli miktarda demir alımına özen gösterilmelidir. Kırmızı et, yumurta, kuru baklagiller, kuru üzüm, pekmez gibi demirden zengin besinler beslenmede yer almalıdır. Yemeklerde taze meyve ve sebze, salataların (C vitamininden zengin) bulunması demirin vücutta kullanımını artıracaktır.

● Gebelikte diğer önemli bir mineral ise kalsiyumdur. Hergün düzenli olarak en az 2 su bardağı kadar süt ve süt ürünleri, özellikle probiyotik içeriği yüksek olan yoğurt ve kefir tüketmek, hem kemik sağlığı açısından kalsiyum desteği sağlayacak hem de bağırsak sağlığını destekleyerek sindirim sistemine de destek olacaktır.

● Hamilelikte proteine olan ihtiyaç da artar. Bebeğin büyüme ve gelişmesi için normalde alınan proteinden daha fazla almak gerekir. Düzenli olarak hergün peynir, yumurtaya ilaveten diğer öğünlerde et, köfte, tavuk ve balık yer almalıdır. Ana yemek olarak sebze tercih ediliyorsa yanında yoğurt, ayran, cacık gibi süt ürünleri tüketilerek protein açığı kapatılmalıdır. Kurubaklagiller, bitkisel kaynaklı protein olarak et, tavuk, balık yerine tercih edilebilir.

● Hergün düzenli olarak meyve ve sebze tüketimine dikkat edilmelidir. Özellikle A, C vitaminlerinden zengin olması yanı sıra posa bakımından da kabızlığa engel olacaktır.

● Günlük su tüketimine dikkat edilmelidir. Günlük ortalama 3-4 lt su tüketimi ile son aylarda oluşabilecek ödem şikayetleri azalır, ayrıca anne adayını emzirme dönemine hazırlayacaktır. Yine hamileliğin son dönemlerinde sıkça rastlanan idrar yolu enfeksiyonu/ sistit gibi rahatsızlıkların da görülme sıklığını da azaltacaktır.

● Paketli gıdalar, şekerli yiyecek ve içecekler, cips, bisküvi gibi gereksiz kalori alımı yaratacak besinlerden kaçınılmalıdır. Alınacak her boş kalorinin bebeği beslemek yerine annede fazladan yağ kütlesi ve kan şekeri açısından yük oluşturacağı unutulmamalıdır.

● Sebzelerin ve kuru baklagillerin haşlama sularının dökülmesi vitamin ve mineral kayıplarına neden olacağı için haşlama suları dökülmemelidir.

● Yemeklerde iyotlu tuz kullanılmalıdır. İyot bebeğin gelişim için önemli bir mineraldir.

● Düzenli olarak ana öğünlerin yanısıra tost + ayran, meyve + kuruyemiş, yoğurt/ süt + yulaf gibi sağlıklı ara öğünler ile beslenme düzeni desteklenmelidir.

● Satın alınırken taze besinler tercih edilmelidir. Konserve, beklemiş besinler ve hazır besinler yerine taze ve doğal besinlerin tüketilmesine özen gösterilmelidir.

● Bu dönemde bitki çaylarından uzak durulmalı, çiğ yumurta, pastörize edilmemiş peynir, şarküteri, çiğ et türlerinden, karides, kalamar gibi deniz ürünlerinden kaçınılmalıdır.

● Renkli ve çeşitli beslenmeye özen gösterilmelidir. Birçok vitamin ve mineralin vücuda alınması yeterli ve dengeli besin çeşitliliği ile olacaktır.

Hamilelik süresince multi-vitamin / mineral desteği yapılmalı mı?

Hamileliğin getirdiği vitamin ve mineral, protein gibi besin ögesi ihtiyaçları çeşitli besinleri içeren, yeterli ve dengeli bir diyetle karşılanabilse de yapılacak olan kan tetkikleri ve kontrollerden sonra demir, folik asit, kalsiyum desteği yanı sıra omega-3 ve probiyotik desteklerinin kullanılıp kullanılmamasına doktoru karar verecektir. Bunlara ilaveten hamileliğin durumuna, annenin kilosu ve fizyolojik durumuna göre de hamilelere uygun bir multivitamin önerilebilir.

Eğer bir vejeteryan, veya çoğul gebeliğiniz varsa (ikiz, üçüz) veya diyetinizde besin öğelerinin yetersiz olması gibi nedenlerden dolayı gebelik süresince bir multivitamin desteği kullanmanız gerekebilir.

Sağlıklı bir hamilelik için kaç kilogram alınmalıdır?

Hamilelikte kilo artış takibi dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Çünkü fazla kilo artışı, bebeğin de fazla kilolu olmasına ve bel çevresinin geniş doğmasına neden olurken, hamilelik süresince yaşanacak olan çeşitli rahatsızlıklara da neden olabilir (gestasyonel diyabet gibi). Fazla kilo artışı kadar eksik kilo alımı da bebek için risklidir, düşük doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirme olasılığını artırmaktadır.

Sağlıklı yetişkin kadınlar için hamilelik süresince kilo artışı 10-14 kg (ayda 1-1.5 kg) arasında olamalıdır.

Sağlıklı bir gebelik için, ağırlık kazanımının miktarı kadar hızı da önemlidir. Hamileliğin ilk üç ayı süresince beklenen kilo artışı 1-2 kg olup; daha sonraki dönemde haftalık ise 0.3-0.5 kg civarında beklenmektedir.

Eğer fazla kilo ile hamile kalındıysa 6-9 kg ile hamilelik süreci bitirilebilir, kadının fazla ağırlık kazanmasına gerek yoktur. Aşırı şişmanlık doğum zorluğuna neden olabilir.

Hamilelik başlangıcında zayıf olan kadında ise bebeğin beslemesinde güçlük olabilir. Düşük kilolu hamilelerde ise 14-16 kg kilo artışı olabilir.

İlk 3 aydan sonra, sağlıklı bir bebeğin gelişimi için günlük 300 kalori civarında fazladan enerji alınmalıdır.