Asperger Sendromu

Asperger sendromu, Yaygın Gelişimsel Bozukluklar yelpazesine dahil bir sendromdur. Bu yelpazede, otizm gibi nöropsikiyatrik kökenli bozukluklar bulunur.

Asperger Sendromu Nedir?

Otizm ve Asperger sendromunun oldukça benzer özellikleri olduğu gibi birbirinden ayrışan özellikleri de vardır. Asperger Sendromu ve Otizmle Hayat Derneği’nin (2008) kayıtlarına göre; Her ikisinin de en belirgin özelliği sosyal ilişkilerdeki zayıflıktır; Göz teması azlığı, jest ve mimiklerin yetersiz veya anlamsız şekilde kullanılması, tek kelimelerle veya bağlam dışı konuşmak iletişimde görülen aksaklıklardır. Otizmli veya Aspergerli birey genelde duygusal olayları anlamlandırma ve duygusal paylaşım yapabilme konusunda eksiktir, karşı taraftan sevgi alma veya kendi sevgisini paylaşma becerileri çok az olabilir veya hiç olmayabilir, insanlarla iletişim başlatma, arkadaş edinme konularında zorlanırlar. Sınırlı ilgi alanları vardır, rutinlerin bozulmasını sevmezler ve erken yaşlarda oynanan sembolik/taklit oyunlarını oynamayabilirler (Bir objeyi başka bir şeyin yerine koyma veya farklı karakterlere bürünme gibi) Taklit ve sembolik oyunlar zihin kuramı ile açıklanır, otizmli ve aspergerli çocuklarda zihin kuramı yeterince gelişmemiş oluyor, bu da başkalarını anlama, olaylara başkalarının gözünden bakabilme ve empati kurma becerilerini negatif etkilemektedir. ( Asperger Sendromu ve Otizmle Hayat Derneği, 2008)

Asperger Sendromunun Otizmden ayrıştığı noktalar ise; Aspergerli bireyin akademik ve bilişsel becerileri normal ya da normalin üstünde olur. Otizmli birey insan ilişkilerine pek ihtiyaç duymazken Aspergerli birey aslında buna ihtiyaç duyar ama derinlikli ilişki ve bağ kurma becerileri yeterince gelişmediği için kalıcı ve yakın ilişkiler kurmakta zorlanır, ergenlik döneminde artan sosyal ilişki ihtiyacı karşılanamayınca Aspergerli bireylerin depresyon belirtileri gösterdiği görülür.

Bir Çocuğun Asperger Sendromuna Sahip Olduğu Nasıl ve Ne Zaman Anlaşılır?

Asperger Sendromuna sahip çocuğa 6 yaşından önce tanı konulmaz. 6 yaştan önce gösterilen otizm belirtileri varsa, “iletişim sorunu” veya “atipik otizm” gibi geçici tanılar konulabilir ( Asperger Sendromu ve Otizmle Hayat Derneği, 2008). Otizm ve/veya Asperger Sendromu belirtileri gösteren çocuklar çocuk psikiyatrisi veya çocuk nörolojisi birimlerine götürülmeli ve eğitimli uzmanlarca değerlendirmeleri yapılmalıdır. Asperger Sendromu tamamen tedavi edilebilen bir sendrom değildir, hayat boyu devam eder fakat Aspergerli çocuğun özel ihtiyaçlarına göre düzenlenmiş sosyal beceri eğitimleri onun için faydalı olacaktır, aynı zamanda çocuğun ailesinin ona belli sosyal normları ve hangi sosyal durumlarda neler yapabileceğini öğretmesi de çocuğa fayda sağlayacaktır.

Üye olun çocuk gelişiminde size rehberlik edelim!

Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı

Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun

Uzmanlarla seminerler

Uzmanlara danışma

Üye Ol

Asperger Sendromu ve Duygular

Aspergerli bireyler başkalarının duygu ifadelerine karşılık verme ve duygu paylaşımı yapmakta zorlansa da aslında duyguları vardır, tek sorun bunları sözel veya sözsüz olarak dile getirmekte zorlanmalarıdır. Bazı kaynaklar, Aspergerli bireylerin empatiden oldukça yoksun olduğunu söylerken, Asperger/Autism Network – AANE (2020), Aspergerli bireylerin empati yapma becerisi olduğunu ama diğer insanlar gibi bu beceriyi belli edemediği ve bu yüzden insanlar tarafından dışlanabildikleri ve duygusuz olarak nitelendirilebildiklerini belirtmektedir.

Asperger Sendromuna Eşlik Edebilecek Diğer Rahatsızlıklar Nelerdir?

Aspergerli çocuklarda, aynı zamanda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, bipolar bozukluk, depresyon, sosyal anksiyete ve obsesif kompulsif bozukluk görülebilir. Aspergerli çocukta görülebilen bu diğer rahatsızlıklar için uzman klinik psikolog ve/veya psikiyatrların değerlendirme yapması ve terapi süreci başlatılması gerekebilir.

Asperger Sendromuna Sahip Bireylerin İlgi Alanları ve Yönelebilecekleri Meslekler Neler Olabilir?

Asperger Sendromu ve Otizmle Hayat Derneği’ne (2008) göre; Aspergerli bireyler ayrıntıcı olurlar, matematik, fizik ve kimya gibi kapalı uçlu bilimsel konulara yönelirler. Dr. Temple Grandin’in (1999) belirttiği üzere ise; Otizmli ve Aspergerli bireyler meslek seçerken özellikle kısa süreli belleğin çok iyi çalışmasını gerektiren işlere yönelmemelilerdir çünkü genellikle kısa süreli bellekleri zayıftır ama uzun süreli bellekleri çoğu insandan daha iyi durumdadır. Grandin (1999 ) aynı zamanda, çalıştıkları işlerin belirgin bir çerçevede ve belli hedefleri olan işler olmasının daha iyi olacağını söyler, ayrıca işveren kişinin aspergerli veya otizmli bireyin sosyal beceri açısından zayıf olduğunun bilincinde olmasının sağlıklı olacağını belirtir. Aspergerli bireyler bilgisayar bilimci, mühendislik, muhasebeci gibi mesleklerde daha başarılı olabilir; Tarih, politika ve edebiyatı içeren mesleklerde ise oldukça zorlanabilirler (Grandin, 1999). Eğer aspergerli bireyler iyi oldukları ve sevdikleri bir alanda ilerler ve o alanda bir mesleğe sahip olurlarsa, iş hayatlarında aynı ilgi alanına sahip insanlarla bir arada olacakları için bu ilgi alanı üzerinden iletişim kurarak daha rahat arkadaş ilişkileri geliştirebilirler. (Grandin, 1999). Dr. Temple Grandin konuşma yaptığı bir konferansta, Albert Einstein ve Steve Jobs’da Asperger belirtileri olduğundan bahsetmiştir (Magro, 2014).

Referanslar

AANE Staff (2020). Asperger profiles: emotions and empathy. Asperger & Autism Network, 2020.

Asperger Sendromu ve Otizmle Hayat Derneği – ASPERDER (2008). Otizm ve asperger sendromu nedir? ASPERDER, 2008.

Asperger Sendromu ve Otizmle Hayat Derneği – ASPERDER (2008). Otizm ve asperger sendromu belirtileri. ASPERDER, 2008.

Grandin T. (1999). Choosing the right job for people with autism or asperger′s syndrome.
Indiana Resource Center for Autism , 1999.

Magro K. (2014). Why our autism community loves sheldon cooper. Autism Speaks, 2014.