Ebeveynlerin bebeklerinin hareketlerini ya da hareketsizliklerini titizlikle gözlemlemesi önem taşıyor. Memorial Şişli Hastanesi Çocuk Hastalıkları ve Sağlığı Bölümü’nden Doç. Dr. Ercan Tutak, hipotonik bebek hastalığı hakkında bilgi verdi.
“Hipo” Latince “az” demektir. “Tonus” da “kas gerimi” anlamını taşır. “Hipotonik bebek”, tonusu yani kas gerimi az olan yani gevşek, pelte gibi olan çocuk demektir. Bir kasın normal çalışması için onu uyaran normal bir sinir ve bu sinirden kasın normal çalışmasını sağlayacak nörotransmitter adı verilen maddelerin normal çalışması ve sinirin yaptığı uyarıya normal bir kasılma cevabı verecek olan normal bir kas dokusu gereklidir. İşte bu üç aşamada yani sinir, iletim maddeleri ve kas yapısında doğumsal veya sonradan oluşan herhangi bir nedenle oluşan bir hasar sonuç olarak kasın normal gerimini yani tonusunu sağlayamamasına neden olur ki buna genel anlamda hipotoni adı verilir.
En sık karşılaşılan hipotoni nedeni doğumsal kas hastalıklarıdır. SMA (Spinal Muskuler Atrofi) diğer adıyla bunu tanımlayan bilim adamının adıyla anılan “Werding Hoffman Hastalığı” en ağır hipotoni ve nihayetinde 2 yaş civarlarında genellikle ölüme neden olan bir doğumsal kas hastalığıdır. Kasları tutan diğer doğumsal kas hastalıkları “Duchen musküler distrofisi” gibi doğumsal kas hastalıklarına verilen isimdir.
Hipotoniye çeşitli doğumsal metabolik hastalıklar da neden olabilir. Ayrıca doğum sırasında gelişen oksijenin beyine az erişmesi nedeni ile oluşan beyin hasarı da “Serebral Palsy” denen başlangıçta hipotoni daha sonra ise kaslarda sertleşme ve hareket kabiliyetinde azalma ile giden bir hastalığa neden olabilir. Genel olarak kas hastalıklarında zeka normaldir.
Eğer hipotoni nedeni doğumsal ise genelde doğar doğmaz daha yenidoğan döneminde dikkatli bir nörolojik muayene ile anlaşılır. Ancak ailelerin de dikkatini çekebilecek şu özelikler hipotonik bebek olasılığını akla getirir:
● 3 aylık olmasına rağmen başını tutamıyorsa,
● 6 aylık olmasına rağmen destekli oturamıyor ve yatarken sırt üstünden yüzü üstüne dönemiyorsa,
● 9 aylık olmasına rağmen desteksiz oturamıyor elden ele bir oyuncağı aktaramıyorsa,
● 12 aylıkken tutunarak kalkamıyorsa, 18 aylık olup halen yürüyemiyorsa
Bu belirtiler görüldüğünde mutlaka bir uzman görüşüne ihtiyaç vardır.
Aileler bebeklerinin yukarda sayılan aylarda yapması gereken kas hareketlerini yapamıyor olmasına karşı uyanık olmalı erkenden doktor kontrollerini yaptırmalı. Bu bebeklerde özellikle hipotoni ağırsa kas zaafiyeti beslenmeyi de yutma kaslarını etkileyerek bozabilir ve bu bebekler zor yutan, aldığı gıdayı sık sık akciğerine kaçırması neden ile sık akciğer enfeksiyonu geçiren çocuklar olurlar. Dolayısı ile kilo alımları da yetersiz olabilir.
Pediatri uzmanı bir bebeğin hipotonik olduğunu rahatlıkla anlar ancak kesin nedenin ve tedavisinin sağlanması amacı ile bir çocuk nöroloji uzmanına mutlaka yönlendirmesi gerekir. Ayrıca eğer neden olan durumun genetik doğumsal bir hastalıktan kaynaklandığını düşünüyorsa aileye benzer bir durumla tekrar karşılaşmasını önlemek adına bir genetik uzmanına yönlendirmelidir.
Hipotonik bebeğe neden olan durumlar bir çocuk nörolojisi uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. Kapsamlı muayene, beyin görüntüleme, elektromyografi (EMG) ve gerekirse kas biyopsisi ile kesin tanı konulmaktadır. Bazı hastalar steroid ilaçlardan fayda görmektedir fakat bu tabloda hastalığa özgü, tamamen iyileşmeyi sağlayan bir tedavi yoktur. Ancak fizik tedavi ile gelişim basamakları geriden de olsa hastanın yaşıtlarına ne kadar yaklaştırılabilirse o kadar başarılı sonuç elde edilmiş olur. Fizik tedavide çeşitli egzersiz ve yürümeyi kolaylaştıracak yardımcı aletler kullanılır. Nadiren ortopedik cerrahi müdahale de gerekebilir. Hipotonik bebeğin tanı ve tedavisi; pediatri, çocuk nörolojisi, fizik tedavi, pediatrik ortopedi, genetik, metabolizma ve gelişimsel pediatri uzmanlarından oluşan bir ekip tarafından yürütülmelidir.
Başarılı bir şekilde güncellendi
Başarılı bir şekilde silindi
İşleminiz gerçekleştirilirken hata oluştu.