Çocuklarda Tuvalet Eğitimi

Tuvalet alışkanlığı, çocuğun zihinsel, duygusal ve bedensel olgunluğu ile ilişkilidir. Aynı zamanda çocuğun bağımsızlaşmasını da içerir. Çocuğun duygusal gelişimini, temel güvenini olumsuz etkilememesi önemlidir.

Tuvalet eğitimi verirken nelere dikkat edilmelidir?

• Öncelikle iki bez arasındaki kuruluk süresinin 2,5 -3 saati buluyor olması, kas kontrolünün geliştiği anlamına geldiği için çok önemlidir.
• Çocuğun verdiği işaretlere göre (bezi istememesi, klozeti veya lazımlığı kullanmak istemesi gibi) bir süre takip edip ona göre adım atmak gerekir.
• Çocuğun hayatında kardeş doğumu, ölüm, taşınma, yuvaya yeni başlama gibi stres yaratabilecek durumlar var ise, tuvalet eğitimine kesinlikle başlamamalı, bir süre ertelenmelidir.
• Yazın, serbest yerde başlanması çocuk ve anne için daha uygundur.
• Tuvalet eğitimini verecek kişi tercihen aynı kişi olmalı (ya da olabildiğince aynı yaklaşım tarzı ile gitmeli).
• Tuvalet eğitimini verecek kişinin titiz, endişeli ve zorlayıcı olmaması çok önemlidir.
• Çocuğa “büyümek” ile “başarmak” ile ilişkilendirecek ifadeler kullanılmamalı. “Hazır olduğun zaman bana söylemen yeterli” gibi ifadelerle bu sürece başlanabileceği bilgisi verilmeli ki, çocuk bu süreçte kendini duygusal ve zihinsel olarak da hazırlasın.
• Beslenme programına dikkat edilmeli. Gece kazanımında, yatmadan 1- 1,5 saat öncesinde sıvı tüketimi olabildiğince azaltılması iyi olur.
• Çocuğa kolay çıkarılabilecek, rahat giysiler giydirilmeli.
• Alıştırma külotları ile başlanması daha uygun olur.
• Tuvalet eğitimi sürecinde, olaya odaklanılmaması, belli aralıklarla, doğallığında tuvalete götürülmesi gerekir. (Kahvaltıdan, uykudan önce, boya, hamur vb. gibi yapılan bir etkinlik sonrasında el yıkamaya gidildiğinde, tuvaletinin de denenmesi gibi doğal, rahat bir yaklaşım ile.)
• Çocuk kaçıracak gibi olunca, yetişkinin telaşlanmaması, rahat ve sakin bir şekilde tuvalete yetiştirmesi gerekir. Bazı çocuklarda, bu tür streslerde çocuğu irite etmeyecek espriler, onun gerginliğini azaltıp rahatlatabilir. (Çocuğun yapısını göz önüne almak gerekir.)
• Çocuk tuvaletini kaçırdığında kızmak, utandırmak, cezalandırmak kalıcı duygusal yaralanmalara ve güvenin zedelenmesine yol açacağından kesinlikle bu tür tepkilerde bulunmamalı.

• Çocuğun tuvalet eğitimine hazır olduğu düşünülerek, bu sürece başlandığında bezi tamamen çıkartmak gerekir. (Örneğin dışarı çıkarken, misafirliğe gidilirken bez tekrar takılırsa çocuğun kafası karışır ve otokontrolü sağlama süreci uzar.)
• Tercihen gündüz ve gece aynı anda başlanmalı, ama çocuğun yapısı ve hazır oluş süreci göz önüne alınarak, önce gündüz tuvalet kontrolü tamamen sağlanıp oturtulduktan sonra gece için başlanabilir. (Tutucu, mükemmeliyetçi, kontrolü seven, kolay kaygılanan, kolay güvenmeyen yapıdaki çocuklarda dikkat etmek gerekir.)

Uzman Pedagog Belgin Temur’un “Tuvalet Eğitiminde Doğru Zamanlamanın Önemi” yazısını da okumanızı tavsiye ederiz.

Üye olun çocuk gelişiminde size rehberlik edelim!

Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı

Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun

Uzmanlarla seminerler

Uzmanlara danışma

Üye Ol

• Gece tuvalet eğitiminde, çocuğun gece rutinini iyi takip etmek gerekir. Çocukların genelde uyuduktan sonra ilk 1-1,5 saat ve sabah uyanmadan 1,5 – 2 saat önce tuvalet rutinleri vardır. Bu durum çocuğun yatmadan önce çok su / süt tüketiyor olmasına, çocuğun yapısına, bazı dönemler soğuk algınlığı almış olmasına veya izlediği bir çizgi filmin, okunan bir hikaye kitabının sebep olduğu strese bağlı olarak da değişebilir.
• Tutucu, kaygılı, kontrolcü çocuklarda büyük tuvalet eğitiminde çok dikkat etmeli, özellikle yumuşak tutacak beslenme programıyla gitmeli, zorlayıcı olmamalı, sadece büyük tuvalet sırasında bez kullanımını sürdürmek istiyorsa, hazır olana kadar buna izin verilmeli.
• Tuvalet eğitiminin pedagoji ve psikolojide diğer temel alışkanlıklardan ayrı bir önemi vardır. Süreci iyi takip edip, ebeveyn olarak anlayamadığınız, nasıl yöneteceğinizi bilemediğiniz bir tabloyla karşılaştığınızda, sorun kemikleşmeden mutlaka bir uzmana danışmakta yarar vardır.