Bebeklerde ve Çocuklarda Sık Karşılaşılan Göz Problemleri

Anne adayları ve annelere bebeklerde ve çocuklarda göz sağlığıyla alakalı en merak edilen sorulara cevap vermeyi amaçladığım bu yazımda öncelikle bebeğimiz henüz anne karnındayken göz sağlığı açısından neler yapabileceğimizle alakalı yazarak başlamak istiyorum.

Çünkü annelerimiz bebekleri karınlarına yerleştiği andan itibaren onların sağlıklı gelişimi için neler yapabileceklerini yoğun şekilde düşünmeye başlarlar. Anne adaylarımızın aklından geçen ve bana sorulan en sık sorulara cevaplar vererek başlayalım:

Gebe Kaldıktan Sonra Bebeğin Göz Gelişimi Açısından Neleri Yapmamalıyım?

• Tıbbi zorunluluk olmadıkça radyasyon içeren görüntüleme yöntemlerinden uzak durulmalıdır. Sadece gebeye değil başka yakınlarına da akciğer grafisi, bilgisayarlı tomografi gibi radyasyon içeren görüntüleme yöntemi uygulanacaksa gebe kişiler bu filmlerin çekileceği odalara girmemelidir. Bu kural özellikle gebeliğin ilk 3 ayı için çok önemlidir. Şunu da belirtmek isterim ki tıbbi zorunluluk hallerinde ilk 3 aydan sonra doktorunuzun kontrolü altında bazı görüntüleme yöntemlerinin yapılmasında sakınca yoktur.
• Gebelik süresince doktor önerisi olmadan hiçbir ilaç kullanılmamalıdır. Günlük yaşamda kullanılan vitamin içeren ilaçlar, basit ağrı kesiciler, kas gevşeticiler de buna dahildir. Birçok ilacın gebelikte güvenilirliği kanıtlanmamıştır ve kullanımı halinde göz de dahil olmak üzere organ gelişimi üzerine olumsuz etki edebilmektedir.
• Düzensiz yaşam koşullarında yaşanmamalıdır. Bilimsel olarak kanıtlanmış olmamakla beraber uyku düzeninin ya da düzenli beslenme alışkanlıklarının olmaması anne karnındaki bebeğin büyüme ve gelişmesini etkilemekle birlikte göz gelişimini de olumsuz etkileyebilir.

Gebe Kaldıktan Sonra Bebeğin Göz Gelişimi Açısından Neleri Yapmalıyım?

• Anne karnında göz yapısının gelişimi embriyo 22 günlükken başlar. Göz yapılarının tam olarak olgunlaşması doğumdan sonra 4. Haftada tamamlanır.
• Göz siniri beynin direk uzantısı olduğundan gözlerin sağlıklı işlev görebilmesi için sinir dokularının da sağlıklı gelişebilmesi gerekmektedir.
• Bunun için gebeliğin ilk 3 ayında folat desteği alınması iyi olacaktır. Sonraki aylarda özellikle A, C, E vitaminleri, Omega 3 ve 6 yağ asitleri ile çinko ve magnezyum yönünden zengin olan havuç, tatlı patates, kabak, portakal, lahana, mango, kırmızı dolmalık biber, kavun, kayısı, brüksel lahanası, balık, turunçgiller, ahududu, kiraz, çilek, kivi, papaya, brokoli, yaban mersini, karnabahar, kırmızı ve yeşil biber gibi gıdalardan dengeli ve yeterli tüketmek önemlidir.
• Bebeğimiz doğduktan sonra çocuk doktoru tarafından genel muayeneleri yapıldığı gibi göz sağlığı açısından da rutin muayenelerini yaptırmak gerekir.
• Bu muayene aralıklara şikayeti olmayan bebeklerde doğumdan sonra 1. Ay, 1. Yıl, 3.yıl, 5. Yıl ve sonrasında yıllık kontroller şeklindedir.

Muayenelerde Biz Göz Doktorlarının En Sık Karşılaştığı Şikayetler ve Sorular Nelerdir?

Bebeğimin gözlerinde çapaklanma var

Gözlerde çapaklanma enfeksiyon göstergesidir. Eğer yoğun bir çapaklanma varsa bebek ya da çocuk kirpikler birbirine yapışmış şekilde uyanıyorsa ve bu durum bir günden fazla devam ediyorsa mutlaka göz doktoruna başvurmak gerekir. Yenidoğan bebeklerde yoğun şekilde olan çapaklanma sistemik enfeksiyonla birlikte olabileceği için acil olarak değerlendirilmelidir.

Bebeğimde doğumdan itibaren sulanma şikayeti var, sık sık çapaklanma oluyor

Doğumdan itibaren ya da doğumdan birkaç ay sonra başlayan gözde sulanma ve çapaklanma şikayeti genellikle doğumsal gözyaşı kanalı tıkanıklığının göstergesidir. Gözyaşı kanallarının başlangıcı göz kapağının kenarındadır bitişi için burun içindedir. Burun içindeki kanalın ucunda anne karnında ince bir zar bulunur. Bu zar bazı bebeklerde delinmez ve gözyaşı kanala akamaz. Bu durumda gözde sulanma ve gözyaşı içerisinde bakteri üremesine bağlı sık tekrarlayan enfeksiyon gözlenir. Bebeğin göz doktoru tarafından muayene edilip uygun tedavinin planlanması çok önemlidir.

Üye olun çocuk gelişiminde size rehberlik edelim!

Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı

Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun

Uzmanlarla seminerler

Uzmanlara danışma

Üye Ol

4 aylık bebeğim iki gözünü birden içeri kaydırıyor

Bebekler doğduklarında beyin tarafından yönetilen göz kası hareketleri tam olarak gelişmemiştir. Her iki gözün yakında bir nesneye bakarken içe doğru hareketini tanımlayan konverjans hareketi de bunlardan biridir. Yaklaşık 4 ay civarı konverjans gelişmeye başlayınca bebek özellikle yakındaki nesnelere bakarken her iki gözünü birden içe doğru kaydırır. Bu hareket tamamen normaldir, göz hareketlerinin geliştiğini gösterir. Doğumdan sonra 1. Ayda göz kontrolü yapılmış bir bebeğin bu sebepten doktora götürülmesi gerekmez.

Çocuğum bahar ayları başlayınca sürekli gözlerini kaşıyor

Özellikle bahar aylarında görülen kaşıntı şikayeti vernal keratokonjonktivit dediğimiz göz alerjisinin göstergesidir. Bu alerji genellikle3 yaştan sonra başlamakla birlikte nadiren 5.ay kadar erken dönemde de başlayabilir. Bu durumla karşılaşıldığında göz muayenesinin yapılıp alerjinin durumuna göre tedavi planlamasının yapılması gerekir. Tedavi edilmeyen kişilerde ileri evrelerde görme kaybı yaşanabilmektedir.

Çocuğum televizyonu çok yakından izlemek istiyor

Bir pediatrik oftalmolog yani çocuk göz doktoru olarak en sık duyduğum şikayetlerden birisi de çocukların ilgilendikleri şeylere çok yakından bakma istekleri. Bu şikayetle gelen çoğu çocukta göz rahatsızlığı bulunmamakla birlikte çocuk gerçekten görmediği için mi yakından bakıyor yoksa bir alışkanlık olarak mı ayrımının yapılması açısından göz muayenesinin yapılması uygun olur. Ayrıca yetişkinlere de çocuklara da sürekli yakına bakmayı miyop numara gelişimini tetiklediği için önermiyorum.

Çocuğumun bir gözü düz karşıya bakarken diğeri içeri doğru kayıyor

Şaşılık ya da göz kayması olarak tariflediğimiz durum bir gözün düz karşıya bakarken diğer gözün içe, dışa, yukarı ya da aşağı doğru kayması durumudur. Bu durumda acilen çocuğun göz muayenesine götürülmesi ve tedavisinin düzenlenmesi gerekir.

Çocuğum sürekli gözlerini kırpıyor

En yaygın olarak görülen yakınmayı sona sakladım. Her yaş grubu çocukta hatta 1 yaş altında dahi sık olarak duyduğumuz bir şikayet. Çocuğun sık sık göz kırpması çoğu vakada göz kuruluğuyla alakalı olmakla birlikte göz alerjisi durumunda da gözlenebilmektedir. Bu kadar sık gözlenmesinin nedeni teknolojik aletlerin kullanımının artmış olmasıdır. Çocuklarda telefon ve tablet kullanımının en az seviyede tutulması bu problemi çözecektir. Buna rağmen şikayet devam ederse damla tedavisi uygulanabilir.