Çocukları Birey Olarak Yetiştirmek
Çocuklarımız gözümüzde yalnızca bizim için çocuktur öyle değil mi? Çocuk oldukları için onların pek de fikirlerini almayız ya da bunu bazen alırız. Onların ebeveynleri olarak onların adına kararlar almak ve vermek bize aittir. Hangi yemekten ne kadar yiyeceklerini, dışarı çıkarken hangi giysileri giymek giyeceklerini belirlemek sanki bizim vereceğimiz bir karardır. Çocuğun bunlara karar veremeyeceğini düşünürüz; ya da bu hakkı kendimizde görürüz. Peki gerçekten böyle mi?
Bizler her zaman çocuğumuza yetebilen en iyi ebeveynler olmak isteriz, böyle düşünürken ve bunun için bir şeyler yaparken aslında farkında olmadan çelişkiye düşeriz. Nasıl mı? 3-6 yaş erken çocukluk dönemi çocuğun hayatın temel öğrenimlerini kazandığı bir dönemdir. Aynı zamanda bu dönem okul öncesi eğitimle birlikte birçok duygu ve davranışı kazandırmayı da hedeflediğimiz bir dönemdir. Bu dönemde bizim anne-baba olarak atmamız gereken bir adım vardır: Çocuğumuzu birey olarak kabul etmek. Bu adıma ve bu yaklaşıma sahip bir ebeveyn olmak hem sizin için hem de çocuğunuz için önemli bir adım olacaktır. Bizi birey yapan sorumluluklarımızdır. Çocuk da bir bireydir. Onun da kendine özgü sorumlulukları vardır. Çocuğumuza sorumluluk bilinci kazandırmanın öncelikli yolu çocuğu birey olarak kabul etmekten geçer.
Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun Uzmanlarla seminerler Uzmanlara danışmaSağlıklı aile-çocuk ilişkisinin temellerinden biri de demokratik aile tutumudur. Aile olarak bu tutumu benimsemeli ve bu yaklaşıma sahip olmalıyız. Bu tutumu ele aldığımızda, ailenin kendi içinde sınırları vardır, çocuk bu sınırları bilir. Çocuğun aile içinde rolü ve sorumlulukları onu birey yapar. Demokratik aile tutumu bu anlamda oldukça önemlidir. Çocuğumuzu birey olarak kabul ediyor ve dışarı çıkarken hangi kıyafetini giymek istediğine çocuğun karar vermesini sağlıyorsak, çocuğun kendi düşüncelerini, zevklerini sergilemesine fırsat veriyorsak, tarzını, nelerden hoşlanıp hoşlanmadığını belirlemesine de izin vermeliyiz ve fırsat tanımalıyız. Ebeveynler olarak kendi düşüncelerimizi ya da kendi hoşlandıklarımızı çocuğa dayatmak sağlıksız bir ilişkiyi doğurarak çocuğunuzun kişiliğine de zarar verecektir. Dolayısıyla yine bu anlamda çocuğu birey olarak kabul etmenin rolü oldukça büyük sevgili anne babalar…
Peki birey olan çocuğumuzu birey olarak kabul etmenin yanı sıra sorumluluklarının olduğu bilincini nasıl kazandırabiliriz? Aslında oldukça basit. Yapmamız gereken ilk ve temel iş çocuğun oyuncaklarını veya oyuncaklarının bir kısmını kendi kendine toplamasını sağlamaktır. Genelde oyunun sonu geldiğine görüyoruz ki çocuklar bu alışkanlığa kazanımına pek de sahip değiller çünkü biliyorlar ki anne-babaları o oyuncakları toplayacaktır. “O oyuncaklar sana ait onlarla oynadın, yani onları sen toplamalısın; toplamazsan oyuncakların kaybolabilir veya kırılabilir.” Tam da böyle bir ifade kullanabilirsiniz. Her oyunun sonunda bu ifadeyi kullanarak çocuğun oyuncaklarını toplamasını sağlayabilirsiniz. Birkaç defa zorluk yaşayabilirsiniz bunun nedeni öncesinde her zaman sizin toplamış olmanızdır. Çocuğa zamanla bu alışkanlığı kazanarak oyuncaklarını kendi kendine toplamaya başlayacaktır. Bir oyuncağı kaybolduğunda veya kırıldığında oyuncak toplamanın onun sorumluluğu olduğunu hatırlatabilirsiniz.
Son olarak sevgili anne ve babalar; çocuklarınıza yaşının düzeyine uygun basit ev işleri verebilirsiniz, pijamasını yatağının üzerine koymasını, kirli çamaşırlarını kirli torbasına koymasını böylece size yardımcı olmasını kendisinden isteyebilirsiniz. Sorumluluk bilinci kazanan çocuk kendisinin de birey olduğunun farkındalığını kazanacaktır.
