İçerikler
- Emzirmeyi bırakma zamanı nedir?
- Emzirmeyi bırakma adımları nelerdir?
- Emzik Bırakırken Yapılan Hatalar Nelerdir?
- Emzirmeyi bırakan çocuğun psikolojisi
- Çocuğum memeden kesildiği halde meme başıyla oynamaya alışkanlık edindi. Bu davranışına nasıl bir yaklaşım sergilemem gerekli?
- Emzirmeyi bıraktırmada izlenecek yöntemler nelerdir?
- 22 aylık oğlumu memeden kesmem için ne önerirsiniz?
- Ani sütten kesme için ne yapmalı?
Emzirmeyi Bırakmanın Yolları
Bebeğin emzirilme süreci hem fizyolojik hem de psikolojik açıdan bebek için oldukça önemli bir dönemdir. Bu süreçte anne ve bebek arasındaki bağlanmanın temelleri atılırken bebeğin biyolojik sağlamlığı da artmaktadır.
Emzirmeyi bırakma zamanı nedir?
Emzirmeyi bırakmak için belirlenmiş olan ideal bir yaş bulunmamaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün önerilerine göre bebek doğumdan itibaren 6 ay olana kadar sadece anne sütü ile beslenmelidir; 2 yaş ve üstüne kadar ise anne sütünün devam ettirilmesi gerekmektedir. Bu sebeple bebeği emzirmeden bırakma zamanı Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 2 yaş ve üstünden önce olmamalıdır ancak tıbbi bir neden varsa doktorunuza danışmanız en uygun olanıdır.
Anne ve bebek bağlanması için emzirme önemli bir kriter olduğundan emzirmeyi bırakmak da hem anne hem de bebek için duygusal bir dönemdir. Bu duygusal dönemi en sağlıklı şekilde atlatabilmek için bebeğin hazır olma halini anlamanın bazı sinyallerine dikkat etmek gerekmektedir:
- Anne emzirmeyi bırakmaya hazırsa
- Bebek emzirilmeyi bırakmaya hazırsa
- Bebek gün içerisinde memeye daha az düşkün hale geldiyse veya memeye ilgisi azaldıysa
- Hayatında her şey rutin olarak devam ediyorsa
- Tuvalet eğitimi verilmiyorsa
- Diş çıkarmıyorsa
- Katı gıdalara bebek daha fazla yönelim halindeyse
- Bebek 2 yaşına ve üstüne geldiyse
- Anne bebeğini yeteri kadar emzirdiğini düşünüyorsa ve emzirmeyle ilgili duygusal doyuma ulaştıysa
- Bebeğin doktoru emzirmenin artık bitirilmesi gerektiğine kanaat getirdiyse ve hem anne hem de doktor emzirmenin artık bebeğin biyolojik ihtiyaçlarını karşılamadığını düşünüyorsa
- Yemeğini az da olsa kendi yiyebiliyorsa bebeğiniz emzirilmeyi bırakmaya hazır olabilir. Unutulmamalıdır ki bebek sağlığı ve bebek gelişimi için emzirmeyi bırakmak da basamaklardan bir tanesidir.
Emzirmeyi bırakma adımları nelerdir?
- Emzirmeyi bırakmak için hazır olma hali kontrol edilmelidir. Bu hazır olma hali hem anne hem de bebek için değerlendirilmelidir. Yukarıda bahsedilen sinyallerin alınıp alınmadığı gözden geçirilmelidir.
- Bebek emzirmesini birden bırakmak yerine zaman içerisinde azaltarak bırakmak daha kolay olabilir.
- Gündüz bebek emzirmesini azaltarak bitirdiyseniz sıra gece emzirmesini azaltarak bitirmeye gelmiş olabilir. Her ikisini aynı anda bitirmek zorunda olmadığınızı kendinize hatırlatabilirsiniz.
- Emzirmenin sayısı ve süresi kademeli bir şekilde azaltılmalıdır.
- Emzirmeyi bırakmak için hem annenin hem de bebeğin rahat, güvenli, hasta olmadığı ve huzurlu olduğu bir zaman seçilmelidir. Her ne kadar bebeğiniz rahat da olsa emzirmeyi bırakma sürecinde biraz huzursuzlanıyor olması doğal bir durumdur.
- Bebeğin bulunduğu yaşa göre şefkat içerikli kısa ve öz bir konuşma yapılabilir. Meme yerine bardaktan süt verileceği söylenebilir.
- Bebeğinizle naif bir ses tonuyla, şefkatli dokunuşlarla, göz temasıyla ve sevgiyle davranmaya devam etmelisiniz. Bebeğiniz bu ihtiyaçlarının karşılanmaya devam ettiğini bilmeye ihtiyaç duymaktadır. Bunların karşılanmaya devam ettiğini gördükçe biraz da olsa rahatlayabilir.
- Bu süreçte zorlanıyorsanız partnerinizden yardım alabilirsiniz. Bebek beslenmesini bazı zamanlarda partnerinizin de yapması bebeğiniz için durumu kolaylaştırabilir.
- Emzirmeyi bırakma sürecinde hayatında her şey rutin halinde devam ediyor olmalıdır. Bir ebeveynin iş için başka şehirde olduğu zamanlar gibi anlar tercih edilmemelidir.
- Tuvalet eğitimi veya diş çıkarma zamanları gibi anlarda emzirmeden bırakma tercih edilmemelidir.
- Emzirme bitiminden sonra bebeğin odağını dağıtmak için başka uğraşlar bulunabilir. Oyun oynanabilir veya etkinlikler yapılabilir.
- Şekilli bardaklar gibi sevdiği bardaklar alınarak teşvik edilebilir.
- İlk gündüz beslenmesi ve akşam uyumadan önceki son beslenme emzirmeyi bırakmak için ilk olarak tercih edilmemelidir çünkü bunlar genellikle gün içerisindeki temel rutinlerdir. Bunlar tercih edildiğinde bebeğin memeden ayrılması zorlaşabilir.
- Tüm bunları denemiş olmanıza rağmen bebeğiniz hala emzirilme konusunda ısrarcı ise bebeğinizin gerçekten buna hazır olup olmadığını tekrar gözden geçirmelisiniz. Belki de bebeğiniz emzirilmeyi bırakmaya hazır değildir ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta emzirmeyi bebeğinizi sakinleştirmek için bir araç olarak kullanıyor olup olmadığınızdır. Bebek emzirmesi bebeğin beslenme ihtiyacını karşılarken aynı zamanda ona da haz vererek rahatlamasını sağlar ancak bebek için sadece rahatlama kaynağı olarak emzirme kullanılmamalıdır. Kullanıldığı takdirde bebek, memeye bağımlı hale gelebilir ve meme dışında hiçbir şekilde rahatlayamayarak duygu regülasyonunu sağlayamayabilir. Eğer böyle bir durumla karşılaştığınızı düşünüyorsanız bir çocuk ve ergen psikoloğu veya çocuk ve ergen psikiyatristi ile görüşmeniz sizin için yararlı olacaktır.
Emzik Bırakırken Yapılan Hatalar Nelerdir?
Emzik bırakırken ailelerin yaptığı bazı hatalar bulunmaktadır. Bu hataların ne olduğuna dikkat ederek onları yapmaktan kaçınabilirsiniz. Aşağıda bu hatalar listelenmiştir:
Doğumdan itibaren çocuğunuzun gelişimine göre günlük eğitim planı Uzmanların hazırladığı 2.500’den fazla eğitici oyun Uzmanlarla seminerler Uzmanlara danışma- Bebek hazır olmadan emziği bırakmak
- Anne hazır olmadan emziği bırakmak
- Bebek emmeye karşı aşırı ilgili iken bırakmak
- Bebeğin güvende hissetmediği ve huzursuz olduğu bir anda bırakmak
- Bebeğe başka bir eğitim verilmeye çalışıldığı zamanda bırakmak (ör: ayrı yatakta veya ayrı odada uyuma eğitimi gibi)
- Emziğe saç yapıştırmak
- Emziğe acı biber sürmek
- Emziğin ucunu kesmek
- Emziği azaltarak değil de birden kesmek
Emzirmeyi bırakan çocuğun psikolojisi
Emzirmeyi bırakmak, bebek için psikolojik bir süreçtir. Bu dönemin sağlıklı bir şekilde atlatılabilmesi için bebeğin emzirmeyi bırakmaya hazır olma hali kontrol edilmelidir. Bebek hazır olmadan emzirme bırakılmamalıdır çünkü emmek bebek için biyolojik doyumun yanında psikolojik de bir doyumdur. Aynı zamanda anne için de ruhsal bir doyumdur. Bebeğini beslediğini gören anne huzurla dolmaktadır. Bebeğin anneyi emzirmesi, bebek için psikolojik bir doyum olmanın yanında bir haz kaynağı ve rahatlama aracıdır. Böylelikle bebeğin stresini atmasına da yardımcı olmaktadır. Bu denli psikolojik önemi olan bir nesneden ayrılmanın bebek için bir süreç olduğu unutulmamalıdır. Bu sürecin daha rahat geçmesini sağlamak için anneler bebeklerinin hayatında rutin olan her şey aynı şekilde devam ederken bu süreci başlatabilir. Bebeğin memeden hemen ayrılması beklenmemelidir. Bebek memeden hızlıca ayrılabilsin diye memeye salça sürmek, bant yapıştırmak, pamuk koymak, saç yapıştırmak gibi yöntemler tercih edilmemelidir. Bebek başka bir eve gönderilmemelidir. Bu yöntemlerin tercih edilmesi bebekte şok etkisi yaratarak bebeği psikolojik açıdan olumsuz etkileyebilmektedir. Bebeğin kendisini cezalandırılmış ve değer verilmemiş hissetmesine neden olabilir.
* * * * * * * * * * * *
ÇocukluDünya Yıllık Premium üyesi olarak uzman seminerleri katılıp, sorularınızı uzmanlarımıza yönlendirebilirsiniz. Aşağıdaki soru-cevaplar uzman seminerlerimizden alınmıştır. Siz de üye olup, uzman seminerlerine katılabilir ve eski video kayıtlarını da görebilirsiniz. Seminerlerimizi burada görebilirsiniz.
Çocuğum memeden kesildiği halde meme başıyla oynamaya alışkanlık edindi. Bu davranışına nasıl bir yaklaşım sergilemem gerekli?
Eğitim Danışmanı – Pedagog Prof. Dr. Norma Razon:
Memeden kesmek ve beslenme düzeninde değiştirmek, tuvalet eğitimi kazandırmak ve bezden kurtarmak, parmak emmeyi bıraktırmak gibi büyük değişiklikler yaptıktan sonra çocuğun ihtiyaçlarına uygun bir şekilde ilerlemek ve onun gelişimine uygun bir tempo belirlemek önemlidir.
Bebek memeden kesildikten sonra meme başıyla oynamaktan hoşlanabilir, bu davranış alışkanlık haline gelmeden anne yumuşak ve kararlı bir şekilde “Meme ucumla oynamanı istemiyorum. Hoşuma gitmiyor/rahatsız oluyorum.” Diyebilir ve ellerine oynayacağı bir nesne: bir pelüş oyuncak, bir kauçuk oyuncak vererek bu hareketi durdurabilir.
Çocuk büyüdükçe çocuğa mahremiyet özel bölge kavramı kazandırılabilir. Çocuğa başkasının özel bölgesi ile oynayamayacağı öğretilebilir. Çocuğa yalnız meme ucuyla değil başkasının kulak memesiyle, beni ile, dirseği ile, tırnaklarıyla oynamaması öğretilebilir.
* * * * * * * * * * * *
ÇocukluDünya Yıllık Premium üyeleri uzmanlarla organize ettiğimiz seminerlere katılarak sorularını sorabiliyor. Siz de bu seminerlere katılıp sorularınızı sorabilir ve diğer üyelerimizin deneyimlerinden faydalanabilirsiniz. Yaklaşan etkinliklerimizi ve eski seminerlerin video kayıtlarını websitemizdeki Seminerler kısmında görebilirsiniz. Aşağıda daha önce sorulan sorulardan bazılarını ve cevaplarını görebilirsiniz.
Emzirmeyi bıraktırmada izlenecek yöntemler nelerdir?
22 aylık oğlum var. 2 yaşına kadar emzirip, 2 yaşında memeyi bıraktırmayı düşünüyorum. Bunun için nasıl bir yöntem izlemeliyim? Meme çok düşkün. Şu an ne, kaç ayda 22 mi? Peki, 2 ay içinde düşünüyorlar, bu konuda ben önce neyi her zaman çocuk doktorlarına veriyorum?
Eğitim Danışmanı – Pedagog Prof. Dr. Norma Razon: Çocuk doktorları bazen 2 diyor, bazen iki buçuk, bazen 1 yaşında diyorlar. Yani bu çocuk için önerilen nedir, ama çocuk doktorunun da 24 ayda bırakılması konusunda, anneyle hemşiresi o zaman bugünden itibaren, önümüzdeki 2 ay içinde gün emzirme sayısını azaltmakla başlayalım ve tercihen gece uykuda emzirmemek. Yani akşamleyin uykuya giderken, tamam, sabahleyin uyandığı zaman tamam, ama artık yeni emzirmelerini kaldırmak. Aksi takdirde geceliğin sırf o verilmeyen meme için uyanacak. Ondan sonra da gün içinde, işte 4 kere emzirirken 3′e düşürmek, üçten ikiye, ikiden bire. Ve ona göre azaltarak memeyi kesmek. Keserken de, artık süt bitiyor. Süt bitti, mesajlarını kullanmak. Her çocuğa, sen büyüdün, artık memeye ihtiyacın yok demek iyi gelmeyebiliyor. Onun için memeleri süt bitti, süt azaldı, yavaş yavaş. Hani ikinci bir kere istiyorsa, yok, memedeki süt bitti, şu anda akşama kadar dolacak gibi mesajlar iyi gelebiliyor çocuğa. Yani meme bırakmada değil, her yenilikte böyle biraz yavaş gitmekten yanayım. Yani çocuk değilim ki yuvaya gidecek hemen tamam, kaydedelim, 5 gün yuvaya gitsin tam gün gitsin, işte 1 hafta 2 günle başlayalım. İkinci haftadan itibaren 5 gün gitsin, o bana biraz çok katı geliyor. Onun için diyorum ki belki birinci hafta, birkaç saatte başlarsınız. Ondan sonra yarım güne çıkarsınız, sonra haftada bir gün tam güne geçersiniz. Ve yavaş yavaş 5 güne çıkarsınız.
22 aylık oğlumu memeden kesmem için ne önerirsiniz?
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Merhabalar,
Memeden kesebilmek için ön koşullar şöyle sıralanabilir:
- emzirmeyi aniden sonlandırmamak
- öncelikle memede uyutmamak
- gece emzirme sayısını azaltmak, belli bir süre sonra gece emzirmeyi sonlandırmak
- gündüz emme sayısını azaltmak ve belli bir süre sonra sonlandırmak
- emzik veya biberon kullanıyorsa aynı sırada onları sonlandırmamak
- emzirmeyi bitirmeyi başka bir yenilikle eş zamanlı yapmamak
Kolay gelsin
Ani sütten kesme için ne yapmalı?
Benim çocuğum 20 aylık ve 2 aylık hamile olduğumu öğrendim. O anlık psikolojiyle hemen sütten kestim. Bugün 6 gün oldu bırakalı. İlk 2 gün istedi, geçiştirdim çok abartmadım ama sonraki günlere gece kriz geçirecek kadar ağlıyor. Uyku düzeni çok bozuldu. Gün içinde ne kadar uyutmalıyım. Çocuğum çok memeye bağlı ve bana bağlıydı. Birden böyle yapınca içim hiç rahat değil. Benimle yatardı, kalkardı. Şuan koynuma bile almıyorum. Meme istemesin diye memeyi unutturacak fikirler istiyorum. Ne yapmalıyım hocam?
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Merhabalar,
Merhabalar,
Hemen sütten kestiniz ama kucağa almamazlık etmeyin, sevginizi, şefkatinizi, ilginizi esirgemeyin.
Onunla oyun oynayın, oynarken konuşun, kucağınıza alıp kitap sayfalarını çevirin, yerde oturun oyun oynayın, banyosunu eğlenerek yaptırın, gezdirin dolaştırın, birlikte keyifli aktiviteler yapın, gününüzü dolu dolu yaşayın, koymuş olduğunuz kurallardan taviz vermeyin, sütten kestim bari şımartayım demeyin.
Yaşıtları ile biraraya getirin, ilgilenmek isteyen aile büyüklerine alıştırın, onlarla baş başa kalabilir duruma getirin, başta çok kısa süreler olsun, alıştıkça süreyi uzatın.
Kolay gelsin
Sevgiler
